شرایط «بازنشستگی پیش از موعد» معلولان
مسوول دبیرخانه کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان درخصوص بازنشستگی پیش از موعد افراد دارای معلولیت و مشکلات موجود در این زمینه توضیحاتی ارایه کرد. منصور اللهوردی با اشاره به اینکه درخصوص بازنشستگی پیش از موعد افراد دارای معلولیت دو قانون وجود دارد، بیان کرد: نهم آذرماه سال ۶۷ قانونی تحت عنوان قانون «نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولان عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیانآور» تصویب و پس از آن در سال ۸۳ این قانون اصلاح شد. در قانون مصوب سال ۶۷ آمده است که «کلیه وزارتخانهها، شرکتها، موسسات دولتی، شهرداریها، بانکها، موسسات و شرکتها و سازمانهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکرنام است میتوانند مستخدمین معلول (اعم از جانبازان انقلاب اسلامی ایران و معلولین عادی (معلولینی که از ابتدا بر اثر معلویت استخدام شدهاند و علت معلولیت آنها ناشی از کار نبوده است) رسمی یا ثابت یا دارای عناوین مشابه خود را (بجز کارگران مشمول قانون کار) به شرط داشتن حداقل بیست سال تمامسابقه خدمت بر اساس درخواست کتبی آنان و تصویب شورای امور اداری و استخدامی کشور با افزودن سنوات خدمت ارفاقی که مدت آن ذیلاً برحسب نوع و درجه معلولیت یا بیماری مشخص شده است، به مدت خدمات آنان بدون پرداخت کسور فقط از لحاظ احتساب حقوق بازنشستگیبازنشسته کنند.»، این درحالی است که در اصلاحیه سال ۸۳ این قانون نیز هیچ اتفاق خاصی برای افراد دارای معلولیت رخ نداد.
سنوات ارفاقی و نحوه اختصاص آن به افراد
او با بیان اینکه طبق قانون، افراد دارای معلولیت براساس درصد معلولیت میتوانند از ۲ تا ۶ سال سنوات ارفاقی دریافت کنند، افزود: افراد دارای معلولیتی که ۲۰ تا ۴۰ درصد دچار معلولیت باشند حداقل ۲ و حداکثر ۳ سال سنوات ارفاقی و از ۴۰ درصد به بالا تا آستانه از کارافتادگی حداقل سه سال و حداکثر ۶ سال سنوات ارفاقی به آنها تعلق میگیرد. مسوول دبیرخانه کمیته هماهنگی و نظارت بر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان به ارایه توضیحات بیشتری در این زمینه پرداخت و گفت: برای افراد دارای معلولیت حداقل ۲ و حداکثر ۶ سال سنوات ارفاقی داریم به این مفهوم که اگر فرد دارای معلولیتی ۲۴ سال سابقه کار داشته باشد و شدت معلولیت او بالای ۴۰-۵۰ درصد باشد دستگاه میتواند تا ۶ سال به او سنوات دهد. اما اگر ۲۹ سال داشت به او ۶ سال تعلق نمیگیرد و یک سال سنوات ارفاقی به او تعلق میگیرد؛ چراکه به هر حال در حال حاضر سقف بازنشستگی ۳۰ سال است و بیش از آن یک سال، شامل حال آنها نمیشود.
20 سال سابقه کار برای درخواست بازنشستگی پیش از موعد
او با تاکید بر اینکه حداقل سابقه کار ۲۰ سال است و شرط سنی نیز برداشته شده است، یادآور شد: اکنون معلولان با داشتن ۲۰ سال سابقه کار، با هر سنی که داشته باشند میتوانند درخواست بازنشستگی پیش از موعد دهند اما حداکثر سنواتی که به آنها تعلق میگیرد ۶ سال است.اللهوردی ادامه داد: البته از آنجایی که در زمان تصویب قانون «نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولان عادی و شاغلان مشاغل سخت و زیانآور»، سازمان بهزیستی زیرنظر وزارت بهداشت بود، بررسی بازنشستگی پیش از موعد معلولان و تشخیص درصد معلولیت افراد توسط کمیسیون کشوری متشکل از پزشکان وزارت بهداشت انجام میشود. هرچند که سازمان بهزیستی در این زمینه مکاتبات متعددی انجام داده و حتی در سنوات قبل به وزارت بهداشت اعلام کرده که این وظیفه را به کمیسیونهای بهزیستی واگذار کند، اما متاسفانه تاکنون این اتفاق نیفتاده و کماکان افراد دارای معلولیت واجد شرایط برای بازنشستگی پیش از موعد باید به بهزیستی کشور و کمیسیون وزارت بهداشت در تهران مراجعه کنند.
تعیین سنوات ارفاقی بر عهده دستگاههای مربوطه
او تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات موجود در این زمینه این است که تعیین سنوات بر عهده خود دستگاههاست؛ به عبارتی دیگر اگرچه قانونگذار ۲ تا ۶ سال سنوات ارفاقی را براساس شرایط افراد دارای معلولیت برای آنها در نظر گرفته است، اما دستگاهها این توانایی را دارند که میزان سنوات ارفاقی را به میزانی کمتر هم به افراد بدهند.اللهوردی یکی دیگر از مشکلات در زمینه بازنشستگی پیش از موعد افراد دارای معلولیت را مشمول نشدن بخش غیردولتی در قانون «نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولان عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیانآور» عنوان کرد و گفت: یکی دیگر از مشکلات در این زمینه این است که بخش غیردولتی مشمول اجرای قانون نیست. همانطور که گفته شد در قانون «نحوه بازنشستگی جانبازان انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و معلولان عادی و شاغلین مشاغل سخت و زیانآور» به کلیه وزارتخانهها، شرکتها، موسسات دولتی، شهرداریها، بانکها موسسات و شرکتها و سازمانهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکرنام هستند اشاره کرده است. حال آنکه اگر پزشکی از افراد دارای معلولیت فردی را به عنوان منشی خود انتخاب کرده باشد شامل حال این قانون نمیشود یا اگر فرد دارای معلولیتی در شرکت خصوصی کار کند نمیتواند از این قانون بهره گیرد.