مصیبت‌های تحصیل
خانواده‌های معترض صدایشان به جایی نمی‌رسد
تعادل|
مدارس که باز می‌شود، هزینه خانواده‌ها به چند برابر افزایش پیدا می‌کند، از لوازم التحریر و کتاب بگیر، تا خرید تنقلات برای زنگ تفریح و مهم‌تر از همه گرانی هزینه سرویس مدارس. حالا دیگر محله‌ها آنقدر شلوغ شده‌اند و خیابان‌ها آنقدر پر از رفت آمد ماشین‌هاست که رها کردن بچه‌ها به خصوص آنهایی که در مقطع ابتدایی تحصیل می‌کنند، برای تنهایی و پای پیاده به مدرسه رفتن بسیار خطرناک است. بسیاری از خانواده‌ها مجبورند برای تامین امنیت فرزندانشان برای آنها سرویس رفت و آمد بگیرند و امسال قیمت‌ها به شکل سر سام آوری افزایش پیدا کرده است. البته دیگر نباید خیلی هم از شنیدن هزینه‌های 4 تا 6 میلیونی سرویس‌های مدرسه شوکه شد، چرا که وقتی شما قرار است یک دفترچه 50 برگ را بالای 35 هزار تومان بخری دیگر پرداخت 4 تا 6 میلیون برای ایاب و ذهاب هم چندان زیاد به نظر نمی‌رسد، هر چند که برای خانواده‌هایی که تامین معیشتشان روزانه است و برای آن هم دچار مشکل می‌شوند پرداخت چنین مبالغی بسیار هنگفت به نظر می‌رسد. البته که قرار بود فقر قبل از نوروز 1401 به دستور رییس دولت ریشه کن شود اما هنوز با گذشت 6 ماه نه تنها این اتفاق رخ نداده که مردم هر روز فقیرتر شده‌اند.
اینکه وزیر آموزش و پرورش مدعی است برای بازماندگان از تحصیل هم برنامه‌هایی دارد تا آنها را به مدرسه بازگرداند، و اینکه قرار است آموزش مجازی برای بسیاری از دانش‌آموزان در دستور کار قرار بگیرد، تماما شعارهایی است که داده می‌شود اما به مرحله عمل نمی‌رسد، اگر قرار بود بچه‌های بی‌بضاعت امکان استفاده از وسایل مرتبط با تحصیل مجازی را داشته باشند که 3 میلیون نفر از آنها در سه سال کرونا از تحصیل باز نمی‌ماندند. از سوی دیگر در شرایط کنونی بسیاری از همان کودکانی که در سه سال کرونا از تحصیل باز مانده و جذب بازار کار کودکان شدند، دیگر خیال بازگشت به مدرسه را ندارند، چرا که خیلی از آنها یا امکانی برای پرداخت هزینه‌های تحصیلی را ندارند، یا مجبورند برای امرار معاش خانواده خود کار کنند یا اینکه به خاطر از دست دادن سرپرست خانوار با همان بیماری کرونا حالا تبدیل شده‌اند به نان آور خانواده و دیگر امکانی برای ادامه تحصیل ندارند. در واقع از آنجایی که دیگر مساله تحصیل رایگان در کشور ما به یک رویای دست نیافتنی تبدیل شده و برای هر لحظه و ثانیه آن باید به عناوین مختلف هزینه پرداخت کرد، نمی‌توان انتظار داشت در شرایط اقتصادی کنونی برخی از خانواده‌ها از پس هزینه‌های اینچنینی بر بیایند، پس تنها گزینه همان ترک تحصیل است. حالا این روزها هزینه سرویس‌های مدرسه هم به معضلی دیگر برای خانواده‌های کم درآمد تبدیل شده است.
کسی به درصد‌های قانونی توجه نمی‌کند
مساله افزایش قیمت سرویس‌های مدرسه هم مثل افزایش قیمت اجاره‌بهای مسکن است که دولت تا 25 درصد افزایش را قانونی دانست اما عملا هیچ صاحبخانه‌ای به این بخش توجهی نکرد و البته دولت هم نتوانست هیچ کار مفیدی در این زمینه برای مستاجرها انجام دهد، حالا قیمت سرویس مدرسه را هم شورای شهر تعیین می‌کند، مثلا اینکه قرار بوده امسال افزایش قیمت نسبت به سال‌های گذشته 25 درصد باشد، اما... هر مدرسه هم با توجه به شرایط و البته مسافت درصد‌هایی هم به این مبلغ اضافه می‌کنند. در حالی که بسیاری از والدین با توجه به اینکه حداقل دو سال فرزندانشان به دلیل کرونا به مدرسه نرفته بودند حالا قیمت افزایش قیمت سرویس‌ها نیز برایشان بسیار سرسام آور شده است.
تکلیف خانواده‌هایی که ندارند چیست
پروانه 40 سال سن دارد و دخترش امسال به کلاس سوم دبستان می‌رود، هزینه‌ای که باید برای سرویس مدرسه دخترش پرداخت کند 5 میلیون و 200 هزار تومان است، مدرسه این مبلغ را به او اعلام کرده است. برای او که هم خودش و هم همسرش هر دو پزشک هستند، شاید مبلغ خیلی هنگفتی به نظر نرسد، اما او می‌گوید: این مبلغ شاید برای ما زیاد نباشد اما من خانواده‌هایی را می‌شناسم که پرداخت چنین مبلغی در توانشان نیست، از طرف دیگر شاغل هستند و نمی‌توانند خودشان ایاب و ذهاب فرزندشان را به عهده بگیرند، از سوی دیگر هزینه‌های تحصیلی بچه‌ها به اندازه کافی زیاد است و حالا این هزینه سرویس مدرسه هم به معضل تازه‌ای برای ما تبدیل شده است.
