رشد ۵۶ برابری جمعیت دانشجویی زن در ۵۰ سال اخیر
رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ضمن اعلام آماری مربوط به دانشجویان و رشته‌های دانشگاهی، از کاهش داوطلبان کنکور تجربی و ریاضی هم خبر داد. علی باقر طاهری نیا گفت: یکی از شاخص‌ها و نشانگرهای مهم و اولویت‌دار ما در یک سال گذشته هم راستایی با مفاد سند تحول مردمی و تلاش برای عملیاتی‌سازی راهکارهای پیشنهادی در آن است که این سند با رویکرد عملیاتی و اثربخش تدوین شده استو راه‌های مقابله با چالش‌های ناکارآمدی آموزش عالی را بیان می‌کند. رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی تاکید کرد: مقام معظم رهبری فرموده‌اند که آمار، ستون فقرات برنامه‌ریزی کشور است، پس برای اینکه این ستون فقرات بتواند به وظایف خود عمل کند آمارمان باید جامع و معتبر و بروز باشد و تحلیل‌های کارآمد داشته باشد. یکی از محوری‌ترین موسسات پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی این است که داده‌ها را کارآمد و معتبر استخراج کنیم و در اختیار وزارت علوم قرار دهیم. رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی گفت: در راستای جهاد تبیین دستاوردهای علمی اقدام کرده‌ایم و سلسه گزارش‌های دوره آماری منتشر می‌کنیم و در هر صفحه به یک موضوع می‌پردازد، در بحث عدالت آموزشی در کشور پیش از انقلاب ۸۰ درصد جمعیت دانشجویی کشور و ۲۰ درصد در کل کشور بوده، اما امروزه ۲۰ درصد در تهران و ۸۰ درصد در کل کشور است.
یک میلیون و ۶۲ هزار دانشجوی زن داریم
رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی تاکید کرد: جمعیت زنان دانشجویی قبل از انقلاب ۱۹ هزار نفر و امروز یک میلیون و ۶۲ هزار نفر است. کل جمعیت دانشجویی قبل از انقلاب ۶۷ هزار نفر بوده و هم‌اکنون ۳ میلیون و ۱۷۰ هزار نفر است. طاهری نیا ادامه داد: اگر دانشگاه‌ها بیش از حد نیاز دانشجو پذیرش می‌کنند؛ پس چرا آمار دانش‌آموختگانمان اصلا مناسب نیست؟. یکی از شاخص‌های توسعه یافتگی کشور سهم دانش‌آموختگان دانشگاه به کل جمعیت است. طاهری‌نیا بیان کرد: تحصیل در دانشگاه لزوما به معنای اشتغال نیست که اگر این موضوع رفع شود دیگر مشکلی نداریم و حال سوال پیش می‌آید که توسعه کمی آموزش عالی آری یا نه؟ پاسخ به این سوال از دو منظر آموزش عالی و دومی بازار کار خواهد بود.
۵ هزار رشته تحصیلی در کشور داریم
رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ادامه داد: ۵ هزار رشته تحصیلی و ۸ هزار مقطع تحصیلی در آموزش عالی داریم و تنوع آنها بیشتر در رشته‌های مهارتی است. موسسات غیر دولتی تقاضا محور هستند و باتوجه به نیاز دانشجو رشته را ایجاد می‌کنند و تنوع رشته‌های تحصیلی تابعی از تقاضای جامعه است.
کمترین رشته‌های دانشگاهی مختص به دانشگاه فرهنگیان است
طاهری‌نیا افزود: دانشگاه فرهنگیان کمترین تعداد رشته‌های دانشگاهی را دارد. بسیاری از رشته‌هایی که مبتنی بر مشاغل تعریف می‌شوند بازار کار تعریف شده دارند، اما خیلی از رشته‌ها مانند فلسفه و ریاضی و فیزیک و... بنیادی و نظری هستند و ربطی به بازار کار ندارند. رشته‌های دانشگاهی با ریزش و رویش روبه رو هستند و رشته‌های ایجاد شده همان رشته‌های نوظهور مانند رشته‌های کسب و کار هستند که متناسب با بازار کار هستند.
آمار دانشجویان به تفکیک مقاطع تحصیلی
او ادامه داد: بیشترین تنوع گرایش‌های تخصصی آموزش عالی به سمت مقطع دکتری و ارشد است. آمار دانشجویان به تفکیک دوره تحصیلی در سال 1400-1399 در مقطع کارشناسی ۶۳ درصد، کاردانی ۱۳ درصد، دکتری حرفه‌ای ۳ درصد مانند دامپزشکی، ارشد ۱۶ درصد و دکتری تخصصی ۵ درصد است. مدل توسعه آموزش عالی کشور تابعی است از مدل توسعه همه‌جانبه آن کشور.
در کنکور تجربی هم با کاهش داوطلب رو به‌رو شده‌ایم
طاهری نیا بیان کرد: مطالعه روند جمعیتی متقاضی در گروه‌های آموزشی ۵ گانه حاکی از آن است که در علوم تجربی و ریاضی کاهش داوطلب داشته‌ایم و بیشترین کاهش در ریاضی است که امسال برای اولین‌بار به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است و دانشجویان فنی و مهندسی در آینده کاهش می‌یابد. او افزود: در کنکور ریاضی سال گذشته تعداد داوطلبان ۱۱ درصد و امسال ۹ درصد بوده که کاهش ۲ درصدی را شاهد بوده‌ایم و در کنکور تجربی پارسال تعداد داوطلبان ۴۳ درصد و امسال ۳۹ درصد شده است که کاهش ۴ درصدی را شاهد هستیم. رییس موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی ادامه داد: ۴ درصد داوطلبان رشته‌های تجربی در گروه‌های زبان ادامه تحصیل داده‌اند. او افزود: بیشترین رقابت کنکور سراسری در رشته‌های تجربی و سپس هنر و زبان و کمترین رقابت‌ها در ریاضی است.
برخی‌ها تفننی در کنکور شرکت می‌کنند
طاهری نیا اضافه کرد: برخی‌ها تفننی در کنکور شرکت می‌کنند و برخی‌ها شرکت می‌کنند تا رتبه خوبی کسب کنند و برخی‌ها عزم مشخصی ندارند و پس از اعلام نتایج دیگر انتخاب رشته نمی‌کنند و میانبر می‌زنند که این موضوع باعث ریزش تعداد متقاضیان خواهد شد.
