تامین برخی کالاهای اساسی با ارز ترجیحی بازی با اعداد و ارقام بود/ سیاست امروز بانک مرکزی برگشت به سال‌های گذشته است

صحبت‌های محمدرضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی درباره تعیین نرخ دلار نیمایی واکنش‌های زیادی در پی داشت. فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در واکنش به این صحبت‌ها می‌گوید: در حالی که دولت در یک سال گذشته مرتبا افزایش نرخ ارز را نفی می‌کرد اما با این تصمیم دقیقا برعکس این ادعاها و آنچه که آقای خاندوزی درباره پیش‌بینی پذیر بودن بازار صحبت می‌کرد، در کمتر از دو هفته محکوم به پذیرفتن این اصل اقتصادی شدند.

به گزارش ایلنا، بخش‌هایی از گفت‌وگو با فردین آقابزرگی را در ادامه می‌خوانید:

• [درباره اثرگذاری تغییر نرخ پایه در بورس کالا از نرخ نیمایی به توافقی و همچنین سیگنال تعیین نرخ ثابت ٢٨هزار و ۵٠٠ دلار در سامانه نیما] این موضوعات را از سال ٩۶ با همان پدیده دلار جهانگیری با نرخ ۴ هزار و ٢٠٠ تومان به طور مرتب می‌شنویم. اما چاره اساسی برای ساماندهی بازار ارز لزوما با این گفته‌ها انجام نمی‌شود.
• زیرساخت‌های اصلی که می‌تواند محرک موثر برای کنترل بازار ارز باشد افزایش عرضه ارز و تمکین به فضای بازار آزاد و محترم شمردن نیازهای بخش خصوصی در کنار دولت است و این عوامل اثرگذار هستند. وگرنه اثر این سیاست‌ها به طور قطع یک بود باطل و معیوبی در راستای افزایش قیمت تمام شده تولید و هزینه‌ها خواهد شد.

سیاست امروز بانک مرکزی برگشت به سال‌های گذشته است

• قبل از این هم کالاهای اساسی به طور اسمی با ارز ۴٢٠٠ تومانی تامین می‌شدند اما شاهد رشد قیمت ۵ تا ۶ برابری کالاهای عمومی از ارزاق تا مواد شوینده بودیم و سیاست امروز بانک مرکزی برگشت به سال‌های گذشته است و اقدامی که در آن سال بدون اطلاع‌رسانی انجام شد امروز به طور رسمی اطلاع‌رسانی و نسبت به آن اقدام می‌شود. 
• محاسبات کارشناسی دقیقا همین موضوع را از ابتدای سال تایید می‌کرد که افزایش قیمت کالاهای اساسی اثر خود را در قالب تورم بیش از ۵٠ درصدی نشان می‌دهد اما افزایش قیمت تمام شده تولیدات یک نقطه بسیار حساسی است که پذیرفتن نرخ معاملاتی ارز توافقاتی برای برخی از شرکت‌ها و صنایع که صادرات محور و ارزآور هستند باعث افزایش سود آنها خواهد شد و امروز ۴٠ درصد از شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه صادرات محور هستند و در نتیجه متاسفانه یک تورم مضاعفی را پیش رو خواهیم داشت.

تورم اثر منفی خود در اقتصاد کلان را در بازار سرمایه به صورت مثبت نشان می‌دهد

• اگر تنها موضوع را افزایش شاخص در نظر بگیریم تغییر نرخ پایه به ارز توافقی به نفع بازار سرمایه‌ خواهد بود اما توجه به این نکته ضروری است که در اغلب اقتصادهای دنیا به غیر از روسیه آثار کاهش بنیه اقتصادی کشور در بازار سرمایه لزوما به معنای افت سطح عمومی قیمت‌ها و شاخص نیست و حتی برعکس در مواردی افزایش پیدا می‌کند. مانند کشورهایی از جمله ونزوئلا، سوریه، ترکیه و آرژانتین که مانند ایران دست به گریبان تورم‌های سرسام‌آور هستند بازدهی در بازار سرمایه این کشورها تقریبا شبیه به بازدهی بازار سرمایه ایران بود. تورم اثر منفی خود در اقتصاد کلان را در بازار سرمایه به صورت مثبت نشان می‌دهد. 
• [درباره تعیین نرخ ٢٨ هزار و ۵٠٠ تومان برای ارز نیمایی و اعمال این سیاست برای کاهش فاصله بین ارز نیمایی و بازار آزاد] به طور قطع تمکین به اقتصاد آزاد و اصول و چارچوب‌های اقتصادی ناگزیر ما را در این مسیر حرکت می‌دهد. در حالی که دولت در یک سال گذشته مرتبا افزایش نرخ ارز را نفی می‌کرد اما با این تصمیم دقیقا برعکس این ادعاها و آنچه که آقای خاندوزی درباره پیش‌بینی پذیر بودن بازار صحبت می‌کرد، در کمتر از دو هفته محکوم به پذیرفتن این اصل اقتصادی شدند.
• وقتی مبنای معاملات دولت با نرخ حداقل ٢٨ هزار و ۵٠٠ تومان است چرا مدعی هستند برخی از کالاهای اساسی همچنان با ارز ترجیحی تامین می‌شود و این ادعا صحت ندارد و صرفا بازی کردن با اعداد و ارقام بود. 

ادعای رئیس کل سابق بانک مرکزی درباره بازار آزاد ارز مغالطه بود

• یکی از ابزارهای کنترل تورم در بازار یکسان و همسو کردن نرخ بهره، نرخ ارز است و این تصمیم هر چند تا تاخیر یکساله انجام شد اما مادامی که منابع و مصارف دولت ناترازی داشته باشد که براساس گزارش رسمی در ۶ ماه اول سال ماهیانه ١.۵ میلیارد دلار درآمد ارزی حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی بوده و در مقابل ٢.٢ میلیارد دلار مصارف ارزی در ماه بوده‌ که این مصارف بدون احتساب قاچاق است. بنا بر همین دلیل هر چه که پیش برویم به طور قطع با عدم تحقق مفروضاتی مانند برجام و دسترسی منابع ارزی آزاد شدن این شیب صعودی فاصله منابع و مصارف و کاهش ارزش پول ملی ادامه خواهد داشت. 
• ادعای رییس سابق بانک مرکزی درباره بازار آزاد ارز مغالطه بود. اگر بنا بر این باشد که ٩٩ درصد از معاملاتی که توسط دولت به عنوان مهمترین بازیگر ارزی انجام می‌شود را بپذیریم با همین آمار گفته شده درباره فاصله منابع و مصارف باز هم به این نتیجه می‌رسیم که نرخ ارز رو به افزایش است.
• از دیگر اختراعات مسئولانی که اخیر بر سر کار آمدند گواهی سپرده سکه بوده که امروز گواهی سپرده سکه با بازار آزاد ١۵ درصد تا سقف ٣ میلیون تومان اختلاف قیمت دارد و می‌بینیم آن روزی را در آینده نزدیک که مسئولانی که این ابداع را در بورس کالا به اجرا رساندند مواخذه می‌شوند. این اقدام از آن دسته کارخرابی‌هایی است که تا دو ماه آینده عاملان آن بازخواست خواهند شد.