عرضه خودرو در بورس/ مخالفت‌ها نشان می‌دهد منافع برخی افراد به خطر افتاده
احسان عسگری| عرضه خودرو در بورس کالا، کشف قیمت است و بارها ثابت شده که این عرضه به نفع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و به زیان دلالان است. تجربه این سال‌ها نشان داده است که هر زمان به بهانه حمایت از مصرف‌کنندگان سعی شده تا قیمت کالاها در بورس یا بازار، تثبیت شود، نظم بازار به هم ریخته و زمینه برای حضور سفته‌بازان به بازار کالاهای مهم نیز فراهم شده است.
در مقابل هر زمان که اجازه معاملات گسترده کالاها در بورس کالا داده شده و فشار قیمتی نیز اعمال نشده، بازار به سود تولیدکننده و مصرف‌کننده پیش رفته و بازنده آن، سفته‌باز بوده است. برای مقابله با این جوسازی‌ها باید این موضوع مدنظر قرار بگیرد که آیا در دوره‌هایی که قیمت‌گذاری دستوری در اقتصاد کشور حاکم بوده و محصول خارج از سازوکار بورس کالا و بدون وجود بازار عرضه و تقاضای مشخص، عرضه می‌شده منافعی برای مصرف‌کننده نهایی ایجاد شده یا خیر؟ همچنین این مساله باید تحلیل شود که چه میزان رانت نصیب دلال‌ها و واسطه‌گرهایی شده است که هیچ‌وقت به رشد اقتصادی کشور کمک نکردند.
مخالفت برای عرضه کالایی مثل خودرو در بورس کالا چنین مساله‌ای را روشن می‌کند که منافع برخی افراد به خطر افتاده و حذف رانت ناشی از قیمت‌های دستوری و بازار غیررسمی که از طریق بورس انجام می‌شود، زمینه‌ساز ایجاد چنین مقاومت‌هایی بوده است. با توجه به وجود چنین مقاومت‌هایی اما تصمیم دولت این است که محصولات در بورس کالا معامله و روند فروش شرکت‌ها تسهیل و شفاف شود که اجرایی شدن چنین تصمیمی در صنایع سیمانی، خودروسازی و سایر محصولات به نفع همه فعالان بازار و سهامداران است.
حجم عرضه نسبت به کل تولید یا فروش شرکت‌های خودروسازی رقم چندان چشم‌گیری نیست که در این زمینه باید به‌طور حتم فشار و عزمی برای ورود سایر تولیدات شرکت‌ها به بورس کالا صورت بگیرد تا به جای آنکه فقط بخشی از مبادلات شفاف شود، کل مبادلات خودرویی با شفافیت کامل صورت گیرد.
در صورت انجام چنین اقدامی منافع آن به خودروساز، مردم و سهامداران شرکت‌ها می‌رسد که بخشی از این سهامداران شامل دولت و سهامداران عدالت و بخش دیگر مربوط به شرکت‌های خصوصی و سهامداران حقیقی می‌شود. بازار خودروهای وارداتی تاکنون در دست دلال‌ها و واسطه‌گرها بوده و اکنون قرار است عرضه و تقاضا در این بازار با سازوکار شفاف بورس کالا صورت بگیرد که این اقدام در بلندمدت می‌تواند ضمن ایجاد ثبات در بازار خودروهای وارداتی، زمینه نفع به سهامداران و کوتاه کردن دست دلالان و سفته‌بازانی که به دنبال منافع نوسانی هستند را فراهم کند.
