نرخ عوارض ساختمانی ارزان می‌شود؟

گروه راه و شهرسازی|

اعضای شورای اسلامی شهر تهران یک فوریت‌های دو لایحه «اصلاح مصوبه نحوه اخذ عوارض شهرسازی» و «پیشنهادات عناوین و ترتیبات وصول عوارض و بهای خدمات شهرداری تهران» را تصویب کردند. آنگونه که معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در دفاع از این لوایح در صحن علنی شورای شهر عنوان کرد، قرار است مشوق‌هایی برای رونق ساخت و ساز در پایتخت به مردم اعطا شود. به گفته او، طی سال‌های 97 تا 1400 حدود 300 درصد به عوارض ساختمانی در شهر تهران اضافه شده است و همین مساله عامل افت ساخت وساز و در نتیجه کاهش درآمدهای شهری است. این اظهارات در شرایطی عنوان شده است که شهر تهران ظرفیت ساخت وسازهای تازه‌ای را ندارد و قابلیت زیست‌پذیری این شهر از جمله ترافیک و آلودگی در حضیض قرار گرفته است. اما مدیریت شهری از روزهای نخست آغاز فعالیت خود تلاش کرده تا «قفل» ساخت و ساز در تهران را بگشاید. در این چارچوب، ذیل طرح انبوه‌سازی دولتی مبنی بر ساخت یک میلیون مسکن در یک سال، سهمیه ساخت 180 هزار آپارتمان در سال برای تهران در نظر گرفته شده است، همچنین شهرداری طرح احداث شهرک در برخی از مناطق شهری را نیز در دستور کار خود دارد. از سوی دیگر، عامل اساسی و کلیدی رشد قیمت مسکن در تهران و سایر شهرهای کشور، شرایط تورم زده، تحریمی و حکمرانی اشتباه در اقتصاد کشور است. با این حال، در شرایطی به گفته معاون شهردار نرخ عوارض 300 درصد رشد یافته است که در دوره مورد نظر، قیمت کل مسکن بیش از 500 درصد رشد را تجربه کرده است. افزون بر این، تلاش مدیریت شهری دوره پنجم مهار درآمدهای ناشی از شهرفروشی و تراکم فروشی با هدف تقلیل مشکلات شهری بود. مدیریت قبلی شهری همچنین با هدف ایجاد عدالت در شمال و جنوب پایتخت، طرح اخذ عوارض ساختمانی بر اساس ارزش «مکانی» را به تصویب رساند تا نرخ عوارض ساختمانی در مناطق برخوردار و غیربرخوردار به نفع مناطق محروم شهر تهران کاهش یابد.مصوبه ابلاغی شورای اسلامی شهر تهران تحت عنوان «نحوه محاسبه عوارض ساختمانی مبتنی بر مرغوبیت مکانی املاک شهر تهران» از روز شنبه ۱۲ تیرماه سال 1400 اجرایی شد. بر این مبنا ارزش معاملاتی املاک شهر تهران در قالب دفترچه الکترونیکی تهیه و روی سامانه‌های مرتبط شهرداری تهران بارگذاری شد که ملاک عمل محاسبه عوارض نیز قرار می‌گیرد. 

    مشوق‌های پلکانی

دیروز اما حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، در جریان بررسی یک فوریت لایحه اصلاح نحوه اخذ عوارض حوزه شهرسازی شهرداری تهران با تاکید بر اهمیت حمایت از کسب و کار و اشتغال آفرینی، رونق ساخت و ساز در تهران و همچنین تسهیل و دسترسی عموم شهروندان به مسکن، اظهار کرد: با توجه به اهمیت این مسائل، لایحه به شورا تقدیم شده تا بتوان به صورت پلکانی مشوق‌هایی را برای مردم در نظر گرفت. صارمی با بیان اینکه برای شهروندان خوش حساب جوایزی در نظر گرفته می‌شود، افزود: شهروندانی که عوارض نوسازی و خدمات شهری را پرداخت می‌کنند از تخفیف ۲۰ درصدی برخوردار شده و بابت پرداخت به موقع عوارض، جوایزی برای آنها در نیز گرفته می‌شود.

