گام اول در راهی طولانی
تعادل|
قفل آزادی برای زنان پرسپولیسی در حالی شکست که لحظاتی بعد از شروع بازی تعداد زنان تماشاگر از 500 نفر به 2 هزار نفر رسید و به این ترتیب زنان و دختران طرفدار پرسپولیس هم بالاخره توانستند برای تشویق تیم خود وارد استادیوم آزادی شوند، اتفاقی که با به ثمر رسیدن اولین گل تیم پرسپولیس توسط مهاجم هلندی این تیم و دویدن او به سمت جایگاه زنان و تقسیم شادی گل با زنانی که اولین‌بار این حس زیبا را تجربه می‌کردند آن را کامل کرد. حالا دیگر قرار است روزهای بهتری در انتظار فوتبال باشد، قطعا با ورود زنان به استادیوم‌ها بازی‌ها رنگ و بوی بهتری خواهند گرفت، جو یک‌سر مردانه ورزشگاه‌ها قرار است تقسیم شود و این مساله می‌تواند به بهتر شدن فضای ورزشگاه‌ها هم کمک کند. روز گذشته دختران سرخپوش با تعداد بیشتری در شادی برد تیم محبوبشان سهیم شدند، امید که در روزهای آینده توازن در ارایه بلیت به زنان و مردان برای ورود به ورزشگاه‌ها رعایت شود، قطعا سهم زنان از 100 هزار صندلی ورزشگاه آزادی نمی‌تواند عددی بین 500 تا 2 هزار صندلی باشد. آنها هم حق دارند این هیجان بی‌بدیل را تجربه کنند همانطور که هفته گذشته و روز گذشته آن را تجربه کردند. این هیجان می‌تواند دورنمای زیبای امید به آینده برای دخترانی باشد که حضور در ورزشگاه‌ها را حق خود دانسته و می‌دانند.
فقل آزادی برای زنان در حالی شکسته شد که حضور زنان در ورزشگاه سال‌ها محل مناقشه بین فوتبال دوستان و مسوولان است. خیلی‌ها می‌گویند رفتن به ورزشگاه نمی‌تواند دغدغه اصلی زنان در جامعه باشد، خیلی‌های دیگر می‌گویند محیط استادیوم‌ها برای حضور زنان مناسب نیست و البته گروهی هم این مساله را از لحاظ شرعی درست نمی‌دانند و همین باعث شده تا در تمام این سال‌ها حضور زنان در ورزشگاه برای تماشای فوتبال به مساله‌ای بغرنج تبدیل شود. اما ماجرا از زمانی رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفت که در سال 96 مسوول فیفا در سفر به ایران اعلام کرد که حضور زنان در ورزشگاه برای محروم نشدن ورزش ایران و به خصوص فوتبال ضروری است. از آن سال تاکنون بحث‌های زیادی در این باره صورت گرفته است. البته کرونا هم دلیلی شد تا فرصت بیشتری برای بررسی این مساله از زوایای مختلف به دست مسوولان و مخالفان آن بیفتد. این کشمکش ادامه داشت تا اینکه برای چند بازی ملی تنها چند عدد بلیت و به صورت گزینشی در اختیار بانوان قرار گرفت تا فیفا فشارهای خود را از روی فدراسیون فوتبال بردارد. البته مسوولان هم در تمام این مدت آماده نبودن زیرساخت‌های استادیوم‌های فوتبال برای حضور بانوان را به بهانه‌ای مهم برای عدم حضور آنها در تبدیل کرده بودند، زیر ساخت‌هایی که معلوم نشد چه بوده‌اند و حالا چه اتفاقی رخ داده که می‌توانند تنها 500 نفر را به استادیوم راه بدهند. در این بین برخی معتقد بودند که فیفا نمی‌تواند در امور داخلی کشور دخالت کند و اجباری برای حضور زنان به ورزشگاه بگذارد و برخی دیگر بر این باور بودند که رفتن زنان به ورزشگاه یک حق طبیعی است که از آنها دریغ شده است. به هر حال هر چه بود با تمام این کشمکش‌ها و اما و اگرها درهای استادیوم به صورت کاملا نصفه و نیمه به روی زنان باز شد.
