مردم سیل‌زده در خطر ابتلا به وبا و بیماری‌های گوارشی

تامین آب شرب سالم اولین قدم است

گلی ماندگار|

آب‌ها از آسیاب افتاد، سیل فروکش کرد و جز گل و لای و خانه‌هایی که ویران شده‌اند و جان‌هایی که قربانی، چیز دیگری باقی نماند. حالا تعداد کشته‌های سیل از 61 نفر به 95 نفر رسیده و این تعداد اجسادی است که به پزشکی قانونی فرستاده شده‌اند تا جواز دفن برای آنها صادر شود. دو روز بارندگی و 95 کشته و معلوم نیست آیا باز هم قرار است این تعداد افزایش پیدا کند یا نه. با توجه به اینکه قرار است در هفته پیش رو هم بارندگی ادامه داشته باشد، با توجه به اینکه هواشناسی باز هم هشدار سیل داده است، معلوم نیست چند نفر دیگر قرار است قربانی اتفاقی طبیعی شوند که می‌شد و می‌شود، از آن جلوگیری کرد. اما هیچ کس به این فکر نکرد که قرار است باران رحمت الهی در سرزمینی که همه‌چیز بر مدار بی‌قاعدگی و بی‌قانونی می‌چرخد باران هم بشود مصیبتی که می‌آید و خراب می‌کند و می‌رود و می‌کشد. بعد مسوولان با کت و شلوار می‌روند توی گل‌ها می‌ایستند و به دوربین زل می‌زنند و عکس می‌گیرند و قول رفع مشکلات می‌دهند و هیچ کس صدای آن مردی را که دنبال جنازه برادرش می‌گشت نمی‌شنود و صدای آن مردی که همسر باردارش را آب برده و جنازه‌ای پس نداده نمی‌شنود، هیچ‌کس صدای مردمی که داغدارند و خانه‌هایشان ویران شده را نمی‌شنود و هر چه هست صدای وعده‌هایی است که مسوولان برای بیان آن از یکدیگر سبقت می‌گیرند اما هیچ‌کس حاضر نیست اندکی از تقصیر این اتفاق را به گردن بگیرد و در برابر مردم سر تعظیم و عذرخواهی فرود بیاورد.  شاید اگر سال‌ها پیش هشدارهای کارشناسان محیط زیست جدی گرفته می‌شد، شاید اگر مساله لایروبی آبراهه‌ها اینقدر بی‌اهمیت جلوه داده نمی‌شد، شاید اگر از بین بردن پوشش گیاهی و حفظ درختان و خاک یکی از مسائل مهم به شمار می‌رفت، طی این سال‌ها شاهد وقوع سیل‌هایی اینچنین نبودیم. از لرستان تا شیراز، ازفیروزکوه تا تهران، از شرق تا غرب همه و همه این ویرانی‌ها تنها یک دلیل داد «بی تدبیری».

     ارجاع۹۵ جسد در سیل‌های اخیر  به پزشکی قانونی

جانشین مدیریت بحران سازمان پزشکی قانونی از ارجاع ۹۵ پیکر در سیلاب‌های اخیر به پزشکی قانونی خبر داد. دکتر رضا حاج منوچهری با اشاره به وقوع سیلاب‌های اخیر در برخی استان‌های کشور گفت: در پی وقوع سیل در برخی استان‌ها، تا این لحظه ۹۵ پیکر به مراکز پزشکی قانونی استان‌های درگیر ارجاع شده که کار شناسایی و تعیین هویت آنان در حال انجام است. او با بیان اینکه این آمار مربوط به فاصله زمانی چهارم تا دوازدهم مرداد ماه سال جاری است، ادامه داد: از ۹۵ پیکر ارجاعی قربانیان سیل به پزشکی قانونی۵۱ نفر مرد و ۴۴ نفر زدن بودند. همچنین بیشترین تعداد پیکرهای ارجاعی با ۴۰ فوتی مربوط به استان تهران بوده است.به گفته حاج منوچهری در سیلاب‌های روزهای اخیر استان‌های تهران، خراسان رضوی، یزد، مازندران، کرمان، لرستان، سیستان و بلوچستان، مرکزی، آذربایجان شرقی، خوزستان، فارس، چهار محال و بختیاری و سمنان درگیر بوده‌اند.

