ارز چند نرخی منشأ فساد اقتصادی

هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی تاکید دارد که ارز چند نرخی منشأ فساد در اقتصاد است و زمانی فساد شکل می‌گیرد که کالاهای دولتی دو نرخی باشند.

وی در گفت‌و گو با آبان‌نیوز گفت: در آینده نیز اگر ارز تک‌نرخی نشود، بازهم شاهد فساد و رانت‌های گسترده در اقتصاد خواهیم بود. منبع تامین ارز در اقتصاد ایران همواره دولت‌ها بوده‌اند. بنابراین کسانی که دسترسی به ارز ارزان‌قیمت داشته‌اند، میلیاردها تومان رانت به جیب زده‌اند. اما برخی مواقع دولت‌ها مجبور می‌شوند از نرخ ارز پایین‌تر برای اهداف بزرگ‌تری چون تامین کالاهای اساسی، دارو، نان و اقلامی از این دست بهره ببرند.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه ‌دولت‌ها برخی مواقع ارز را با نرخ پایین‌تری به واردات کالاهای اساسی و دارو تخصیص می‌دهند، تاکید کرد: اما اگر نظام اقتصادی کشور به درستی عمل کند، طبیعتا نیازی به این مسائل نیست. حق‌شناس در ادامه تصریح کرد: اصلاح چند باره قیمت‌ کالاها تاثیر بسزایی در اقتصاد دارد. یعنی دولت‌ها به جای اصلاح قیمت‌ها باید ساختار اقتصاد ایران را اصلاح کنند. برای نمونه؛ درایران بارها نرخ بنزین و ارز تغییر کرده است. اکنون نیز زمزمه‌های تغییر قیمت‌ها نیز مطرح است. قیمت نان، روغن و مرغ نیز حتی با وجود ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات نهاده‌های این کالاها تغییر کرده است. بنابراین برای اینکه شاهد چنین اتفاقاتی نباشیم باید اصلاح ساختار جایگزین اصلاح قیمت‌ها شود. این کارشناس اقتصادی، اصلاح ساختار دراقتصاد ایران را ضروری خواند و تورم دورقمی را مشکل اصلی این روزهای کشور دانست و گفت: تا زمانی که اقتصاد ایران تورم دورقمی را تجربه می‌کند، مرتبا شاهد تغییر قیمت ارز یا قیمت کالاهای اساسی و فرآورده‌های نفتی هستیم. در حالی‌که با انجام این تغییرات، اصلاح ساختار دراقتصاد انجام نمی‌شود اما اگر این اصلاحات انجام شود، بخش اعظمی از مشکلات کشور حل می‌شود.

وی در مثالی دیگر این موضوع را تشریح کرد: هم‌اکنون مصرف گازوئیل و بنزین به‌طور میانگین بالای ۱۰۰ میلیون لیتر است و درچنین شرایطی مردم مجبور به استفاده از خودروی داخلی هستند که مصرف آن دو برابر خودروی خارجی است در حالی که اگر اصلاح ساختار انجام شود و خودروی خارجی به شرط کاهش مصرف بنزین داخلی وارد شود، شرایط دیگری حاکم خواهد شد. حق‌شناس اضافه کرد: هم‌اکنون هم قیمت خودروی داخلی و هم مصرف سوخت بالا است و هم گفته می‌شود، نرخ بنزین باید به قیمت بین‌المللی برسد. این موضوع درباره نرخ سود بانکی، صنعت و تورم نیز صدق می‌کند.

حق‌شناس در پایان گفت: بنابراین تا زمانی که اقتصاد ایران تورم دورقمی را تجربه می‌کند ضرورت اصلاح قیمت احساس می‌شود در حالی‌که اگر بانک مرکزی به نهادی مستقل تبدیل شود و تورم برای چند سال تک‌رقمی بماند، نیازی به اصلاح قیمت‌ها نیست.