محرمانه؟!
تعادل | فرشته فریادرس|
آیین‌نامه واردات خودرو محرمانه شد. سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس روز گذشته از تدوین محرمانه آیین‌نامه واردات خودرو در دولت خبر داده و دراظهاراتی گفته که مجلس هم از آیین‌نامه اطلاعی ندارد و نمی‌داند به چه شکل نوشته شده است. اینکه چرا مجلس از آیین‌نامه واردات خودرو بی‌اطلاع است؛ خود سوال بزرگی است که باید خود مجلسی‌ها به آن پاسخ بدهند؟! البته این اظهارات در حالی است که رشیدی کوچی، سخنگوی فراکسیون شفافیت مجلس در برنامه تلویزیونی عنوان کرده که واردات خودروی بالای ۲۰ هزار دلار ممنوع می‌شود. از سوی دیگر، دهقانی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس هم یکی از نکات محل بحث درباره قانون واردات خودرو را انحصار زدایی از واردات عنوان کرده و درباره زمان و شرایط اجرایی شدن این قانون اظهار کرده که مجلس این قانون را تصویب کرده و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز مجوزش را صادر کرده و اجرای آن در دست دولت است. بلاتکلیفی در واردات خودرو در حالی است که طبق گفته بازیگران بازار خودرو، این بازار طی ۲ ماه گذشته در کما فرو رفته است زیرا خریدار و فروشنده منتظر تعیین تکلیف واردات خودرو هستند و فعالیتی در بازار نمی‌کنند.
جزییات جدید از واردات خودرو
تقریباً چهار سال از ممنوعیت واردات خودرو می‌گذرد و اگرچه طبق وعده دولت قرار بود در خردادماه امسال وضعیت واردات خودرو تعیین تکلیف و تا شهریور ماه خودروهای خارجی اقتصادی وارد کشور شوند اما با این حال هنوز خبری از نهایی شدن آیین‌نامه واردات نیست. حال اما روز گذشته سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس در اظهاراتی قابل تامل از تدوین محرمانه آیین‌نامه واردات خودرو در دولت خبر داده. او در اظهاراتی گفته است که مجلس نیز از آیین‌نامه اطلاعی ندارد و نمی‌داند به چه شکل نوشته شده است.
روح‌الله عباسپور در عین حال تاکید کرده که کار باید به تناسب قانون و مصوبه مجلس پیش رود؛ هرچند وزیر صمت اعلام کرده بر مبنای کیفیت و قیمت برنامه‌هایی در دست دارند. او در رابطه با آخرین طرح‌های مربوط به کمیسیون صنایع مجلس در مورد خودرو اظهار کرده که در جریان شرایط و موقعیت بازار خودرو هستیم و می‌دانیم مردم نسبت به کیفیت و قیمت خودرو نگرانی‌هایی دارند. عباسپور درادامه توضیح داده: مجلس بدین نتیجه رسید که ضرورتا و الزاما خودروسازان باید رقبایی را پیش روی خود ببینند؛ بدین منظور واردات را با شرایطی مصوب کردیم و در بودجه ۱۴۰۱ در نظر گرفتیم.
به گفته این نماینده مجلس، تا زمانی که خودرو دونرخی و ارزش پول ملی بدین شکل است، وضعیت کنونی بازار خودرو به همین صورت ادامه دارد. هرچند می‌گویند شرایط کنونی پاسخگوی بازار نیست، ولی مساله اصلی اختلاف قیمت بازار و کارخانه است و افراد با اختلاف قیمت بالا، خودرو را ثبت نام کرده و در بازار به فروش می‌رسانند. عباسپور همچنین گفته است: خودروهای کنونی با هر کیفیتی به مردم تحویل داده شده و آنها اقدام به خرید می‌کنند؛ ولی نباید بازار وارداتی به صورت انحصاری در اختیار دو خودروساز قرار گیرد، چون در این صورت انتظار بازار برآورده نخواهد شد. البته در همین راستا، رشیدی کوچی سخنگوی فراکسیون شفافیت مجلس در برنامه تلویزیونی در اظهاراتی اعلام کرده که واردات خودروی بالای ۲۰ هزار دلار ممنوع می‌شود. از سوی دیگر، الهویردی دهقانی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز به «خبرگزاری فارس» گفته است: این قانون در مجلس به تصویب رسیده و اکنون دولت درحال جمع‌بندی است که به چه شکلی آن را اجرا کند تا انتقال تکنولوژی و پشتیبانی را به همراه داشته باشد و به تولید نیز ضربه نزند؛ امیدواریم که این امر در یکی دو ماه آینده نهایی و اجرا شود. دهقانی با بیان اهمیت ایجاد سازوکار برای جلوگیری از به وجود آمدن انحصار در واردات خودرو، تصریح کرد: یکی از نکات محل بحث درباره قانون واردات خودرو، همین موضوع است و دولت باید در اجرایی کردن قانون مذکور به این مهم توجه کند؛ یعنی باید شرایطی ایجاد شود که متخصصان این عرصه بتوانند فعالیت کنند و واردات خودرو در انحصار کسی نباشد تا به صورت رقابتی انجام شود. او درباره زمان و شرایط اجرایی شدن این قانون اظهار کرد: در حال حاضر مجلس این قانون را تصویب کرده و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز مجوزش را صادر کرده و اجرای آن در دست دولت است. این نماینده مجلس تاکید کرده که در اجرای این قانون باید پیش‌شرط‌هایی که در مجمع تشخیص و کمیسیون صنایع مجلس مطرح شده، لحاظ شود و واردات با رویکرد تنظیم بازار، جلوگیری از گرانی خودرو، جلوگیری از افت کیفیت خودرو داخلی و ایجاد رقابت در بازار داخل کشور انجام شود؛ همچنین باید دولت از عرصه خودروسازی خارج شود و به عنوان تنظیم‌گر و هدایت‌گر این امر، فعالیت کند.
