بازگشت بورس به سقف 5 ماهه

پس از 5 ماه شاخص کل بورس روز گذشته توانست رکوردشکنی کند و به سقف 5 ماهه خود برسد؛ یعنی شاخص کل بورس تهران دیروز توانست به محدوده یک میلیون و 500 هزار واحدی برسد و در نوبه خود رکوردشکنی کند. آخرین بار 13 تیر ماه بود که شاخص کل بورس روی عدد یک میلیون و 500 هزار واحدی بود و پس از آن روند نسبتا ریزشی داشت تا روز گذشته که شاخص کل توانست رشد بیش از 30 هزار واحدی داشته باشد.  شاخص کل بورس تهران تنها پس از یک روز استراحت دوباره روی ریل صعود گام برداشت. نماگر اصلی تالار شیشه‌ای با رشد 30 هزار و 308 واحدی، افزایش 2.06 درصدی را تجربه کرد و پس از 162 روز مجددا در ابر کانال یک میلیون و 500 هزار واحدی قرار گرفت.

شاخص کل هم‌وزن بازار سرمایه نیز هم‌گام با نماگر اصلی رشد پرقدرتی را تجربه کرد. شاخص یاد شده در پایان جریان دادوستد‌های روز یکشنبه با رشد 1.71 درصدی در محدوده 443 هزار و 962 واحدی قرار گرفت. روز گذشته علاوه بر عملکرد خوب شاخص کل بورس، اعداد و ارقام اطراف بازار سرمایه نیز همه نشان از بهبود وضع بازار سرمایه دارند. ارزش معاملات خرد (سهام + حق تقدم‌ها) در روز جاری در محدوده 5 هزار و 555 هزار میلیاردی توقف کرد . در حالی که روز گذشته خبر از توقف خروج پول حقیقی‌ها از بورس دادیم بررسی آمار مالکیت افراد حقیقی حکایت از ورود سرمایه این افراد به بازار سهام دارد. شاخص ورود و خروج سرمایه تا لحظه تنظیم این گزارش، خبر از ورود 167 میلیارد پول به بازار می‌دهد. اگر قرار به رشد کلیت بازار سهام است ورود پول و اعتماد سهامداران برای گذاشتن سرمایه خود در بورس تهران شرط لازم و مهم به وقوع پیوستن این هدف است.

نقشه بورس تهران روز اخیر با حضور 496 نماد سبز و 133 نماد منفی به وضوح نمایانگر قدرت خریداران در بازار بود که ارزش دلاری بازار اما با وجود ورود پول و رشد چند درصدی اکثر نمادها، به واسطه رشد قیمت دلار نسبت به روز گذشته کاهش یافت. ارزش دلاری بازار سرمایه ایران در پایان معاملات روز یکشنبه معادل 252 میلیارد دلار شد. در این روز نمادهای فارس، فولاد، فملی، کچاد، وغدیر و نوری بیشترین تاثیر مثبت را روی شاخص کل بورس داشتند. در مقابل در روزی که به سختی نمادهایی با تاثیر منفی بر شاخص کل پیدا می‌شد نمادهای خساپا، وآذر، خزامیا، خراسان، دعبید و خمهر در بر دارنده بیشترین تاثیر منفی روی شاخص کل بودند.

در سوی دیگر بازار نمادهای هرمز، زاگرس، فغدیر، آریا، شگویا، شرانل و دی بیشترین تاثیر مثبت را روی شاخص کل فرابورس داشتند. از طرفی بپاس، بنو، فرابورس، تپسی و ثغرب بیشترین تاثیر منفی را روی این شاخص داشتند. بیشترین خالص خرید حقیقی‌ها متعلق به نمادهای فارس، اخابر، واتی، گشان، ذوب، بوعلی و کگل بود. در لیست بیشترین ارزش‌ صف فروش نمادهای وسالت، انرژی1، حگردش، رفاه و خمهر در این لیست به چشم می‌خورد. بیشترین ارزش صف خرید نیز متعلق به نمادهای کپشیر، ساینا، فارس، اخابر و گدنا که نماد جدید حاضر در لیست صف خریدی‌ها بود. رشد بیش از 30 هزار واحدی بورس در روز گذشته تا حدود زیادی دور از انتظار بود. چرا که بازدهی اغلب تک سهم‌های بازار در یک ماه اخیر منفی بوده و اکنون این رشدها برای برخی از سهامداران معقول نیست. 

   وضعیت بازار سهام

محمد خیری، کارشناس بازار سرمایه چندی پیش درخصوص رشد بازار نوشت: طی سه ماه گذشته وضعیت و شرایط اقتصادی و بین‌المللی کشور و تمام تصمیمات از کنترل خارج شده است و سایر ریسک‌های سیستماتیک که در گذشته نیز در بازار سهام وجود داشت همچنان وجود دارد. مبین این موضوع هم این است که بازارهایی که معمولا در شرایط بحرانی مورد‌توجه قرار می‌گیرند در حال‌حاضر خیلی ملتهب شدند و همانطور که شاهدیم بازار سکه، خودرو و دلار منبعث از شرایط حاد کنونی وضعیت مناسبی ندارند. وی ادامه داد: از دیگر سو متاسفانه موضوع برجام که یکی از مهم‌ترین پرونده‌های کشور است و می‌تواند در آینده کشور و همچنین وضعیت فعلی و بلندمدت بورس نیز تاثیرات مهمی داشته باشد، در وضعیت نامشخصی قرار دارد.