  کاهش ساخت و ساز  با افزایش 300 درصدی عوارض

وی اعلام کرد: صدور پروانه ساختمانی در سال‌های 90 تا 97 در حد معقول بوده است؛ به این ترتیب که در سال 1390 میزان صدور پروانه 28 هزار فقره بوده که تا سال 97 کاهش محدودی داشته است. در سال 1400 صدور پروانه 5500 فقره بوده که حاکی از کاهش محسوس آن است؛ افزایش ۳۰۰ درصدی عوارض که در راستای جبران کاهش صدور پروانه انجام شده، کاهش ساخت و ساز را نیز به دنبال داشت.معاون شهرسازی شهرداری تهران با تاکید بر افزایش محسوس عوارض و نیز گلایه‌های مردم در مناطق مختلف شهر در این زمینه درخواست کرد، اعضای شورا به لایحه رای دهند. صارمی با تاکید بر وضوح فوریت طرح و نیز تامین بخش قابل توجهی از منابع درآمدی شهرداری توسط خود بیان کرد: گزارش سازمان بازرسی نشان می‌دهد در دوره پنجم مدیریت شهری، عوارض ۳۰۰ درصد افزایش پیدا کرده و آیا ضرورتی بیشتر از بررسی این فوریت وجود دارد؟ تنها 7 درصد از بافت تهران فرسوده است و باقی جزو بافت‌های فرسوده محسوب نمی‌شود. حبیب کاشانی، عضو و خزانه‌دار شورای اسلامی شهر تهران در ادامه روند بررسی این لایحه بیان کرد: هر کار کارشناسی که به صورت دقیق انجام شود در راستای خدمت به مردم مورد استقبال شورا قرار می‌گیرد، اما آنچه مهم است این است که در مناطق جنوبی در بافت فرسوده، شهروندان امکان ساخت و ساز رایگان را دارند اما مساله در اینجا این است که انگیزه‌ای برای این کار وجود ندارد. ما برای ترغیب مردم در مناطق جنوبی باید چه اقدامی انجام دهیم؟ مهدی عباسی، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران نیز در ادامه جریان بررسی این لایحه گفت: چند گله در اینجا مطرح می‌شود؛ نخست اینکه لایحه‌ای در زمان معاونت قبلی شهرداری به شورا ارایه شده مبنی بر اینکه به دلیل اینکه معاونت شورا و شهرداری به جمع‌بندی خاصی در جلسه نرسیدند، از دستور خارج شد. ما در همان زمان هم اعلام کردیم که این لایحه به ضرر شماست اما اگر شما بر این اصرار دارید که نکاتی باقی مانده روی آن کار می‌کنیم.عباسی افزود: تقاضا داریم اگر روی دستوری جنبه فوریت نهاده شده حتما از قبل شهرداری تامل کافی را روی آن داشته باشد که می‌توان با مشورت به نتیجه بهتری برسیم.صارمی در ادامه ضمن تشکر از نکات بیان شده از سوی اعضای شورا در پاسخ به شبهات ایجاد شده تصریح کرد: منظور از فوریت این است که لایحه‌ای که امروز ارایه شد در اسرع وقت به تصویب اعضا برسد. شهرداری یک نهاد عمومی است که بخش زیادی از منابع درآمدی‌اش را خود تامین می‌کند و این روش سال‌ها تداوم داشته است. وی ادامه داد: عوارض فضای سبز به یک‌باره 40 برابر شده است. در مواردی پیش آمده عوارض یک ساختمان به دلیل وجود درخت دو برابر ارزش آن است. گزارش سازمان بازرسی کل کشور نشان می‌دهد در دو سال پایانی شورای پنجم 300 درصد افزایش عوارض داشته‌ایم.  در نهایت اعلام وصول لایحه یک فوریتی اصلاح مصوبه نحوه اخذ مطالبات شهرسازی شهرداری تهران با 13 رای موافق، به تصویب رسید. در ادامه بررسی دستورات صحن در یکصدمین نشست شورای شهر یک فوریت لایحه پیشنهاد عناوین و ترتیبات وصول عوارض و بهای خدمات شهرداری تهران برای اجرا در سال ۱۴۰۲ خارج از دستور در شورا مطرح شد و این موضوع پس از قرائت متن فوریت با حداکثر آراء موافق اعضای شورا مصوب شد.

جزییات طرح شهرک‌سازی در پایتخت

حمیدرضا صارمی، سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران همچنین در حاشیه نشست علنی شورای شهر، جزییات اجرای طرح شهرک‌سازی در پایتخت توسط شهرداری تهران را اعلام کرد. صارمی با اشاره به زمان صدور پروانه شهرسازی در شهر تهران اظهار کرد: ما اعلام کردیم که شهرداری تهران بنا دارد این زمان را به یک هفته کاهش بدهد البته در این فرآیند ما با مشکلاتی روبرو بودیم که اجازه نداد که زمان صدور پروانه شهرسازی را به یک هفته برسانیم اما در حال حاضر صدور پروانه دو هفته‌ای صادر می‌شود.ان‌شاءالله در دو سه هفته آینده زمان صدور پروانه شهرسازی به یک هفته کاهش پیدا خواهد کرد و این موضوع مورد توجه شهرداری تهران است. او گفت: در پروانه ساختمانی مهم‌ترین دلیل که باعث افزایش زمان صدور پروانه می‌شود این است که باید از 31 نهاد و سازمان استعلام گرفته شود البته ما تلاش کرده‌ایم که در فرآیند صدور پروانه برخی از این استعلامات را حذف کنیم و ان‌شاءالله بزودی زمان صدور پروانه ساختمانی به دو ماه کاهش پیدا خواهد کرد. وی در ادامه درخصوص طرح جدید شهرداری تهران مبنی بر شهرک‌سازی در پایتخت گفت: این موضوع تحت عنوان شهرک‌سازی نیست، بلکه طرح محله‌ محوری است و قرار است در قالب این طرح در برخی محلات مختلف تهران با تامین زیرساخت‌ها و امکانات لازم از ترددهای غیرضروری و سفرهای شهری جلوگیری شود. سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران با بیان اینکه ترددهای بسیار وسط شهر تهران منجر به افزایش آلودگی در سطح شهر شده است گفت: در قالب طرح محله‌محوری می‌توان این ترددها را کاهش داد و به همین دلیل قرار است در قالب سه الی 4 محله در مناطق مختلف طرح محله محوری اجرا شود. صارمی در خصوص طرح اشاره شده گفت: ان‌شاءالله تا پایان سال 1403 این طرح در چند محله از شهر تهران اجرا خواهد شد.