ابتدا در بازی استقلال و مس کرمان در تاریخ 3 شهریور 1401 و یک بار دیگر هم در تاریخ 9 شهریور 1401 برای بازی پرسپولیس و صنعت نفت آبادان در هر بازی تنها 500 نفر از زنان توانستند بلیت تهیه کنند و به ورزشگاه وارد شوند. هر چند طی روزهایی اخیر شایعه‌ای مبنی بر فروش 4 هزار بلیت به زنان برای بازی پرسپولیس مطرح شده بود اما این باشگاه شایعات را تکذیب کرد و اعلام کرد تنها 500 بلیت برای زنان در نظر گرفته شده است. اما مساله اینجاست که حضور زنان در ورزشگاه چه تاثیرات مثبت و منفی را به دنبال خواهد داشت. از نظر اقتصادی، اجتماعی و سیاسی پیامدهای این حضور چه می‌تواند باشد. چرا در تمام این سال‌ها با حضور زنان در ورزشگاه‌ها مخالفت شده است؟ و سوالات بی‌شمار دیگری که پاسخ دادن به آنها تنها از عهده مدیران و مسوولان بر می‌آید که در مسند قدرت حضور دارند. اما می‌توان پیامدهای این حضور را از نگاه کارشناسان در حوزه‌های مختلف نیز بررسی کرد.
تاثیرات اجتماعی حضور زنان در ورزشگاه
سال‌هاست به این بهانه که جو ورزشگاه‌ها برای زنان مناسب نیست، چون تماشاگران از الفاظ رکیک استفاده می‌کنند، از حضور نیمی از جامعه برای حضور در ورزشگاه‌ها جلوگیری شده است. این تصویر اشتباه باعث شده تا در تمام این سال‌ها زنان از حق خود محروم باشند.
مصطفی اقلیما، با بیان این مطلب به «تعادل» می‌گوید: این تصور اشتباه نه تنها زنان را از حقشان محروم کرده که باعث شده جوی بسیار ناسالم در ورزشگاه‌ها حاکم شود. در حالی که حضور خانواده‌ها در کنار هم در ورزشگاه می‌تواند باعث تلطیف فضا و البته امنیت بیشتر آن شود. در بسیاری از بازی‌ها ما شاهد برخوردهای خشن بین تماشاگران بوده‌ایم، برخوردهایی که به دلیل مردانه بودن استادیوم‌ها اتفاق می‌افتد. در حالی که اگر خانواده‌ها در کنار هم به تماشای فوتبال بنشینند احتمال بروز چنین اتفاقاتی به صفر می‌رسد. در واقع حضور زنان در ورزشگاه فضای حاکم بر آن را تطهیر می‌کند. او می‌افزاید: از سوی دیگر جوانان نیاز دارند تا انرژی جوانی خود را درجایی تخلیه کنند، جوانی کردن را نمی‌توان تفکیک جنسیتی کرد، اینکه بگوییم پسرها حق دارند جوانی کنند اما دخترها نه کاملا غیرمنطقی است. رفتن به استادیوم و تشویق تیم مورد علاقه خود یکی از همان امکان‌ها برای تخلیه انرژی جوانی است، فرقی هم نمی‌کند دختر باشی یا پسر. این همه بگیرو ببند و منع قانونی و تنها باعث می‌شود تا جوانان احساس ناامیدی داشته باشند، نیاز اساسی ما در حال حاضر شادی است. برای اینکه بتوانیم جامعه را به پویایی برسانیم نیاز داریم که شادی را به جوانان القا کنیم. جوانی که احساس شادی نداشته باشد نمی‌تواند دورنمایی از آینده داشته باشد، اگر چنین اتفاقی بیفتد مساله ازدواج و فرزند آوری هم با مشکل مواجه می‌شود.
زیر ساخت‌هایی که مسوولان باید به فکر آن باشند فراهم آوردن امکان شادی در جامعه است.
