سکوت در برابر لایحه بودجه

کمال‌الدین پیرموذن| در خصوص لایحه بودجه بهتراست سکوت کرد به این دلیل که: وقتی نود درصد بودجه هزینه‌های جاری و نود درصد بودجه جاری حقوق کارمندان دولت است و درآمدها اعم از واقعی و غیرواقعی جوابگوی هزینه‌های جاری قطعی نیست چه کار می‌شود کرد؟

نه حقوق کارمند را که واقعاً کم است می‌شود کم کرد نه کارمندان را می‌شود اخراج و کم کرد؛ وقتی بیش از هشتاد درصد تولید ناخالص کشور در انحصار دولت است و آن بیست‌درصد بقیه هم با اجازه و دخالت دولت، و رقابت سالم و واقعی هم در کار نیست؛ نیازی به این همه وقت گذاشتن و صرف هزینه توسط سازمان برنامه و بودجه و دولت و کمیسیون‌های اختصاصی و کمیسیون تلفیق و صحن مجلس و شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نیست.

لیست هزینه‌های جاری قطعی و اجتناب‌ناپذیر مشخص است و دولت ناچار است از محل صادرات و درآمد فروش نفت و گاز و میعانات در صورت امکان شرایط تحریمی و درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدها به هر ترتیب هزینه‌های جاری و حقوق کارمندان دولت را تامین کند. با این وضع که در واقع به دلیل اشکالات ساختاری هیچ کارمثبتی نمی‌شود کرد به نظر من بهترین و عاقلانه‌ترین کار این است که مجلس عیناً و بدون تغییر لایحه دولت را تصویب کند و سقف هزینه‌ها را بیشتر نکند هر چند سال آینده سال انتخابات مجلس است و نمایندگان تلاش خواهند کرد تا با حداکثر تغییرات لایحه بودجه دولت را با افزایش درآمدهای غیرواقعی و افزایش هزینه‌های واقعی نامتعادل‌ترکنند. کمی صبر لازم است تا این پیش‌بینی ناخوشایند تحقق یابد.

هر وقت با اصلاحات ساختاری حداقل هشتاد درصد تولید ناخالص کشور در اختیار بخش خصوصی واقعی و در رقابت سالم قرار گرفت و دولتی کوچک و چابک عهده‌دار خدماتی بود که بخش خصوصی واقعی نمی‌تواند، آن روز اوضاع کشور خوب و شاهد بودجه‌ای درخدمت توسعه و پیشرفت کشور خواهیم بود.

در هر حال بودجه 1402 به زبان ساده عبارت است از: دولتیان «مالیاتی» را که 57 درصدی است گرفته و بودجه سازمان‌های خود را بیش از 40‌ درصد افزایش داده‌اند، اما چیزی که به ملت می‌دهیم مثل حقوق کارمندان را حداکثر 20‌ درصد افزایش می‌دهیم. بودجه ما دولتیان و نهاد و هزینه‌های جاری ما پیشرفت کرده، اما اقتصاد مردم ایران با افزایش تورم و کسری بودجه، روز به روز تضعیف و با فشار اقتصادی مواجه خواهد شد و ربطی به ما ندارد.

به واسطه اینکه آخرین سال مجلسیان فعلی است، آنان نیز به دولتیان با افزایش هزینه‌ها و اقتصاد دولتیان و سایر نهادهای غیراولویت‌دار، «حال» داده‌اند، شاید در انتخابات آینده مجلس «یار» آنان باشد. یک‌دست هستیم دست شما دولت را می‌گیریم، لیکن برای ملت یکدست صدا ندارد.

بودجه محیط زیست قطره‌چکانی، پس پایداری محیط زیست به ما مربوط نیست و طرح هوای پاک و غیره پر! از توجه به حاشیه‌نشینی شهرها که از توزیع نشدن خوب اعتبارات دولتی و نبود عدالت اجتماعی حاصل می‌شود و همچنین از بردن فضای معطر توسعه به نقاط محروم کشور، خبری نیست! ناهماهنگی در دولت و تیم اقتصادی دولت با این بودجه تدوینی کاملا مشهود و از آنجا که بخش فرهنگ در مجموعه نظام برنامه و بودجه کشور از زیرساخت‌های لازم برخوردار نبوده و در عقب‌ماندگی مفرط به سر می‌برد و موضوع «جوانان» نیز تابعی از این وضعیت گردیده است، به جوان توجه نشده لکن تعدادی پیر پرنفوذ با مجموعه‌اش در کانون توجهات دولت قرار گرفته است و به بیماران و درمان آن هم بی‌توجهی و سهم صنعت و اقتصاد مولد محدود و به چاره‌سازی سهام عدالت که مجدانه بنگاه‌های اقتصادی بزرگ ما را، زمین‌گیر و خفه کرده است بها داده نشد و ظاهرا محاسبات سرانگشتی ملاک عمل خواهد بود.

در کل لایحه بودجه، مهم‌ترین سند سیاست‌گذاری دولت: بهم‌ریخته، کسری بودجه‌دار، غیرشفاف، افزایش مخارج دولت و حامیان دولت و کم‌توجه به رشد اقتصادی و بهبود فضای کسب و کار....