وعده‌ای که روی زمین مانده!
به هر حال آنطور که فاطمی امین وزیر صمت وعده داده بود این آیین‌نامه تا خرداد امسال باید در هیات دولت تصویب و طی ۲ تا ۳ ماه بعد از تصویب واردات به کشور انجام شود؛ حتی منوچهر منطقی معاون صنایع حمل و نقل وزیر صمت وعده ورود خودرو تا شهریور ماه را داده و گفته است که «اجرایی شدن این آیین‌نامه منوط به مصوبه هیات دولت است ضمن اینکه بر اساس برنامه‌ریزی صورت گرفته، تا شهریور ۱۴۰۱ واردات خودرو انجام می‌شود.» همچنین نمایندگان مجلس نیز ضمن ابراز تمایل به واردات خودرو می‌گویند که دولت باید هر چه سریع‌تر در این باره تصمیم‌گیری کند؛ مصطفی طاهری رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکید می‌کند که «ابلاغ آیین‌نامه واردات خودرو در اختیار دولت است و هیچ منع قانونی ندارد باید آیین‌نامه مربوطه در دولت تصویب و ابلاغ شود.» بلاتکلیفی در واردات خودرو در حالی است که طبق گفته بازیگران بازار خودرو، این بازار طی ۲ ماه گذشته در کما فرو رفته است زیرا خریدار و فروشنده منتظر تعیین تکلیف واردات خودرو هستند و فعالیتی در بازار نمی‌کنند.
صمت پاسخگوی خودروهای مانده درگمرک باشد
در همین راستا، طی روزهای گذشته تصاویری از انبارهای اموال تملیکی بندرعباس منتشر شده، که نشان می‌دهد، خودروهایی لوکس و میلیاردی در اثر گذر زمان و عدم تعیین تکلیف در فضای باز شرایط مناسبی ندارند و با لایه‌هایی از خاک پوشیده شده است. تصویری منتشر شده از یکی از خودروها نشان می‌دهد، این خودرو از مهر ماه سال ۹۷ در انبار به سر می‌برد. میزان در این مورد نوشته: پس از سفر رییس قوه قضاییه به استان هرمزگان و بازدید از انبارهای اموال تملیکی، تأمین امکانات و تجهیزات لازم جهت تخلیه و بارگیری با همکاری دستگاه‌های متولی، معدوم‌سازی کالاهای تاریخ مصرف گذشته و برگزاری مزایده به صورت مستمر در دستور کار دستگاه قضایی استان هرمزگان قرار گرفته که به موفقیت‌های قابل توجهی در تعیین تکلیف اقلام موجود در انبارهای این سازمان منجر شده است. با این حال، وزارت صمت باید درباره وضعیت این خودروهاکه سال‌هاست بلاتکلیف مانده‌اند و حتی با پیگیری مکرر رسانه‌ها با بی‌تفاوتی از کنار این مساله رد شده است؛ پاسخگو باشد.