او با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورها تمامی این امکانات به صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد می‌افزاید: البته مقایسه کردن ما کار درستی نیست، اما وقتی هزینه‌های زندگی مان مثل کشورهای اروپایی و کیفیت زندگی ما در پایین‌ترین سطح قرار دارد، دیگر چه می‌توان گفت. این همه هزینه برای تحصیل در حالی که قرار بود طبق قانون اساسی کشور همه افراد از حق تحصیل رایگان برخوردار باشند. ما حتی فرزندمان را در مدرسه غیر انتفاعی ثبت نام نکرده‌ایم اما تا همین حالا که تنها سه روز از ماه مهر گذشته نزدیک به 20 میلیون تومان هزینه پرداخت کرده‌ایم.
تحصیل به معضل تبدیل شده است
مساله اینجاست که برای بسیاری از خانواده‌ها پرداخت چنین هزینه‌هایی تحصیل فرزندانشان را به معضل تبدیل کرده است، برای خانواده‌ای که بیش از یک فرزند محصل دارد، پرداخت مبالغی بین 4 تا 6 میلیون تومان برای هزینه رفت و آمد هر کدام از آنها بسیار گزاف است و خیلی‌ها توان پرداخت چنین مبالغی را ندارند. زهرا مادر دو فرزند 11 و 13 ساله است، دخترش 11 سال دارد و پسرش 13 سال. او برای تامین هزینه ایاب و ذهاب فرزندانش به مدرسه با مشکل مواجه شده است، مجبور شده اولویت‌بندی کند، یعنی فقط برای دخترش وسیله ایاب و ذهاب بگیرد، در حالی که هر روز باید دلشوره پسرش را هم داشته باشد. او به «تعادل» می‌گوید: آقایانی که مدام از افزایش جمعیت صحبت می‌کنند، کمی هم برای این افزایش جمعیت برنامه‌ریزی داشته باشند و شرایط زندگی را برایشان راحت‌تر کنند، من و همسرم هر دو کارمند هستیم، مستاجر هستیم، پرداخت هزینه‌های زندگی در حالی که هر دو ما کار می‌کنیم و البته همسرم دو شیفت مشغول کار است برایمان بسیار سخت و طاقت فرسا شده است. من چطور می‌توانم در این شرایط ماهی 10 میلیون تومان برای هزینه ایاب و ذهاب فرزندانم به مدرسه بپردازم. این در حالی است که بسیاری از کشورها اتوبوس مدرسه دارند و این امکانات به صورت رایگان در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد.
برای یک کارمند ماهی 4 میلیون تومان وحشتناک است
آرزو یکی از مادرانی است که از هزینه سرویس مدرسه خود ناراضی است، او کارمند است و مجبور است برای تردد فرزند خود از سرویس استفاده کند. آرزو در این خصوص می‌گوید: ماهانه 4 میلیون تومان باید فقط برای هزینه رفت و آمد پسرم پرداخت کنم، با وجود اینکه هزینه مربوط به خرید لوازم‌التحریر و کتاب‌های کمک آموزشی هم به آن اضافه می‌شود.او می‌افزاید براساس اعلام استانداری ساعت شروع به کار مدارس ابتدایی 8:30 صبح اعلام شده و براین اساس من برای رسیدن به محل کارم ۲ ساعت قبل‌تر از خانه خارج شوم و خودم دیگر نمی‌توانم فرزندم را به مدرسه ببرم تا در هزینه رفت و آمد صرفه‌جویی کنیم.
این رقم‌ها برای ما سنگین است
عاطفه یکی دیگر از مادران کارمندی است که برای ایاب و ذهاب پسر کلاس اولی‌اش با مشکل مواجه شده است، او در این باره می‌گوید: می‌خواستم صبح‌ها خودم فرزندم را به مدرسه ببرم و فقط ظهرها از سرویس استفاده کنیم تا در میزان هزینه صرفه جویی شود اما این امکان وجود ندارد.او ادامه می‌دهد: ماهانه ۴ میلیون هزینه سرویس رقم بسیار بالایی است، دانش‌آموزان مخارج دیگری هم دارند. بنابراین این رقم برای ما بسیار سنگین است و چاره‌ای هم جز پذیرش موضوع نداریم. مهدی یکی از پدرانی است که نسبت به هزینه سرویس مدارس ابراز ناراحتی می‌کند، او در این خصوص می‌گوید: ۲ فرزند مدرسه‌ای دارم که خودشان نمی‌توانند رفت و آمد کنند، با توجه به اینکه من و همسرم باید زودتر از او از خانه خارج شویم، باید برای آنها سرویس بگیرم. او ادامه می‌دهد: اما ماهانه سه میلیون باید برای هرکدام از آنها بپردازم، این رقم سنگینی است. یعنی ماهانه ۶ میلیون تومان باید فقط برای رفت و آمد فرزندانم بپردازم. جالب اینجاست که نمی‌دانیم به کجا باید اعتراض کنیم و چه کسی باید پاسخگوی ما باشد، اصلا کسی مسوولیت به عهده نمی‌گیرد.
