رویه غلط استقراض از بانک مرکزی متوقف شد

در پی انتشار گزارشی با تیتر بودجه مازاد در روزنامه «تعادل» سازمان برنامه و بودجه  جوابیه‌ای را به دفتر نشریه ارسال کرده است که در زیر می‌خوانید:

برادر ارجمند، جناب آقای حضرتی

مدیرمسوول محترم روزنامه تعادل

با سلام و احترام؛ 

  گزارشی با عنوان «بودجه مازاد» مورخ 07/08/1401 در آن روزنامه منتشر شده؛ مقتضی است بر اساس ماده 23 قانون مطبوعات و به‌منظور رفع ابهام و روشن‌شدن افکار عمومی، دستور فرمایید این پاسخ در همان صفحه با همان فونت و اندازه و با تیتر ذیل در اسرع وقت در آن روزنامه منتشر شود. 

بهبود 20 درصدی تراز بودجه/رویه غلط استقراض از بانک مرکزی متوقف شد

کسانی امروز نگران کسری بودجه کشور شدند که سال‌ها در برابر چاپ پول و استقراض‌های گوناگون دولت مورد حمایتشان سکوت کرده‌اند؛ کسانی که دولت مورد حمایتشان بودجه را با کسری 480 هزار میلیاردتومانی تحویل دولت بعد داد؛ 54 هزار میلیارد تومان تنخواه بانک مرکزی را ظرف چند ماه صرف خاصه‌خرجی‌های خود کرد؛ 60 هزار میلیارد تومان تخصیص بدون اعتبار به خزانه فرستاد؛ اگر دولت سیزدهم نمی‌توانست تغییر ریل دهد حالا به‌جای بهبود تراز کل بودجه باید شاهد استقراض‌های مختلف و ادامه سیل تورم ویرانگری بودیم که به علت بی‌عملی دولت قبل آغاز شد. در سال گذشته دولت علاوه بر پرداخت مطالبات معوق اقشار مختلف، تسویه تنخواه بانک مرکزی؛ تأمین هزینه‌های جاری بدون استقراض موفق به تأمین 200 هزار میلیاردتومانی طرح‌های عمرانی و اشتغال شد؛ طرح‌هایی که تا پیش‌ از این به علت کسری بودجه متوقف شده بودند. در پایان شهریورماه سال 1401 استفاده از تنخواه‌گردان بانک مرکزی که واجد آثار پولی ناشی از عملیات مالی دولت است، از کاهش قابل‌توجه 91.6 درصدی نسبت به مقطع مشابه سال قبل برخوردار شد که این امر نشان از اهتمام دولت در جهت انضباط‌‌بخشی به سیاست‌های مالی دولت و هماهنگی آن با سیاست‌های پولی بانک مرکزی در یک‌سال گذشته دارد. در ارتباط با کسری بودجه نیز یادآور می‌شود که می‌توان ترازهای سه‌گانه بودجه را محاسبه کرد و هرکدام را تعبیری از نامناسب بودن بودجه‌ریزی دانست. تراز عملیاتی به معنی عدم پوشش اعتبارات هزینه‌ای از طریق درآمدهای عمومی دولت (به عنوان پایدارترین منبع بودجه) است که این کسری منجر به تأمین منابع بودجه از طریق واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای یا واگذاری دارایی‌های مالی می‌شود. یادآور می‌شود در ۶ماهه نخست سال جاری با توجه به تحقق مناسب درآمدهای عمومی، علی‌رغم افزایش اعتبارات هزینه‌ای (متأثر از افزایش حقوق و دستمزدها ناشی از متناسب‌سازی حقوق و دستمزدها) تراز عملیاتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود 20 درصد کاهش یافته است.  در ۶ماهه ابتدایی سال 1401، با توجه به تلاش‌های دولت در اجرای دیپلماسی اقتصادی و خنثی‌سازی تحریم‌ها، واگذاری دارایی سرمایه‌ای (عمدتاً فروش نفت و فرآورده‌های نفتی) نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از 5.3 برابر شده است. به عبارت دیگر در ۶ماهه اول سال جاری درآمدهای عمومی دولت از رشد 59.2 درصدی برخوردار بود، حال‌آنکه هزینه‌های جاری دولت تنها با رشد 30.7 درصدی مواجه بوده است. در نتیجه این اقدامات، کسری تراز عملیاتی با کاهش 19.6 درصدی و کسری تراز عملیاتی و سرمایه‌ای (کسری بودجه دولت) با کاهش 101.7 درصدی در ۶ماهه اول سال همراه شده است.  بدین‌ترتیب با توجه به اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، در شش‌ماهه سال جاری، تراز واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، مازادی در حدود 1054 هزار میلیارد ریال داشته است در حالی که این تراز در مدت مشابه سال قبل، کسری معادل 401 هزار میلیارد ریال داشت. همچنین در هر دوره دولت ضمن واگذاری دارایی‌های مالی، هم‌زمان بدهی‌های سررسید شده را تسویه می‌کند. میزان خالص واگذاری دارایی‌های مالی در شش‌ماهه نخست سال 1401 نشان‌دهنده تسویه به‌موقع بدهی‌های سررسید شده و کمترشدن افزایش بدهی‌های دولت در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل است.

  مرکز اطلاع‌رسانی، روابط‌عمومی و امور بین‌الملل