شکل‌گیری پیمان‌های منطقه‌ای برای حذف دلار
کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه گفت: پیمان دو جانبه ایران و روسیه ابزار دور زدن تحریم‌ها و آغازی برای پیمان‌های بزرگ است. دولت سیزدهم از همان روزهای نخست فعالیت توسعه روابط اقتصادی با کشورهای همسایه را مهم‌ترین اولویت خود برای مقابله با تحریم‌های ظالمانه قرار داد که یکی از این کشورها، روسیه است. در یک سال اخیر به‌ویژه پس از استقرار دولت سیزدهم حجم صادرات بین ایران و روسیه تا چهار میلیارد دلار افزایش یافت.
پس از سفر رییس‌جمهوری کشورمان به روسیه، دو کشور توافقات تجاری انجام دادند و تصمیم گرفتند حجم تبادلات تجاری خود را به ۱۰ میلیارد دلار برسانند. در روزها اخیر گام‌های نخست در این مسیر برداشته شد و نمونه آن گشایش نماد معاملاتی روبل روسیه برای پایان دادن به سلطه دلار در مبادلات تجاری بود. بانک مرکزی هم با پیگیری پیمان‌های پولی موفق شد با روسیه این موضوع را اجرایی کند. پس از سفر علی صالح آبادی، رییس کل بانک مرکزی کشورمان به مسکو، ایران و روسیه توافقات پولی-بانکی داشتند که این موضوع با بازگشت او به تهران روند اجرایی به خود گرفت؛ به‌طوری که در هفته جاری نماد ارزی روبل-ریال در بازار متشکل ارزی گشایش یافت. «عبدالمجید شیخی» کارشناس اقتصادی درباره همکاری‌های ایران و روسیه، گفت: طی سال‌های اخیر عوامل مختلفی در شکل‌گیری پیمان‌های منطقه‌ای بین کشورها موثر بوده است. وی با اشاره به تحریم‌های ظالمانه علیه کشور، افزود: بزرگ‌ترین تحریم‌ها در سال‌های گذشته، تحریم بانک مرکزی و انتقال ارز بوده است. کشورهایی همچون چین و روسیه سامانه پیام‌رسان مجزایی تعریف و گره انتقال ارز را برای خود حل کردند. امروزه پیمان‌های بین‌المللی نقش خود را در مبادلات بین‌المللی از دست می‌دهد و هر روز کم‌رنگ می‌شود و در مقابل پیمان‌های منطقه‌ای توسعه می‌یابد. سابقه کشورها در دو سه دهه اخیر نشان می‌دهد که تعهداتشان نسبت به پیمان‌های منطقه‌ای بیشتر از پیمان‌های بین‌المللی است، به خصوص پیمان‌هایی که تحت سلطه سازمان‌های بین‌المللی و امریکا و اروپا است و این امر در شکل‌گیری پیمان‌های منطقه‌ای شده است. پیمان‌هایی در قاره‌های آسیا، آفریقا و امریکای جنوبی همچون پیمان بریکس با هدف تعریف پول جدید به جای دلار و یورو برای حذف دلار شکل گرفته است. پیمان بریکس مشتمل بر ۴۰ درصد اقتصاد جهانی است و موجب می‌شود بانکها و موسسات مالی بین‌المللی ناچار شوند، بخش عظیمی از ذخایر خود را با پول جدید نگهداری کنند و پرتفوی خود را تغییر دهند. تحریم اقتصادی باعث شده هزینه مبادلات کشور با دنیا ۱۰ درصد افزایش یابد، بنابراین انتخاب نماد معاملاتی و انعقاد روابط دو جانبه با چین و روسیه و کشورهای دیگر خود مشوقی برای کشور مقابل است و موجب می‌شود پول آن بین‌المللی شود و از سوی دیگر برای کشور ما نیز در کاهش هزینه مبادلات، سرعت مبادلات و دورزدن تحریم‌ها مفید خواهد بود. علت تکاپوی غربی‌ها پس از شروع جنگ روسیه با اوکراین به این دلیل است که احساس خطر کردند و در عمل با استحکام و رشد مبادلات بین ایران، چین، روسیه و کشورهای فی‌مابین و اطراف شدند و با رونق گرفتن پیمان‌هایی همچون شانگهای، اوراسیا و حتی اکو احساس خطر می‌کنند. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه پیمان‌های چندجانبه کوچک می‌تواند به پیمان‌های بزرگ تبدیل شود، گفت: هر پیمانی همچون آهن‌ربا عمل می‌کند و پیمان دوجانبه ایران و روسیه ممکن است منجر به پیمان چندجانبه روسیه، ایران و کشورهای اطراف خلیج‌فارس شود.
