بازار مکاره واردات خودرو

فربد زاوه

از بازار مکاره خودروی کشور، هر روز خبر تازه‌ای بیرون می‌آید. افزایش قیمت پراید به حدود 230میلیون تومان و افزایش‌های نجومی خودروهای دیگر همچنان ادامه دارد. دوستی به طنز و شوخی می‌گفت، یک زمانی در این کشور مسوولان اجرایی می‌گفتند، «گرانی گوجه وجود خارجی ندارد، باور ندارید، بیایید از سر کوچه ما گوجه بخرید»، امروز همان تفکر در دولتی دیگر اعلام می‌کند «در فلان منطقه و شهر، اساسا بیکاری وجود ندارد!» ظاهرا برخی مسوولان ایرانی تصور می‌کنند، مردم ایران، حافظه بلندمدت و کوتاه‌مدت ندارند، بنابراین مدام وعده می‌دهند و ادعا می‌کنند، بدون اینکه نگران پاسخگویی پس از آن باشند. اساسا واردات خودرو به این شکل که دولت سیزدهم و مجلس یازدهم به دنبال آن هستند، هرگز منجر به تعدیل قیمت‌ها نخواهد شد. تصمیمی که می‌توانست منجر به تعدیل قیمت ماشین‌های خارجی شود، آزادی واردات خودرو برای همه ایرانیان بود. در آن صورت می‌شد، امیدوار بود که واردات درستی اتفاق بیفتد و قیمت ماشین‌های دست‌دوم به‌شدت کاهش یابد. اما اگر دولت تصور می‌کند با واردات چند دستگاه چانگا، قرار است قیمت خودروی پژو  26 کاهش یابد، سخت در اشتباهند. داستان این است که مدل فعلی بیشتر منجر به واردات خودروهای چینی نخواهد شد، بیشتر از آن هم ماشین دندان‌گیری وارد کشور نمی‌شود. امروز هم شرط واردات 500دستگاهی گذاشته شد. یعنی اگر کسی بخواهد سراتو وارد کند، حداقل 10میلیون دلار پول نقد داشته باشد. تازه 2الی 3میلیون دلار هم هزینه گمرکی بدهد تا ماشین‌های وارداتی به بورس کالا برسد. سوال این است که کی این پول را دارد؟ در مورد دولتی‌ها هم این عدد بین 20تا 40میلیون دلار است چون گفته شده، شرکت‌های دولتی زیر 2هزار تا عرضه نکنند. امروز توان عرضه 2هزار خودروی 206 وجود ندارد، بعد بخواهند 2هزار خودروی خارجی وارد کنند؟ طبیعی است که سنگ بزرگ نشانه نزدن باشد. اصولا واردات خودرو به این شیوه که سقف گذاشته شود و باید و نباید ترسیم شود، هیچ تعدیلی را ایجاد نمی‌کند. اما افزایش قیمت خودروهای داخلی به چه دلیل است؟ شنیدیم برخی نمایندگان اعلام می‌کنند این شکل به دلیل مشکل عرضه است. اما واقع آن است که دلیل افزایش قیمت‌های اخیر تورم پولی است و با عرضه این مشکل حل نمی‌شود. بیماری که سرطان دارد به استامینوفن و آموکسی‌سیلین نیاز ندارد. باید بیماری‌اش درمان شود. برای حل مشکل افزایش قیمت خودروهای تولیدی، باید مشکل تورم در جامعه حل شود. قیمت این خودروها با واردات خودروهای خارجی پایین نمی‌آید. ماشین‌هایی که تولیدشان متوقف شده، (چون تیراژ واردات عدد قابل توجهی نخواهد بود) تفاوتی نخواهد داشت. مشک ل کشور ما نبود تویوتا، پورشه، بنز و... است. اگر سانتافه وارد کشور شود، این حسن را دارد که باعث کاهش قیمت خودروهای دست‌دوم می‌شود. تعرفه شناور برای خودروهای وارداتی تنها تصمیم درستی است که گرفته شده است. کسری بودجه دولت از هر روشی کاهش یابد، خوب است. اگر دولت اجازه داد، خودروهای اصلی بازار خودرو وارد کشور شود، می‌توانست تعرفه‌های بالایی دریافت کند و کسری بودجه‌اش را کمتر کند. ولی تعرفه سنگین گرفته می‌شود، درآمد دولت افزایش می‌یابد. این به نفع اقتصاد ایران است. ماشینی که وارد کشور می‌شود باید مرغوبیت داشته باشد. در حال حاضر در بازار ایران سانتافه 60هزار کار کرده را 1میلیارد تومان گران‌تر از تیبا می‌خرند. تازه سانتافه‌ای که مردم معتقدند، موتورش یاتاقان می‌زند. یا مزدای مدل 97 را گران‌تر از آریزو می‌خرند. لندکروز بعد از 250هزار کیلومتر کارکرد به اندازه 3تا خودروی تیبا پول می‌دهند. بنابراین وقتی لندکروز نو وارد بازار می‌شود، ‌ماشین‌های دست‌دوم، سقوط می‌کنند. این ضرورتی است که می‌بایست مسوولان در خصوص نرخ خودروی داخلی مورد توجه قرار می‌دادند که توجهی به آن نشده است. در بسیاری از کشورها قیمت خودروهای دست‌دوم برند، بسیار اندک است. با 150 میلیون تومان بنز 2011 خریداری می‌شود. هرچند در سایر کشورها، هزینه‌های جانبی مانند بیمه و... وجود دارد، اما نهایتا مردم برای اصل خودرو رقم بالایی نمی‌پردازند. چرا مسوولان ایرانی به این رویکرد توجه نمی‌کنند؟ چون باعث بهبود وضعیت آرامش ایرانیان می‌شود. انگار ما دوست داریم که مسائل را با مشکلات و پیچیدگی‌های خاص دنبال کنیم. ما از عادی شدن و روان شدن روال می‌ترسیم و به سمت آن نمی‌رویم. نتیجه این می‌شود که ایرانیان ناچارند قیمت خودرو را بالاتر از هر نقطه دیگری در جهان خریداری کنند.