بررسی روند بورس
پیمان مولوی
اگر روند این روزهای بازار سرمایه را بررسی کنید میتوان گفت که بورس در یک روند یکساله رشد نمیکند. زیرا بسیاری از فعالان بازار سرمایه هنوز از سود و بازدهی ۶۵۷ درصدی که در سالهای اخیر کسب کرده بودند اشباع شدند. این بدین معناست که از بازار سرمایه نمیتوان رشد و جهش جدی قیمتها را داشت. آمارها و چشماندازهای بورس تا پایان سال خبر از توجه بانک مرکزی به عمده جهان به سیاستهای انقباضی میدهد. نتیجه این سیاست در محصولات صادراتی منفی است و تاثیر مثبتی هم بر کلیت بازار نخواهد داشت. در یک سوی دیگر و نقطه مقابل تورم میتواند محرک بازار سرمایه باشد و شاخص را تا حدود زیادی صعودی کند. در این شرایط با توجه به شرایط کنونی ارزش افزوده اقتصادی صفر میشود. یکی از مهمترین اتفاقات پیشروی ۶ ماهه دوم سال قطعی گاز صنایع است. اتفاقات بدین شکل توسط فعالان حرفهای بازار سرمایه رصد و پیشبینی شده است به همین دلیل معاملهگران حرفهای به سراغ این صنایع نمیروند چرا که عوامل منفی تاثیرگذار را از پیش بررسی کردهاند. همانطور که سرمایهگذاران در فصل بهار به کمبود برق تابستان توجه داشتند و استراتژی معاملهگری خود را بر پایه این مهم پیادهسازی کردند، در حال حاضر هم کمبود گاز فصل زمستان را در محاسبات خود درنظر میگیرند. اگر به نرخ بهره استاندارد و از پیش تعیین شده برسیم که بتواند پیروی همهگیر داشته باشد، قطعا به سرانجام نخواهد رسید. بانک مرکزی تصمیمگیرنده اصلی نیست و ذینفعان اثرگذاری بیشتری دارند. نکته حائزاهمیت این است که بانک مرکزی طی چهار سال اخیر باید نرخ بهره را افزایش میداد و به نوعی این نرخ را سد تورم در جامعه میکرد. اما عدم اعلام و اجرایی کردن چنین سیاستی همچنین مواجه شدن با شرایط کرونایی در دنیا توام با فشار ذینفعان مسیر را ناهموار کرد. اگر در گذشته چنین موضوعی اجرایی و به نوعی کنترل میشد؛ اکنون اقتصاد در گرداب عدم اطمینان نبود. در شرایطی که مذاکرات پیرامون برنامه جامع اقدام مشترک با ابهام مواجه است، ریسک نرخ بهره وجود دارد و بازارهای جهانی درگیر سیاستهای انقباضی هستند، سرمایهگذاران فعال در بازار سهام باید به سمت سهام شرکتهایی که سود تقسیمی بیش از ۸۰درصد توام با حاشیه سود بیش از ۴۰درصد (بهخصوص در حوزه صادراتیها) دارند، حرکت کنند. افرادی که قصد فعالیت در بورس را دارند نیز میتوانند حدود ۱۰درصد از پول را به آپشنها اختصاص دهند. به نظر میرسد سیاستگذاران در بازار سرمایه از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار و سایرین نمیتوانند اقدام خاصی انجام دهند؛ چراکه ریسکها خارج از کنترل آنهاست.