بورس سبزپوش می‌شود؟
شاخص کل بورس طی ماه‌های گذشته توانسته است بخشی از ریزش خود در سال گذشته را جبران کند و دست کم تا کانال ۵/۱ میلیون واحدی بالا برود؛ روندی که انتظار می‌رفت بتواند همزمان با فصل مجامع و پایان دوره اصلاحی و رسیدن قیمت سهام به حد ارزندگی تداوم یابد اما مدتی است ترمز رشد بورس کشیده شده و اکنون شاخص کل با مقاومت‌های سنگینی برای صعود به کانال‌های بالاتر مواجه است. در همین حال حجم و ارزش معاملات خرد نیز به‌شدت کاهش یافته و در کانال سه هزار میلیارد تومانی نوسان می‌کند؛ وضعیتی که کارشناسان بازار سرمایه از آن به عنوان دوران رکودی یاد می‌کنند. آمارها نشان می‌دهد شاخص کل طی سه ماه نخست سال رشد ۶/۱۲ درصدی را تجربه کرده است، با این حال از منظر بازدهی سهام، از میان ۶۸۰ شرکت بورسی و فرابورسی ۱۰۸ شرکت بازدهی منفی داشته‌اند. کارشناسان بازار عنوان می‌کنند در صورتی که متغیرهای موثر در بازار نظیر نرخ‌های دلار نیمایی و آزاد، تصمیمات اقتصادی دولت و مذاکرات برجام به نتیجه و ثبات برسد، عامل مهمی برای پایان تردید سرمایه‌گذاران و خروج بازار از دوره رکودی خواهد بود. شاخص کل بورس طی سه ماه نخست سال جاری از یک میلیون و ۳۶۷ هزار واحد به یک میلیون و ۵۳۹ هزار واحد رسیده بود که حکایت از رشد ۶/۱۲ درصدی آن تا پایان خردادماه دارد. شرکت‌ها نیز با شرایط متفاوتی از منظر بازدهی روبرو بودند، به‌طوری که سهام ۱۰۸ شرکت دارای بازدهی منفی بود و در برابر بازدهی صفر چهار شرکت، ۵۶۸ شرکت به بازدهی مثبت رسیدند. بازدهی سهام شرکت‌ها از تجمیع سه متغیر تفاوت قیمت هر سهم، سود سالانه و افزایش سرمایه به دست می‌آید که بر این اساس طی سه ماه گذشته، قند ارومیه با سرمایه ۱/۱۷ میلیارد تومانی حاضر در تابلو زرد بازار پایه با بازدهی جالب ۶۷۵۵ درصدی در صدر همه شرکت‌ها طی این مدت ایستاد. چهار شرکت بسته‌بندی مشهد، چرخشگر، آلومراد و پلاستیک شاهین هم به ترتیب با بازدهی ۷/۲۸۱ درصدی، ۵/۲۴۳ درصدی، ۶/۲۳۸ درصدی و ۲۳۵ درصدی در پله دوم تا پنجم بیش از ۲۰۰ درصد قرار گرفتند. همچنین از بین بازدهی بین ۲۰۰ تا ۱۰۰ درصدی، ۱۰ شرکت بانک رسالت، جوش و اکسیژن، انتقال داده‌های آسیاتک، کشت و صنعت آب‌شیرین، سرمایه‌گذاری مسکن شمالغرب، سایپا شیشه، سرمایه‌گذاری توسعه و تجارت هیرمند، داروسازی تهران شیمی، کابل‌سازی تک و سیمان کردستان به ترتیب با بازدهی ۹/۱۹۰ درصدی، ۶/۱۶۹ درصدی، ۲/۱۶۴ درصدی، ۲/۱۵۴ درصدی، ۵/۱۴۶ درصدی، ۵/۱۳۵ درصدی، ۱۲۵درصدی، ۶/۱۲۳ درصدی، ۷/۱۲۱ درصدی و ۸/۱۰۱ درصدی قرار گرفتند. به گزارش بورس‌پرس، در دسته بازدهی ۱۰۰ تا ۵۰ درصدی نیز ۷۸ شرکت جای گرفته‌اند که کشاورزی و دامپروری ملارد شیر با ۹/۹۷ درصد، سرمایه‌گذاری رنا با ۴/۹۱ درصد، فجر انرژی خلیج فارس با ۸/۸۶ درصد، مس افق کرمان با ۱/۷۶ درصد، نیروگاه زاگرس کوثر با ۴/۶۶ درصد، زامیاد با ۲/۵۹ درصد و سازه پویش با ۵/۵۰۰ درصد در شمار این گروه محسوب می‌شوند. در این میان، ۱۱۳ شرکت دارای بازدهی کمتر از ۵۰ تا ۳۰ درصدی بودند که شرکت‌هایی همانند داده‌گستر عصر نوین با ۸/۴۵ درصد، پالایشگاه اصفهان با ۶/۳۹ درصد، پتروشیمی بوعلی سینا با ۶/۳۷ درصد، پتروشیمی پارس با ۹/۳۳ درصد، پلی پروپیلن جم با ۴/۳۱ درصد و معادن منگنز ایران با ۳۰ درصد در این طبقه‌بندی قرار دارند. ۳۶۳ شرکت نیز دارای بازدهی کمتر از ۳۰ تا قبل از صفر درصدی قرار گرفتند که در این شمار هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس، گروه مپنا، تاپیکو، پست‌بانک، پتروشیمی نوری، پالایشگاه بندر عباس، پتروشیمی اصفهان، پالایشگاه لاوان، پالایشگاه شیراز، بانک ملت، بانک کارآفرین، بانک پاسارگاد، بانک گردشگری، پالایشگاه تهران، ذوب‌آهن، ملی مس و شستا هستند. شرکت‌های بانک پارسیان، چادرملو، فرابورس، بانک اقتصاد نوین، بانک ایران زمین، بانک دی، بانک تجارت، بانک صادرات، ایران‌خودرو و پتروشیمی زاگرس هم به ترتیب بازدهی منفی ۲۹/۰ درصدی، ۵۶/۰ درصدی، ۵۶/۲ درصدی، ۵/۳ درصدی، ۶/۴ درصدی، ۵/۵ درصدی، ۹/۶ درصدی، ۶/۸ درصدی، ۵/۱۳ درصدی و ۲/۲۸ درصدی را ثبت کردند.