     معاینه و تعیین هویت

 قربانیان حوادث جمعی رایگان است

او همچنین افزود: بر اساس سیاست‌های رییس سازمان مبنی بر تکریم ارباب رجوع و ارایه خدمات مناسب به مردم و با هدف کاهش آلام داغدیدگان در حوادث جمعی، قربانیان و متوفیان حوادث دسته جمعی به صورت رایگان معاینه و تعیین هویت می‌شوند. منوچهری با تأکید بر اینکه در حوادث دسته جمعی کلیه مراحل معاینه و آزمایشات DNA مربوط به آنان به صورت رایگان ارایه می‌شود، تصریح کرد: در حوادث دسته جمعی همچون سیل، زلزله و .... که با تعداد بالای تلفات همراه است علاوه بر خانواده و افراد آسیب دیده در این حوادث، کل جامعه نیز متألم و مغموم هستند بنابراین سازمان پزشکی قانونی تلاش می‌کند با ارایه خدمات رایگان در شناسایی متوفیان سهمی در کاهش آلام اجتماعی ایفا کند.

     خطر شیوع بیماری‌های گوارشی  به دنبال سیل

اما حالا که سیل فروکش کرده اگر یک بار دیگر نسبت به عواقب بعدی آن هم بی‌توجهی نشان دهیم ممکن است بروز بیماری‌های عفونی و گوارشی به مشکلی تازه بعد از سیل تبدیل شود. مسوول اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر با اشاره به احتمال افزایش موارد بیماری‌های گوارشی به دنبال وقوع سیل، گفت: با وقوع سیل ممکن است فاضلاب به درون منابع آب آشامیدنی نفوذ کرده و احتمال آلوده شدن چاه‌های آب هم به وجود آید؛ البته در حال حاضر شواهدی از آلودگی فاضلاب‌ها به دنبال سیل اخیر نداشتیم اما این امر محتمل است و منابع آب شرب باید از نظر آلودگی به ویژه به لحاظ میکروب وبا رصد شوند.دکتر ابراهیم قادری با اشاره به اینکه پس از وقوع سیل معمولا یکی از اولین زیرساخت‌هایی که آسیب می‌بیند مربوط به تامین آب شرب است، گفت: در برخی مناطق آب را از منطقه دیگری منتقل کرده و در منابع نگهداری کرده و سپس توزیع می‌کنند و در برخی مناطق نیز آب شرب از چاه‌های موجود در همان منطقه تامین می‌شود که پس از تصفیه به مصرف می‌رسد که در هر دو حالت، سیل می‌تواند این منابع آب را آلوده کند. همچنین سیستم شبکه آبیاری و جمع‌آوری فاضلاب نیز ممکن است در سیل‌ها دچار آسیب شوند.

   تامین آب آشامدینی سالم در مناطق سیل‌زده

او افزود: در برخی مناطق چاه‌هایی داریم که آب از آنها تامین می‌شود و این چاه‌ها عمدتا نزدیک رودخانه‌ها هستند و زمانی که سیل می‌آید و رودخانه طغیان می‌کند این چاه‌ها تخریب شده یا آلودگی وارد چاه می‌شود؛ بنابراین ما در هنگام وقوع سیل‌ها بسیار نگران شیوع بیماری‌های انگلی، روده‌ای و گوارشی هستیم. از این رو اولین اقدام اساسی تامین آب آشامیدنی سالم در مناطق سیل زده است که یا به شکل تحویل آب آشامیدنی بطری یا با تانکر این اقدام صورت می‌گیرد.قادری ادامه داد: در صورتی که حتی دسترسی به آب تانکری یا بسته‌بندی سخت باشد، می‌بایست از یک منبع، آب تمیز آب گرفته و جوشانده شود. البته روش‌های دیگری هم وجود دارد که همکاران ما در آن محیط‌ها به مردم آموزش می‌دهند که بتوانند محلول کلر تهیه کرده و با حجم خاصی به آب اضافه کنند که تاحدودی آب بهداشتی شود اما این روش تنها برای کوتاه‌مدت قابل انجام است.

