چالش «دارویار»؛ نقدینگی یا کمبود اقلام دارویی
دارویار طرح کارشناسی و سنجیده‌ای بود که با همت دولت سیزدهم حدود پنج ماه از اجرای آن می‌گذرد، اما این روزها با چالش‌هایی از جمله نقدینگی یا کمبود اقلام دارویی مواجه شده که نیازمند رفع موانع و نظارت دقیق‌تر است. از مزایای این طرح می‌توان به توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران، بهره‌مندی همه دهک‌ها از یارانه، تغییر نکردن پرداخت از جیب بیماران، اجرای بیمه همگانی برای آحاد مردم، برقراری پوشش بیمه‌ای برای داروهایی که پیش از این در شمار حمایت‌های بیمه‌ای نبوده‌اند، اصلاح الگوی مصرف دارو و کاهش تقاضای القایی، کنترل قاچاق معکوس و رشد صادرات رسمی دارو و همچنین حمایت ویژه از داروهای مصرفی بیماران خاص و صعب العلاج اشاره کرد. در راستای اجرای طرح دارویار مبلغ ۶ هزار میلیارد تومان برای پوشش افراد بدون بیمه در قانون بودجه ۱۴۰۱ تصویب شده است که سه دهک اول جامعه با جمعیتی حدود ۶ میلیون نفر بدون مراجعه حضوری و به صورت رایگان از سوی سازمان بیمه سلامت تحت پوشش قرار گرفتند.
راه‌های بهره‌مندی از یارانه دارو
با توجه به ضرورت کنترل مصرف دارو و مدیریت منابع عمومی، یارانه دارو عموما به افرادی تعلق می‌گیرد که نسخه پزشک داشته باشند. البته باید گفت که خریدهای آزاد در داروخانه برای بیماران مزمن مشمول دریافت یارانه خواهد شد.
همچنین برای پایش طرح نیز اقدامات جدی صورت می‌گیرد که استقرار تیم بازرسی ویژه در وزارت بهداشت برای تصمین بهره‌مندی مردم از خدمات طرح، اعلام عمومی قیمت دارو در برنامه کاربردی تیتک و سایت رسمی سازمان غذا و دارو، امکان گزارش موارد تخلف از طریق سامانه ۱۹۰ وزارت بهداشت یا برنامه کاربردی تیتک از جمله این موارد است.
بدقولی بیمه‌ها مشکل اصلی طرح دارویار
گزارش‌های میدانی حاکی از آن است که داروخانه‌ها بدقولی بیمه‌ها را مشکل اصلی اجرای طرح دارویار می‌دانند و تاخیر در پرداخت بودجه اولیه این طرح یعنی چهار هزار میلیارد تومان و واریز آن در ۲ بخش دلیل تداوم این چالش در همین ابتدای کار است. مهدی رحمانی مسوول فنی یکی از داروخانه‌های تهران گفت: در حال حاضر برخی از شرکت‌های دارویی با مشکلات ترخیص مواد اولیه دارویی از گمرک و تامین نقدینگی برای ارز نیمایی مواجه هستند و در حالی که بودجه دارویار نشان می‌دهد که هزینه اضافه‌ای به صنایع داروسازی تحمیل نمی‌شود اما در عمل چنین چیزی وجود نداشته است. او اظهار داشت: اگر اقدامات اساسی برای جلوگیری از مشکلات دارویی انجام نشود، طرح دارویار می‌تواند در آینده با چالش همراه باشد و ضرر آن را بیماران در گرانی و کمبود دارو می‌بینند.
در کش و قوس‌هایی که این روزها درباره عدم تسویه حساب سازمان تامین اجتماعی در اجرای طرح دارویار با داروخانه‌ها وجود دارد، میرهاشم موسوی مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی از همراهی و همکاری مراکز طرف قرارداد تامین اجتماعی قدردانی کرد و گفت: صیانت مالی از بیمه‌شدگان در بخش درمان و کاهش پرداخت از جیب مردم، از اولویت‌های ما بوده و هست و وزارت بهداشت ودرمان نیز طرح دارویار را با هدف کاهش پرداخت از جیب مردم در بخش دارو آغاز کرد.
او اظهار داشت: در آغاز اجرای طرح دارویار، ۲۴۰۰ میلیارد تومان در اختیار تأمین‌اجتماعی قرار گرفت که ما از محل منابع داخلی خود هزار میلیارد تومان به آن اضافه کردیم و به داروخانه‌ها تزریق کردیم اما منابعی که قرار بود در اختیار ما قرار گیرد تا بدهی معوقه تا آن مقطع به داروخانه‌ها را تسویه کنیم تأمین و پرداخت نشد؛ در حالی که بیمه‌های دیگر مثل بیمه سلامت منابع خوبی دریافت کردند و کل بدهی معوقه خود را تسویه کردند. موسوی تصریح کرد: در آغاز این طرح ما توانستیم بدهی معوقه تا خرداد ماه را تسویه کنیم و حدود یکهزار و ۸۰۰ میلیارد تومان از بدهی ما باقی ماند در ابتدای آبان، جمع بدهی ما به داروخانه‌ها به رقم سه هزار میلیارد تومان رسیده بود که هفته گذشته هزار میلیارد تومان آن را پرداخت کردیم و امروز نیز بیش از هزار میلیارد تومان دیگر پرداختی داشتیم و کل بدهی معوقه تا پایان شهریور ماه را تسویه کرده‌ایم و تنها مبالغ مربوط به مهر ماه باقی مانده است. حسن شمالی، معاون برنامه‌ریزی اداره کل دارو در سازمان غذا و دارو نیز در این زمینه گفت: در طرح دارویار، افزایش قیمت برای داروهای خارجی نبوده و افزایش یک‌مرحله‌ای قیمت داروهای داخلی در سال ۱۴۰۱ هم به‌طور کامل تحت پوشش بیمه‌ها قرار داشته است. با اجرای این طرح، پایه قیمتی تعهد بیمه‌ها هم اصلاح شد.
در طرح دارویار افزایش قیمت برای داروهای خارجی نبوده
او تاکید کرد: در گذشته بیمه‌ها دارویی را تحت پوشش قرار می‌دادند که کمترین قیمت موجود در بازار را داشت اما اکنون پوشش بیمه‌ای برای داروهایی است که بیشترین سهم بازار را دارند. بنابراین ریال پرداختی بیماران حتی برای بیماران خاص هم کم شده است. شمالی اظهار داشت: در طرح دارویار با اصلاح سیاست‌های تخصیص ارز، تمامی افزایش قیمت‌ها در این طرح پوشش داده شد تا هیچ افزایش هزینه‌ای برای بیماران نباشد و مبنای اصلی در این طرح، ثابت‌ماندن ریال پرداختی برای تمام بیماران (خاص و غیرخاص) است و در برخی موارد قیمت دارو کاهش هم داشته است.