کارشناسان چه می‌گویند؟
برخی از کارشناسان خودرو می‌گویند، قیمت خودرو با تغییر چندانی همراه نیست. زیرا خرید و فروشی در بازار صورت نمی‌گیرد. سرمایه سرگردانی که به دست مردم است، باعث بالا رفتن تقاضا و پاسخگو نبودن میزان عرضه خودرو به بازار می‌شود. تا زمانی که تعادل میان عرضه و تقاضا برقرار نشود، روند بازار به همین شکل ادامه خواهد داشت. نکته قابل توجه آنکه حتی با گذشت یک ماه از تابستان که به‌طور معمول فصل خرید و فروش خودرو است باز هم بازار خودرو تکان نخورده و در رکود به سر می‌برد؛ سعید موتمنی رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران در این ارتباط می‌گوید: خروج مصرف‌کنندگان از بازار در شرایط فعلی یک امر طبیعی است زیرا متقاضیان ترجیح می‌دهند صبر کنند تا واردات خودرو انجام شود و سپس اقدام به خرید خودرو با کیفیت بهتری کنند یا اینکه با ریزش قیمت‌ها، خودرو با قیمت بهتری بخرند. بنابراین به نظر می‌رسد تا زمان انجام واردات خودرو، بلاتکلیفی بازار ادامه خواهد داشت. او به «خبرگزاری مهر» گفته است: در حال حاضر همه طرف‌ها در بازار خودرو چه فروشنده و چه خریدار منتظر تعیین تکلیف واردات هستند از این رو حتی نوسانات نرخ دلار هم روی قیمت‌های خودرو تأثیری نگذاشته است.
«کورش طواحن» فعال بازار خودروهای خارجی نیز به «ایرنا» گفته است: به تبع داخلی‌ها، قیمت خارجی‌ها نیز همچون یک ماه اخیر بدون تغییر مانده است، اما معتقدیم قیمت‌های اعلامی از سوی فروشندگان بالا است. وی، وضعیت فعلی بازار را فقط به نفع خودروهای چینی برشمرد که در ماه‌های اخیر با رشد قیمتی نیز همراه بوده‌اند؛ به‌طور مثال هر دستگاه فیدیلیتی مونتاژی گروه بهمن که ۱.۱ میلیارد تومان قیمت داشت، اکنون در محدوده قیمتی ۱.۴ میلیارد تومان قرار گرفته است. طواحن، همچنین صحبت‌های انجام شده پیرامون واردات خودرو و در دست تهیه بودن آیین‌نامه واردات را بی‌تاثیر بر قیمت‌ها و بازار توصیف کرد و افزود: در سال‌های گذشته و به‌خصوص از اواخر پارسال و ماه‌های گذشته اخباری از سوی مسوولان به گوش رسید، اما باید گفت گوش مردم از این حرف‌ها پر شده است. وی معتقد است: تا واردات شکل اجرایی به خود نگیرد و مشخصات و مختصات خودروهایی که می‌توان وارد کرد مشخص نشود، نمی‌توان تاثیری بر قیمت‌ها انتظار داشت. این کارشناس بازار خودرو همچنین درخصوص مطرح شدن واردات خودروهای زیر ۱۰ هزار دلار، اظهار داشت: در این محدوده قیمتی فقط می‌توان خودروهای هندی وارد کرد و خودروی اروپایی، کره‌ای یا ژاپنی در این بازه قیمتی وجود ندارد. امروز حتی قیمت خودروهای چینی که در بازار کشورمان حضور دارند، دست‌کم ۱۵ هزار دلار است
از قیمت خودروها چه خبر؟
اما سری بزنیم به بازار خودرو و ببینیم در چه وضعیتی است؟ قیمت خودرو صفر داخلی در روز دوشنبه سوم مرداد ۱۴۰۱ با توجه به آمار و قیمت روزانه سایت دیوار با تغییراتی همراه شد. قیمت خودرو صفر داخلی ۱۴۰۱ در بازار ایران به این شرح است: پراید ۱۱۱ با دو میلیون تومان افزایش نسبت به روز یکشنبه دوم مردادماه، در قیمت ۲۰۷ میلیون تومان به فروش می‌رسد. در همین حال، پراید ۱۳۱ نیز با قیمت ۱۷۷ میلیون تومان عرضه می‌شود. دنا معمولی مدل ۱۴۰۱ نیز به ۴۱۱ میلیون تومان رسید. البته پژو ۲۰۷ اتومات نیز روز گذشته به قیمت ۶۲۵ میلیون تومان خرید و فروش شد. تیبا هاچ‌بک پلاس هم‌اکنون با نرخ ۲۱۰ میلیون تومان در بازار معامله می‌شود. پژو ۲۰۶ تیپ دو مدل ۱۴۰ که جزو خودروهای پرطرفدار به شمار می‌رود، به ۳۰۰ میلیون تومان رسیده است. ۲۰۶ تیپ پنج نیز در بازار کشور تا نرخ ۳۶۰ میلیون تومان پیش رفت. اما تارا اتوماتیک نیز با قیمت ۵۹۹ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود.
