چه عواملی روی بورس اثر دارد؟

فردین آقابزرگی

اگر بخواهیم ببینیم چه عواملی در ریزش بازار سرمایه در یک ماه گذشته اثر داشته است، باید دو بخش را در نظر بگیریم. یکی به بخش سیاسی و یکی هم متغیرهای کلان اقتصادی مربوط می‌شود. در حوزه سیاسی، ابهامات برجام و فراز و نشیب‌هایی که وجود داشت، دلخوشی‌ها و امیدواری‌هایی که در خصوص توافق به وجود آمد و در عین حال، ابهامات پی‌درپی که منجر به افزایش نرخ ارز شد، سایه سنگینی روی بازار سرمایه انداخت. اما مهم‌ترین اثر را متغیرهای اقتصادی روی بازار سرمایه داشت. از جمله اینکه تصمیمات نابهنجار و غیرکارشناسی و نیز شرایطی که منجر به قطع برق صنایع و کارخانه‌ها شد، انگیزه سرمایه‌گذاری را در حوزه صنایع نیروگاهی کاهش داد. یکی از مهم‌ترین عواملی که سایه‌اش را از ابتدای خردادماه در بازار سرمایه مشاهده کردیم، نگرانی و هراس مسوولان ناظر در بازار سرمایه به منظور پیشگیری از وقوع حوادثی مثل سال ۹۹ بود؛ به‌طوری که با خنثی کردن عطش تقاضا و جلوگیری از نوسانات، بازار از خرداد ماه سرکوب شد و نتیجه آن را در حال حاضر داریم می‌بینیم که تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران خرد و اشخاص حقیقی از بازار خارج می‌شوند.

 در کل من فکر می‌کنم تصمیمات نابجای اقتصادی و واکنش‌های نامناسب مقام ناظر نسبت به شکل‌گیری شاخص به ترتیبی که توجهات جلب شود، بی‌اثر نبوده است. تا حدودی در این زمینه همکاری‌هایی نیز با مسوولان تصمیم‌گیر اقتصادی کشور برای خنثی کردن آثار روانی افزایش قیمت کالاهای اساسی صورت گرفته و از ابزاری به عنوان قیمت‌ها و شاخص در بورس استفاده می‌شود. با وجود اینکه کالاهای اساسی افزایش ۵ تا ۱۰ برابری داشته، ولی شرکت‌ها و بورس هیچ تاثیری نپذیرفتند. این خلاف سوابق و روند گذشته است.

به اعتقاد من با این روند تورم، به سمت و سویی پیش می‌رویم که تا انتهای سال رکورد شاخص با وجود همه مدیریت‌ها و کنترل‌هایی که می‌شود، شکسته می‌شود. این اجتناب‌ناپذیر است. در این میان، تعدادی از سهامداران خرد و کسانی که دید کوتاه‌مدت داشتند، آسیب می‌بینند و به دلیل اینکه عجولانه تصمیم گرفتند، از بازار خارج شده و زیان می‌بینند.

 پیش‌بینی می‌شود که بازار سرمایه شاخص حداقل تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد افزایش می‌یابد و ۴۰ تا ۵۰ درصد بازدهی نسبت به ابتدای سال خواهیم داشت.