نبود دارو و سرگردانی مردم

مریم شاهسمندی

این روزها حوزه بهداشت و درمان بیشتر از هر زمان دیگری با مشکلات عدیده دست و پنجه نرم می‌کند، زمانی که قرار شد ارز ترجیحی دارو برداشته شود، بسیاری از متخصصان حوزه بهداشت و درمان چنین روزهایی را پیش‌بینی می‌کردند، اما دولت تعهد داد که از راه‌های دیگر این تفاوت قیمت را جبران می‌کند و خللی در بحث سلامت ایجاد نخواهد شد، اما حالا وضعیت به گونه‌ای شده که حتی بیمارستان‌ها هم برای تامین داروهای مورد نیاز و حتی سرم با مشکل مواجه هستند، این روزها در مجلس بحث بر سر استیضاح وزیر بهداشت است، اما مساله اینجاست که استیضاح چه دردی را درمان می‌کند؟ آیا استیضاح وزیر می‌تواند داروی مورد نیاز مردم را به داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها سرازیر کند؟ آن زمانی که نمایندگان به حذف ارز ترجیحی دارو رای دادند و عنوان کردند که دولت را متعهد کرده‌اند تا مانع از افزایش قیمت دارو و کمبود آن شود، حالا باید پاسخگو باشند. چرا که نه تنها آنها که دولت هم به تعهدات خود در این زمینه عمل نکرده است. بسیاری از داروهایی که امروز در بازار پیدا نمی‌شوند داروهای تولید داخل هستند، به این دلیل که بسیاری از تولید‌کنندگان دارو دیگر توان تهیه مواد اولیه با ارز آزاد را ندارند و همین مساله باعث شد تا ناگهان تولیدات دارو در کشور به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. از سوی دیگر نیازمند واردات داروهایی شدیم که قبلا در کشور تولید می‌شد و حالا این داروهای وارداتی هم غیر قابل استفاده هستند و بنا به گفته وزارت بهداشت و درمان ماده موثر آنها غیرقابل قبول است. پاسخ این ضرر و زیان‌هایی را که به منابع ارزی کشور وارد می‌شود چه کسانی باید بدهند؟ وقتی بیمارستان‌ها برای انجام عمل جراحی با انواع و اقسام کمبود داروهای بیهوشی و سرم مواجه هستند، چطور می‌توانند سلامت مردم را تامین کنند. بی‌توجهی به کاهش قابل توجه اقلام دارویی در کشور از ماه‌ها پیش شروع شده است، تیر ماه بود که اولین هشدارها در زمینه کمبود اقلام دارویی در کشور از سوی متخصصان داده شد و البته همان زمان هم سازمان غذا و دارو این مساله را تکذیب کرد و کمبود اقلام دارویی را به چند داروی نه چندان مهم تقلیل داد. در حال حاضر مساله فقط کمبود آنتی‌بیوتیک و سرم در بیمارستان‌ها و داروخانه‌ها نیست. بسیاری از داروهای بیماران خاص هم به راحتی پیدا نمی‌شود. از فاکتورهای انعقادی بیماران هموفیلی گرفته تا انسولین برای بیماران مبتلا به دیابت. سلامت افراد جامعه شوخی بردار نیست، مسوولان نمی‌توانند نسبت به این مقوله بی‌تفاوت باشند و نمی‌توان با وعده و وعید سلامت جامعه را تامین کرد. سوال اینجاست چرا داروهایی را وارد کشور می‌کنند که از قبل مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. هنوز یادمان نرفته که   بیش از 3 ماه است بیماران مبتلا به SMA منتظر هستند تا آزمایش‌های لازم بر روی داروهای وارداتی آنها انجام شود تا این داروها در دسترس این افراد قرار بگیرد. بیمارانی که هر روز تاخیر در استفاده از داروهایشان می‌تواند به قیمت جان آنها تمام شود همانطور که در این مدت 6 بیمار در انتظار دریافت دارو جان خود را از دست دادند. اینکه با گفتن درمان آنفلوآنزا نیازی به آنتی بیوتیک ندارد نمی‌توانیم کمبود

 آنتی بیوتیک در کشور را جبران کنیم، این دارو فقط برای درمان آنفلوآنزا نیست، مساله اینجاست که دریافت آنتی‌بیوتیک برای برخی از بیماران لازم و ضروری است و حتی آنها هم حالا به این دارو دسترسی ندارند. تمام این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که مساله سلامت در کشور ما هیچگاه اولویت دولتمردان نبوده و نیست. چرا که اگر اینگونه بود برای تصویب بودجه سلامت باید در اولویت اول بودجه‌ای کشور قرار می‌گرفت نه در اولویت سیزدهم. وقتی هیچگاه نه دولتمردان و نه نمایندگان مجلس برای واقعی شدن سرانه بهداشت و درمان تلاش کافی به کار نگرفتند، گرفتار شدن در چنین شرایطی چندان هم دور از ذهن به نظر نمی‌رسید. مساله فقط تامین پزشک و متخصص و پرستار برای نقاط دورافتاده نیست، زمانی که داروی مورد نیاز برای درمان بیماران در دسترس نباشد بهترین پزشکان هم کاری از پیش نخواهند برد و نمی‌توانند سلامت افراد را تضمین کنند.