البته در این میان نرخ دلار باعث‌شده بازار سهام با وجود ریسک‌های سیستماتیک همچنان برای یک‌سری از سرمایه‌گذاران جذاب باشد، اما متاسفانه صنایع بورسی ما با مشکلات متعددی روبرو هستند. ریسک‌های داخلی مانند قطعی گاز در زمستان و قطعی برق در تابستان سال‌هاست که صنایع را دچار مشکل کرده و اینها موضوعاتی است که باید به آنها پرداخته و برای حل آنها تلاش شود. این کارشناس بازار سهام در ادامه به عرضه مستقیم خودرو در بورس کالا اشاره و اظهار کرد: اگر بازار فروش محصولات خودرویی، کلا بورس‌کالا باشد این موضوع می‌تواند نوسان‌هایی که به عنوان دلالی و سفته‌بازی مطرح است را به جیب خودروسازان هدایت کند و در ادامه احتمالا طی سه سال‌آینده بتوانیم از این شرکت‌ها EPS مثبت ببینیم. راهکار حل مشکلات بازار سرمایه همواره این بوده که دخالتی در آن وجود نداشته باشد تا بازار از داخل خود را درست کند و بعد از اینکه بازار به این مرحله برسد سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذار خود به این نتیجه می‌رسد که بازار سهام ارزشمند است و ارزش سرمایه‌گذاری دارد. در حال‌حاضر طی سال‌های اخیر قیمت دلار به‌شدت رشد کرده و خیلی از سهام به یک‌سوم قیمت رسیده‌اند و واقعیت این است که بازار سهام در حال‌حاضر جذابیت ذاتی بالایی دارد. این کارشناس بازار سرمایه گفت: برای هفته‌های آینده برخی از گروه‌های بورسی رشد مناسبی را تجربه خواهند کرد.

   بورس جلوتر از تورم 

پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی گفت: فاجعه بورس در سال ۹۹ بر هیچ کس پوشیده نیست. با شتاب خروج نقدینگی از بورس سوال نخست این است که «پول‌هایی که از بازار سرمایه خارج می‌شود کجا می‌رود؟» پول‌های بورسی وارد بازار‌های موازی همچون مسکن، دلار و طلا می‌شود یا حتی سر از خارج از کشور درمی آورد و در بازار‌های مسکن، سهام یا کریپتو آرام می‌گیرد.

این اقتصاددان با بیان اینکه ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه افزایش یافته است، گفت: سهامدارانی که پس از ضرر زیاد از بورس خارج شدند به دلیل ریسک بسیار زیاد این روز‌های بازار دیگر وارد بورس نمی‌شوند و ترجیح می‌دهند سرمایه خود را وارد بازار‌های موازی که ریسک کمتری دارد، کنند. اینکه «فرار پول از بورس» تا چه زمانی ادامه پیدا می‌کند، معلوم نیست؛ هرچند این روند می‌تواند کند شود و به خیلی از مسائلی برمی‌گردد که ما در پیش رو داریم.

وقتی شما در اقتصادی مثل اقتصاد ایران دارای چشم‌انداز تورمی و چشم‌انداز ریسک‌های سیاسی و... هستید ورود سرمایه به بورس ناخودآگاه با توجه به ریسک‌هایی که وجود دارد کندتر می‌شود. نکته مهم این است که بورس در بلندمدت مثلا ۱۰، ۲۰، ۳۰ سال گذشته همیشه از تورم جلوتر بوده است، اما اینکه کسی تصور کند با ورود به بورس سود خواهد کرد و همین الان درآمدی از آن خواهد داشت، دور از واقعیت است.

این فعال حوزه سرمایه‌گذاری با اشاره به اینکه دولت نباید در بازار سرمایه دخالت کند، اما می‌تواند با ایجاد رشد اقتصادی و بهبود وضعیت اقتصادی، چشم‌انداز مثبتی برای تولید و بورس ایجاد کند، به اقتصاد ۲۴ گفت: فاجعه بورس در سال ۹۹ هنوز از ذهن هیچ کس پاک نشده است. مگر دفعه قبلی که دولت در بورس دستکاری کرد چه فاجعه‌ای به بار آمد؟ مگر سازمان بورس می‌تواند کل اقتصاد ایران را تغییر بدهد؟

مولوی با تاکید بر اینکه دولت باید چشم‌انداز اقتصاد را مثبت کند تا شاهد بازگشت رونق به بازار سرمایه باشیم، ادامه داد: اگر چشم‌انداز اقتصاد مثبت شود، رشد اقتصادی خواهیم داشت. اما این در حالی است که در شرایط حالِ حاضر شاهد شکاف و کسری بسیار بالای بودجه و رشد ۳۸ درصدی نقدینگی هستیم. همچنین از ابتدای سال تا پایان آن ۱۸۰۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید خلق می‌شود و با دلار ۳۷ هزار تومانی، نقدینگی ۴۷ میلیارد دلار است. سوال اینجاست که چرا در چنین شرایطی سهامداران سابق وارد بورس نمی‌شوند؟ دلیل آن کاملا واضح است، زیرا بازار مثل سابق سودآور نیست و ریسک بالایی در آن موج می‌زند. در چنین شرایطی افرادی که با نقدینگی کم وارد بورس می‌شوند باید حواسشان به ریسک‌های بسیار زیاد بازار باشد.