نگاه محتاطانه سرمایه‌گذاران به معاملات
فرشید زرین‌کیا کارشناس بازار سرمایه گفت: از منظر اخبار سیاسی تاثیرگذار آغاز مجدد مذاکرات هسته‌ای در کنار تحولات خاورمیانه و سفر مقامات امریکایی به منطقه سبب توجه تحلیلگران به روند قیمت ارز و نفت شده و طبیعتا به یکی از مهم‌ترین موضوعات بازار در تابستان سال جاری تبدیل شده است. زرین‌کیا عنوان کرد: ابهامات موجود در بازارهای مالی بین‌المللی به متغیری تاثیرگذار در محاسبات فعالان بازار تبدیل شده است. همچنین پس از بحران اوکراین و اختلال‌های به وجود آمده در زنجیره تامین محصولات صادراتی روسیه ناشی از تحریم، شاهد افزایش سرعت رشد تورم ناحیه یورو و امریکا بودیم؛ این موضوع سبب شد فدرال‌رزرو نسبت به افزایش بی‌سابقه نرخ بهره برای مواجهه با تورم اقدام کند که طبیعتا این مهم، سبب کاهش قیمت زنجیره فلزات رنگین، پتروشیمی و کشاورزی شده است. وی بیان کرد: در سمتی دیگر با افزایش هزینه‌های انرژی، نیروی انسانی و سربار واحدهای تولیدی در کنار کمبود برق شاهد کاهش حاشیه سود بخش عمده ناشران بورسی در اول سال جاری بودیم که انتظار می‌رود وضع موجود در تابستان نیز ادامه‌دار باشد و با عنایت به موارد پیش‌گفته آنچه مسلم است، موارد مذکور سبب شده فعالان با نگاه تردید نسبت به معاملات اقدام کنند. این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: صنایع پالایشی به واسطه افزایش معنادار نرخ فرآورده‌ها و افزایش کرک اسپرد نسبت به سال گذشته و صنعت سیمان به واسطه افزایش نرخ قابل توجه، مدنظر سهامداران قرار گیرند. زرین‌کیا در گفت‌وگو با سنا افزود: همچنین در صورت وقوع رخدادهای مثبت سیاسی صنایع بانک، خودرو و حمل و نقل با نوسانات مثبت همراه خواهند بود.
عوامل سبزپوشی بورس
حسن کاظم‌زاده دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز با تاکید بر اینکه بازار سرمایه در شرایط رکودی قرار دارد، اظهار کرد: بازار تمایلی به حرکت منفی یا مثبت شدید ندارد و می‌توان گفت با یک خبر مثبت کمی صعود می‌کند و با هر خبر منفی یا اتمام خبر مثبت دوباره به سر جای خود برمی‌گردد و به نظر من این وضعیت در کوتاه‌مدت ادامه دارد. وی در پاسخ به این سوال ایسنا که چه عواملی می‌تواند باعث صعودی شدن بلندمدت بازار سرمایه شود، گفت: اتفاقاتی مانند کاهش نرخ بهره، رشد دلار نیما، تعیین تکلیف بلوک خودرویی‌ها، حذف قیمت‌گذاری دستوری و همچنین به کار گرفتن سیاست‌هایی که مردم را به سرمایه‌گذاری در سهام ترغیب کند. کاظم‌زاده افزود: در صورت به نتیجه رسیدن مذاکره نیز ۲۰ درصد سهم‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرند و آثار بلندمدت آن می‌تواند روی سایر سهم‌ها تاثیرگذار باشد.
