توسعه اعتماد در بورس

تقربیا پنج روزی می‌شود که شاخص کل بورس مثبت است و اغلب نمادهای بازار نیز به همین واسطه مثبت شده‌اند. برخی این مثبت شدن را به بسته 10‌بندی حمایت از بازار سرمایه ربط می‌دهند و برخی دیگر ناشی از افزایش قیمت دلار می‌دانند. شاخص که تا نیمه معاملات با افت همراه بود، رفته رفته پس از نیمه معاملات پا در مسیر رشد گذاشت. بدین‌ترتیب شاخص کل توانست هفته رویایی خود را سبز به پایان برساند تا پس از مدت‌ها فعالان بازار آن روی دیگر بازار را هم ببینند. گرچه رشد شاخص خیلی هم خودجوش نبود و مصوبات و ابلاغیه‌های سازمان نقش پررنگی در این صعود داشتند.بسته حمایتی ۱۰‌بندی سازمان را می‌توان مهم‌ترین عامل رشد این هفته شاخص دانست.اخبار حمایتی به همین جا ختم نمی‌شود و دیروز شاهد خبر ورود مستقیم صندوق توسعه ملی به بازار بودیم.گرچه ماهیت پیامدهای اقتصادی و تاثیر بلندمدت اینچنین اقداماتی جای بحث دارد؛ ولی به نظر می‌رسد حداقل در کوتاه‌مدت و تا اینجا این اقدامات در تحریک شاخص برای صعود موثر بوده است.  نکته دیگری که شاید در میانه بازار تاثیر بسزایی بر روند شاخص داشت خبر شکسته شدن سقف تاریخی دلار و رسیدن به بالای ۳۴هزار تومان است که گرچه به‌طورکلی خبری نامطلوب است ولی در میان مدت می‌تواند پیشرانی برای رشد شاخص کل باشد. براساس گزارش‌هایی که برخی کانال‌های تلگرامی تاکنون منتشر کرده‌اند، قیمت دلار از محدوده تاریخی خود عبور کرده و به قیمت بی‌سابقه‌ای رسیده است که حاکی از ثبت رکوردی عجیب و تاریخی برای قیمت دلار است. طبق نرخ‌هایی که از معاملات نقدی در بازار آزاد اعلام شده، نرخ دلار ساعتی پیش با عبور از مرز ۳۴ هزار 300 تومانی، رکورد جدیدی را ثبت کرد. از سوی دیگر برخی از کارشناسان عقیده دارند مصوبه 10‌بندی در کنار افزایش قیمت دلار می‌تواند مسیز معاملات بازار را تغییر دهد. البته شرط تاثیرگذاری اجرایی شدن 100 درصدی این مصوبه است یعنی باید تمام 10 بند اجرایی شود. کارشناسان معتقدند مهم‌ترین ابزار دست بانک مرکزی بهره بین‌بانکی است که طی روزهای اخیر سیگنال خوبی از آن صادر نشده است. با این همه اما برخی نیز امیدوارند مسیر سبز بورس ادامه‌دار باشد و سرمایه‌گذاران با این بازار آشتی کنند. نیما میرزایی کارشناس بازار سرمایه در خصوص تاثیر بسته ۱۰‌بندی حمایت فوری از بازار سرمایه بیان کرد: تصمیماتی که در قالب ۱۰ بند بسته حمایتی فوری از بازار سرمایه ارایه شده، عمدتا در چارچوب اختیارات سازمان بورس بوده است. البته برخی موارد آن از جمله همکاری مشترک بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در مورد نرخ بهره، از مواردی است که باید نهادهای دیگر هم همکاری داشته باشند. اما مواردی که در چارچوب اختیارات سازمان بورس بوده جهت دهی درستی به بازار سرمایه خواهد بود. وی افزود: مثلا بند ۱ (بیمه سهام) می‌تواند بسیاری از فروشندگان را که عمدتا سرمایه‌های خرد داشته و بعضا هم تازه وارد هستند، هدف قرار دهد و انگیزه فروش سهام و سرمایه‌گذاری در بانک را در این عده از بین ببرد. پشتوانه این تصمیم دولت بوده و نگرانی بابت از بین رفتن سرمایه‌ها وجود نخواهد داشت. ضمن اینکه به اذعان اکثر کارشناسان، رشد حداقل ۱۵ الی ۲۰ درصدی در کلیت بازار سرمایه خواهیم داشت و سرمایه‌گذاران می‌توانند اطمینان خاطر داشته باشند با خرید اوراق تبعی بیمه سهام، بازدهی ۲۰ درصدی دریافت کنند و اگر هم بازدهی بازار سهام بیش از این میزان بود که از رشد بازار سرمایه منتفع خواهند شد. این بند