دلال‌بازی در بازار بی‌مشتری
تعادل|
بازار خرید و فروش خودرو نسبت به هفته گذشته با تغییراتی در قیمت انواع خودروهای داخلی همراه است. رصد بازار خودرو نشان می‌دهد، برخی از محصولات مانند پژو 206 تیپ پنج با کاهش 5 میلیون تومانی و برخی از محصولات مانند پراید 132 با افزایش 3 میلیون تومانی قیمت‌ها مواجه شده است. البته همچنان در بازار خرید و فروش زیادی انجام نمی‌شود و همه در حالت انتظار قرار دارند. نه خبری از تأیید آیین نامه واردات خودرو هست و نه احیای برجام. دو موضوعی که بازار را بلاتکلیف گذاشته است. در این شرایط فروشندگان بیشتر ترجیح می‌دهند خودرو را نگه داشته تا تکلیف بازار مشخص شود، آن دسته از مشتریانی که خواستار خرید خودرو هستند نیز باید با چانه‌زنی بسیار خودروی دلخواه خود را آن هم با قیمت مناسب خریداری کنند البته این در شرایطی است که فروشنده حاضر به معامله باشد. البته رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران تقاضای بالا در بازار خودرو را کاذب و به قصد سرمایه‌گذاری عنوان کرده و طبق آماری که ارایه کرده، میلیون‌ها نفر در کشور خرید و فروش خودرو انجام می‌دهند اما آماری که اتحادیه دارد حدود ۹ هزار نفر است؛ که به گفته او این یعنی دلال‌بازی در بازار خودرو.
رصد قیمتی بازار خودرو
رصد بازار خودرو در روزگذشته نشان می‌دهد، سمند ال ایکس با قیمت 309 میلیون تومان، سمند‌ای اف‌سون با قیمت 356 میلیون تومان، دنا پلاس 491 میلیون تومان و دنا پلاس توربو اتوماتیک 508 میلیون تومان به فروش می‌رسد. علاوه بر این پژو پارس با قیمت 311 میلیون تومان، پژو 207 اتوماتیک 592 میلیون تومان، رانا ال ایکس 251 میلیون تومان، پژو 205 تیپ دو با قیمت 102 میلیون تومان و پژو 206 تیپ پنج 351 میلیون تومان مورد معامله قرار می‌گیرد. در محصولات سایپا نیز پراید 111 با قیمت 205 میلیون تومان، تیبا با قیمت 202 میلیون تومان، تیبا دو با قیمت 208 میلیون تومان ساینا با قیمت 212 میلیون تومان، کوئیک دنده‌ای 211 میلیون تومان و شاهین با قیمت 371 میلیون تومان به فروش می‌رسد.
از سوی دیگر، بررسی روند دوهفته اخیر قیمت خودرو در بازار نشان می‌دهد، در این مدت سه خودرو «شاهین»، «دنا معمولی» و «رانا پلاس» افت بیش از 5 میلیون تومانی در بازار داشتند. به گفته فعالان بازار خودرو افت قیمت خودرو در این مدت به مذاکرات و خبرهای دوحه گره خورده است. هرچند در این مدت با رشد نرخ دلار در بازار روبرو بودیم، اما بسیاری از خودروها در مقابل این رشد استقامت کردند و این امر موجب شد تا در کنار رشد قیمت برخی خودروها شاهد افتی تا 9 میلیون تومان در بازار باشند. براساس ارزیابی بازار در نیمه تیرماه «شاهین» افتی 9 میلیون تومانی در بازار داشت و قیمت آن از 379 میلیون تومان به 370 میلیون تومان رسید. «دنا معمولی» نیز در این مدت افت 7 میلیونی را تجربه کرد و قیمت آن از 399 میلیون تومان در بازار به 392 میلیون تومان رسید. اما براساس ارزیابی صورت گرفته «رانا پلاس» در این مدت افتی 6 میلیونی داشت و با این شرایط قیمت آن از 308 میلیون تومان به 302 میلیون رسید.