     در شرایط بحرانی پساسیل  از چه غذاهایی استفاده کنیم؟

مسوول اداره مراقبت مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت تصریح کرد: مشکل دیگر که پس از وقوع سیل رخ می‌دهد دسترسی به غذای بهداشتی است. وقتی زیرساخت‌های منطقه‌ای نابود می‌شودیا شبکه برق رسانی مختل می‌شود سبب می‌شود تا غذاها فاسد شوند و نگهداری غذا سخت می‌شود که به دنبال آن مردم در معرض مسمومیت غذایی قرار می‌گیرند. این موضوع هم اهمیت زیادی دارد. مردم در این شرایط باید از غذاهایی استفاده کنند که امکان فاسد شدن ندارد یا از غذاهای کنسروی استفاده کنند. همچنین در صورت امکان می‌توانند غذا را به صورت تازه تهیه و طبخ کنند. او در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه پیش از این با افزایش موارد وبا در کشور مواجه بودیم، آیا ممکن است طغیان سیل هم عاملی برای افزایش موارد وبا شود؟ توضیح داد: طی افزایش موارد اخیر وبا، آلودگی به صورت بومی نبود و موارد شناسایی شده‌، وارده از سایر کشورها بودند، اما زمانی که فاضلاب‌های ما به هر دلیلی آلوده شود ممکن است که موارد وبا به ویژه در شهرهای مرزی هم بروز کند. با وقوع سیل ممکن است فاضلاب به درون منابع آب آشامیدنی نفوذ کرده و احتمال آلوده شدن چاه‌های آن مناطق هم به وجود خواهد آمد.او تاکید کرد: این امر هم می‌تواند عاملی برای گسترش وبا باشد اما در حال حاضر با توجه به اینکه شواهدی از آلودگی فاضلاب‌ها نداشتیم به نظر نمی‌رسد که فعلا با افزایش موارد وبا روبرو شویم اما این امر کاملا محتمل است. باید مراقب باشیم که منابع آب شرب، چاه‌ها و همچنین فاضلاب‌ها در مناطق سیل زده مرزی (در شرایطی که کشورهای همسایه مواردی از وبا دارند) از نظر کلی و در صورت لزوم از نظر وبا نیز رصد شوند.

    مردم هشدارها را جدی بگیرند  و مسوولان وظایف خود را

دیگر زمان بی‌توجهی و تعارف گذشته، نمی‌شود بدون توجه به خطرهایی که سلامتی افراد جامعه را تهدید می‌کند رفتار کرد، در حال حاضر کرونا یک بار دیگر می‌تازد و هر روز بر شمار قربانیان این بیماری افزوده می‌شود، وبا در مرزهای غربی کشور رو به افزایش است و سیل می‌تواند یکی دیگر از عوامل شیوع این بیماری باشد، آب‌های آشامیدنی آلوده شده‌اند، استفاده از آب‌های زیر زمینی خطرناک است، در حال حاضر افرادی که به دلیل سیل خانه‌های خود را از دست داده‌اند باید به آب آشامیدنی سالم، به سرویس‌های بهداشت و حمام دسترسی داشته باشند، عدم توجه به سلامت این افراد می‌تواند شیوع بیماری‌هایی نظیر وبا را در بین سیل‌زدگان افزایش دهد. حالا دیگر وقت عمل است مسوولان باید شرایطی را برای افراد سیل‌زده فراهم کنند تا بتوانند با رعایت نکات بهداشتی تا فراهم شدن خانه‌ای برای سکونت دایم به زندگی خود ادامه دهند.