به نوعی تضمین اصل سرمایه به علاوه حداقل سود سالانه ۲۰ درصدی برای سرمایه‌گذاران خرد خواهد بود. این کارشناس بازار سرمایه گفت: از سوی دیگر بسیاری از سهم‌ها همچون بعضی نمادهای پتروشیمی، پالایشی‌ها و... از منظر تحلیلی جذاب هستند و با توجه به شرایط قیمت‌های جهانی، احتمال ثبات در نرخ‌های فعلی کامودیتی‌ها وجود دارد. بنابراین می‌توانیم خوش‌بین باشیم سودآوری شرکت‌ها در سال آینده هم تکرار شده و حتی رشد کند و بازدهی معقولی نیز نصیب سهامداران شود. وی در ادامه افزود: اجرای این بسته به‌شدت می‌تواند به بازار سرمایه کمک کند. در کوتاه‌مدت تزریق منابع به صندوق تثبیت و صندوق توسعه بازار هم کمک شایانی به بازار خواهد کرد و می‌تواند این اطمینان خاطر را در فعالان بازار سرمایه ایجاد کند که کف سهم‌ها بسته خواهد شد. صندوق تثبیت بازار سرمایه می‌تواند از سهم‌های ارزنده بازار خصوصا سهم‌های شاخص‌ساز حمایت کند. مشکل بازار سرمایه ما در حال حاضر فقط سمت عرضه نیست و تقاضا هم در بازار سرمایه تضعیف شده است. تزریق منابع به صندوق تثبیت بازار، دلگرمی برای بازار سرمایه خواهد بود. میرزایی ضمن تاکید بر تاثیرگذاری بسته ۱۰‌بندی حمایت از بازار سرمایه، اظهار کرد: علاوه بر بسته ۱۰‌بندی حمایت فوری از بازار سرمایه، سازمان بورس اقدامات دیگری هم در دست انجام دارد. از جمله بحث پیگیری کاهش مالیات که به تایید رییس‌جمهور هم رسید و به‌شدت می‌تواند به افزایش ارزش معاملات که پاشنه آشیل بازار سرمایه شده، کمک کند. همچنین سایر موضوعات از جمله قیمت‌گذاری دستوری که در حال پیگیری است تا وزارت صمت با صنایع همکاری بیشتری داشته باشد. مجموع این اقدامات به بهبود وضعیت بازار سرمایه کمک زیادی خواهد کرد. البته که تمامی مشکلات با این اقدامات برطرف نخواهد شد و ما در بازار سرمایه مشکلات دیگری با برخی تصمیمات و سیاست‌گذاری‌ها داریم؛ ولی انتظار داریم مشکلاتی که رفع آنها در چارچوب اختیارات سازمان بورس هستند، مرتفع گردد. میرزایی با ارایه پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت بازار سرمایه گفت: به هر حال می‌توان تصمیمات دیگری هم اتخاذ کرد که اثر مثبتی بر روی بازار سرمایه داشته باشند. در نگاه بلندمدت، تدوین یک استراتژی مشخص به کمک سازمان بورس خواهد آمد. سازمان بورس در ۳ سال گذشته بیش از ۳ تغییر مدیریتی داشته و به‌شدت متزلزل بوده است. هر رییسی که وارد سازمان بورس می‌شود، دیدگاه‌های خاص خود را دارد و درگیر چالش‌های بی‌انتهای بازار سرمایه شدن، باعث شده روسای سازمان نتوانند استراتژی بلندمدتی تدوین کرده و به سمت تحقق آن حرکت کنند. وی افزود: به نظر می‌رسد سازمان بورس در گام اول باید یک استراتژی بلندمدت با کمک نخبگان و ذی‌نفعان متعدد بازار سرمایه تدوین کند. کماکان گاهی شاهد آن هستیم که یک حقوقی، حجم قابل توجهی از سهم را به جای عرضه بلوکی، به‌صورت خرد روی تابلو عرضه می‌کند و بازار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این مشکل باید برطرف شود. ارتباط با نخبگان هم می‌بایست تقویت شود. اگرچه در ۲ سال گذشته سازمان بورس جلسات متعددی با فعالان بازار سرمایه داشته؛ اما در تصمیم‌گیری‌ها جای مشورت با نخبگان خالی است و با استفاده از این ظرفیت‌ها، می‌توان اتاق فکری در سازمان بورس تشکیل داد. بازار سرمایه بزرگ شده و به همان نسبت هم چالش‌ها و مشکلات این بازار بزرگ شده‌اند. به نظر می‌رسد در سایه همفکری با نخبگان بازار سرمایه، می‌توان روزهای روشن‌تری در این بازار رقم زد.