تشریح آخرین وضعیت بازار خودرو
سعید موتمنی، رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران با اعلام وجود ثبات نسبی در بازار خودرو در پیش‌بینی آینده این بازار با اعلام آزاد‌سازی واردات خودرو گفته است: خبر واردات خودرو وعدم نوسانات ارزی از دلایل وجود ثبات نسبی حاکم بر بازار خودرو است. موضوع دیگری که در این میان حائز اهمیت است، اینکه عرضه خودرو متناسب با تقاضا نیست، در عرضه محدودیت‌هایی هست و همین موضوع باعث شده تا قیمت خودرو از درب کارخانه تا به دست مصرف‌کننده در بازار آزاد برسد افزایش داشته باشد. بنابراین تولید خودرو در شرایط فعلی کشور جوابگوی نیاز بازار نیست؛ چراکه نیاز خودرو در کشورسالانه یک میلیون و هزار ۵۰۰خودرو است اگر این نیاز تأمین شود فاصله قیمت نخواهیم داشت؛ هر جا عرضه کم باشد دلال بازی و اختلاف قیمت ایجاد می‌شود. در تمام دنیا خودروهای با عمر ۵ سال اسقاط می‌شوند ولی در خیابان‌های کشور ما خودروی ۳۰ سال پیش همچنان دیده می‌شود. رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران معتقد است اگر واردات آزاد شود تأثیرات مثبتی بر بازار خودروخواهد داشت و بازار خودرو درگیر بازی دلالان و سودجویان نمی‌شود. هر بازاری نیازی دارد که تقاضا از طریق تولید یا واردات تأمین می‌شود در غیر این صورت شاهد درگیری قیمت و دلال بازی خواهد شد. این فعال بازار خودرو با ارزیابی رفتار متقاضیان ثبت نام خودرو به «ایلنا» گفته است: وقتی برای ۱۰ هزار خودرو ۴ میلیون نفر ثبت نام می‌کنند یعنی تقاضا برای سرمایه‌گذاری در این بازار به دلایل نوسانات ارزی و سوددهی صد درصدی بیشتر از دیگر بازارهاست که خود ناشی از عدم تعادل در بازار عرضه و تقاضاست. بر همین اساس، زمانی که عرضه کافی باشد نهایت اختلاف قیمت فروش کارخانه و مصرف‌کننده بازار آزاد با اختلاف۵۰۰ هزار تومان است چنانچه در سال ۹۶پژو پارس که ۳۵ میلیون فروخته می‌شد با اختلاف قیمت ۵۰۰ هزار تومان نهایت پایین‌تر فروخته می‌شد و الان با اختلاف قیمتی ۱۵۰ میلیونی در بازارخرید و فروش می‌شود. او در رابطه با تقاضای بالا در بازار خودرو گفت: این میزان تقاضا در بازار خودرو کاذب و به قصد سرمایه‌گذاری است در حال حاضر اغلب کسانی که در بازار خودرو خرید می‌کنند مصرف‌کننده واقعی هستند. رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو در انتقاد به وجود واسطه‌های غیر رسمی خرید و فروش خودرو نیز عنوان کرده که میلیون‌ها نفر در کشور خرید و فروش خودرو انجام می‌دهند اما آماری که اتحادیه دارد حدود ۹ هزار نفر است و این یعنی دلال بازی در بازار خودرو؛ طبق تعریف قانون تجارت نمایشگاه‌داران وظایف و میزان سود دریافتی مشخص دارند و نقشی هم در بازار و تعیین قیمت‌ها ندارند.
پیش‌بینی قیمت خودرو در روزهای آینده
این تحلیل‌ها در حالی مطرح می‌شود که با واردات خودروهای خارجی و بیشتر شدن گزینه‌های انتخابی برای مصرف‌کننده واقعی، بازار خودروهای داخلی ثبات خواهد یافت چنانچه مصرف‌کننده‌ها درپی کالای با کیفیت با شرایط واگذاری مناسب هستند و اگر خودروهای وارداتی با شرایط بهتری نسبت به خودروهای داخلی واگذار شوند بازار تغییر رفتار خواهد داشت و به آن سو می‌رود اگر خودروهای وارداتی ارزان و مطابق سلیقه مردم و مصرف‌کننده باشد فاصله قیمتی خودروهای داخلی از ۱۰۰ درصد به ۵ درصد کاهش می‌یاید. اما آنچه مشخص است اینکه در حال حاضر بین عرضه و تقاضا در بازار خودروی کشور تعادل برقرار نیست. رکود بر بازار حاکم است و هیچ خرید و فروشی در بازار صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد این روند در روزهای آینده نیز ادامه داشته باشد. از سوی دیگر، با به نتیجه نرسیدن مذاکرات دوحه و همچنین مذاکرات وین به نظر می‌رسد قیمت خودرو در بازار با افزایش نوسان همراه باشد. البته حتی اگر افزایشی در کار نباشد، شاهد کاهش قیمت نیز نخواهیم بود. بازار خودرو در حال حاضر یک بازار دلاری است. اگر فروشنده دلار را افزایشی ببیند، خودروی خود را به قیمت بالاتری به فروش می‌رساند.