تاثیرات اقتصادی حضور زنان در ورزشگاه
سال‌هاست که حضور زنان در بازار کار باعث شده تا چرخ اقتصاد چرخش بهتری داشته باشد، فارغ از مشکلاتی که در حال حاضر از لحاظ اقتصادی در جامعه وجود دارد که نتیجه سیاست‌گذاری‌های غلط دولتمردان است، یکی از نیروهای محرکه اقتصاد کشور زنان هستند. پویا عبداللهی کارشناس اقتصادی با بیان این مطلب به «تعادل» می‌گوید: در حال حاضر نمی‌توانیم بگوییم که حضور زنان در ورزشگاه‌ها می‌تواند تاثیر اقتصادی شگرفی در صنعت فوتبال داشته باشد، اما همین شوق حضور در ورزشگاه‌ها می‌تواند باعث شود تا تیم‌های دیگری هم که بلیت فروشی مناسبی نداشتند به این واسطه تماشاگر بیشتری را داشته باشند و از این حضور سودی عایدشان شود. از سوی دیگر تاثیری که این مساله می‌تواند در چهره بین‌المللی کشور ایجاد کند شاید منجر به اتفاقات مثبتی در زمینه‌های اقتصادی شود. به هر حال هر نوع آزادی بازخوردهای بین‌المللی خوبی خواهد داشت. اینکه بالاخره بعد از سال‌ها در ورزشگاه‌ها به روی زنان باز شده است تاثیر مثبتی است که گذر زمان آن را نشان خواهد داد.
او می‌افزاید: وقتی خانواده‌ها در ورزشگاه حضور داشته باشند، تبلیغات میدانی ورزشگاه دیگر از حالت تک بعدی خارج می‌شود و این امر می‌تواند حتی برای کسانی که در این حوزه کار می‌کنند هم منفعت‌های بسیاری را به همراه داشته باشد. به هر حال علاقه به حضور در ورزشگاه‌ها می‌تواند چرخ اقتصاد ورزش کشور را نیز تکان دیگری بدهد، در حال حاضر که بلیت فروشی به صورت محدود انجام می‌شود اما اگر این بلیت فروشی به صورتی باشد که هر دو طیف زنان و مردان از حق برابر برخوردار باشند حضور در ورزشگاه برای دیدن بازی فوتبال می‌تواند به یکی از سرگرمی‌های خانوادگی تبدیل شود و به این ترتیب دیگر با سکوی خالی استادیوم‌ها مواجه نخواهیم بود و این یعنی کمک به اقتصاد ورزش.
گام اول در راهی طولانی
حالا که زنان توانستند به یکی از مطالبات چندین ساله خود دست پیدا کنند، البته دست یابی کاملا محدود می‌توان امیدوار بود که این گامی مثبت در راه طولانی است که پیش رو دارند. سال‌هاست که دختران این سرزمین برای رفتن به استادیوم تلاش کرده‌اند، نام دختر آبی در تاریخ ما ثبت خواهد شد، دختران بسیاری بودند که برای رسیدن به این آرزوی خود تغییر چهره داده وبا قیافه‌ای مردانه خود را به سکوهای ورزشگاه رساندند، دخترانی بودند که دستگیر شدند و مورد شماتت قرار گرفتند. اما بالاخره این طلسم شکست و درهای ورزشگاه هر چند محدود و گزینشی به روی نیم دیگری از جامعه که تاکنون از آن محروم بودند باز شد. هیچ اتفاق تلخی هم در این رابطه رخ نداد، نه کسی صدمه‌ای دید و نه خط قرمزی پایمال شد و از بین رفت. هر چه بود اشک‌های شادی دخترانی بود که برای رسیدن به این روز لحظه شماری می‌کردند. حضور آنها باعث بروز هیچ اتفاقی نشد. آمدند تیم مورد علاقه‌شان را تشویق کردند و رفتند. اما این 500 بلیت از استادیوم 100 هزارنفری سهمی بسیار اندک و ناچیز است برای آنها که تمام این سال‌ها چشم انتظار مانده‌اند. اما همین اندک هم نشان داد حضور زنان نه‌تنها آسیب زننده نیست که می‌تواند تلطیف‌کننده هم باشد. خیلی‌ها انتظار دارند در آینده‌ای نزدیک در کنار خانواده‌هایشان به استادیوم‌ها بروند، تقسیم‌بندی کردن جایگاه‌های استادیوم کار سختی به نظر نمی‌رسد، همانطور که در بسیاری از کشورهای دنیا و حتی کشورهای مسلمان هم این اتفاق رخ داده و باعث بروز هیچ حادثه‌ای هم نشده است. ما برای بازی‌های ملی در خانه هم به این سرمایه‌ها احتیاج داریم. برای اینکه زنان هم جزوی از سرمایه‌های این کشور به حساب می‌آیند و حذف آنها ضربه می‌زند نه حضورشان.
