افزایش دامنه نوسان بورس تا ۱۰ درصد
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از افزایش دامنه نوسان تا ۱۰ درصد و برخورد با ایران خودرو به دلیل تعهد نکردن به عرضه محصولات خود در بورس کالا خبر داد. مجید عشقی در نشست خبری با بیان اینکه بازار سرمایه در سال جاری چند مرحله فراز و فرود داشت، اظهار کرد: سال جاری تحولات اقتصادی جهانی باعث شد قیمت‌ها ریزش داشته باشد، بعد از آن هم بحث‌های سیاسی روی بازار تاثیر داشت.
البته نوسانات با صندوق‌های بازارگردانی و تثبیت و توسعه کنترل شد و روند بازار منطقی بود. از سوی دیگر سازمان برنامه‌هایی که در سال ۱۴۰۰ اعلام کرده بود را با قوت پیگیری کرد. یکی از این برنامه‌ها شکست انحصار در صدور مجوز نهادهای مالی بود که در حوزه شرکت‌های کارگزاری، سبدگردان، سرمایه‌گذاری، مشاوره سرمایه‌گذاری و… بود.وی با تاکید بر اینکه شرکت‌های خدمات‌دهنده بازار سرمایه گسترش یافته‌اند، عنوان کرد: در این راستا یکی از اهداف اصلی توسعه صندوق غیرمستقیم با کمک نهادهای مالی بود.
در سال آینده نیز توسعه این صندوق‌ها را در دستور کار داریم.رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به افزایش دامنه نوسان عنوان کرد: افزایش دامنه نوسان باعث شد نقدشوندگی سهم‌ها افزایش پیدا کند. این‌موضوع در سال آینده با ساختار جدید و طبقه‌بندی بازارها ادامه پیدا می‌کند تا به جایی برسیم که دامنه نوسان منطقی داشته باشیم. البته دستکاری ممتد و پشت سر هم زیرساختارهای بازار خوب نیست. تاریخ مشخصی هم برای تغییر دامنه وجود ندارد. اما به‌طور کامل تا ۱۰ درصد افزایش خواهد یافت.
ارتقای بازار پایه
عشقی همچنین از ارتقای بازار پایه خبر داد و گفت: شرکت‌های متعددی در بازار پایه قابلیت پذیرش دارند و دلیلی ندارد در بازار پایه باشند. این موضوع در فرابورس درحال بررسی است. سایر شرکت‌ها به بازار توافقی می‌روند که دستورالعمل آن مشخص شده است. رییس سازمان بورس با اشاره به راه‌اندازی گواهی شمش طلا و گواهی سپرده نفت خام گفت: گواهی سپرده نفت خام یک تحول بزرگ برای تنوع فروش نفت و فروش ریالی نفت است و باعث می‌شود سرمایه‌های خرد بتوانند وارد آن شوند. البته این موضوع به مراقبت و همراهی وزارت نفت نیاز دارد.
برخی ۱۰۰ میلیارد تومان سود سنواتی طلب داشتند
وی در ادامه با اشاره به واریز سودهای رسوب شده گفت: امسال به بیش از ۳۰ میلیون نفر واریز سود سنواتی از طریق سامانه سجام صورت گرفت. برخی ۱۰۰ میلیارد تومان سود سنواتی طلب داشتند، برخی ۹۰ میلیارد تومان و برخی ۱۰ میلیارد تومان.
برآورد خواسته‌های سازمان در بودجه
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه سازمان در مجموع با توجه به تمام متغیرهایی که وجود داشت به بخش مهمی از برنامه‌های خود رسید، عنوان کرد: جو بازار فقط نتیجه عملکرد سازمان نیست بلکه متغیرهای زیادی روی بازار تاثیرگذار هستند. پیش از آنکه بودجه تقدیم مجلس شود کمیته‌ای با حضور فعالان بازار سرمایه تشکیل شد که بندهای متعددی در آن بررسی و بیش از ۳۰ بند تهیه شد که در مجلس مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه هم به دولت و هم به کمیسیون تلفیق ارایه شد. عشقی ادامه داد: بندهایی که در بودجه مد نظر سازمان بود برآورده شد.
مثلا درمورد خوراک‌بندی در لایحه بود که اصلاح شد و روند سال قبل ادامه خواهد داشت. درمورد صندوق تثبیت، افزایش سرمایه شرکت‌ها و کاهش نرخ مالیات نیز خواسته‌های سازمان برآورده شد. وی درمورد کاهش نرخ مالیات شرکت‌های بورسی اظهار کرد: با اینکه دولت به‌شدت دنبال درآمد مالیاتی است اما امسال مالیات شرکت‌ها هفت واحد کاهش داشت. همچنین افزایش سرمایه از سود انباشته شرکت‌ها معاف از مالیات است. در سال جاری حدود ۱۸۰ هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه از محل سود انباشته شرکت‌ها به دست آمده است.
امیدواریم ورود صندوق تثبیت به حداقل کاهش پیدا کند
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه درمورد صندوق تثبیت اعلام کرد: این صندوق یک دستورالعمل معاملاتی دارد که روی آن نظارت هم صورت می‌گیرد. عملکرد این صندوق درمورد اینکه چه زمانی وارد شود و چه سهم‌هایی بخرد مصوبه هیات امنا است و هیات عامل روی آن نظارت دارد؛ اما این صندوق نمی‌تواند جزییات نحوه ورود را منتشر کند زیرا نوسان‌گیران به راحتی می‌توانند کاری کنند که اقدامات بی‌اثر باشد. صورت مالی صندوق دوره قبل منتشر شد و در آینده هم منتشر می‌شود. عشقی درمورد واریز منابع از سوی صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت عنوان کرد: نه تنها این صندوق بلکه افرادی که در بازار سرمایه‌گذاری کردند نه تنها نمی‌خواهند سرمایه خود را خارج کنند بلکه تمایل دارند سرمایه بیشتری وارد کنند.
به‌طور کلی امیدواریم ورود صندوق تثبیت به بازار به حداقل کاهش پیدا کند. وی افزود: بعد از سال ۹۹ شاهد هستیم شاخص هم‌وزن به اعداد بالای سال ۹۹ رسیده است درحالی که شاخص کل هنوز به سال ۹۹ نرسیده است. این موضوع نشان می‌دهد شرکت‌هایی که منطق اقتصادی داشتند با سرعت بهتری رشد کردند و شائبه‌ای که توجه صندوق‌های حمایتی به شاخص کل است را رد می‌کند.
آخرین تصمیم در مورد سهام عدالت متوفیان
رییس سازمان بورس در ادامه درمورد انتقال سهام عدالت متوفیان گفت: برای این فرآیند وقفه‌ای درکار دفاتر قضایی ایجاد شد. طبق بررسی‌ها می‌توان با کمک شعب کارگزاری‌ها این کار را انجام داد. برای این منظور لازم بود در سامانه سپرده‌گذاری تغییراتی صورت بگیرد تا فرآیند به صورت فیزیکی انجام نشود. در ماه‌های ابتدایی سال آینده این سامانه در اختیار کارگزاری‌ها قرار می‌گیرد. البته قوه قضایی هم درحال بررسی است و می‌توان کار را همزمان پیش برد.
دارایکم از سال آینده صاحب بازارگردان می‌شود
عشقی در ادامه با اشاره به اصلاح اساسنامه صندوق‌های دارایکم و پالایشی یکم اساسنامه صندوق‌ها اصلاح شده است، گفت: موضوعی که درمورد دارایکم وجود دارد این است که برگزاری مجمع و انتخاب بازارگردان انجام نشده است که این موضوع از ابتدای سال آینده اجرایی می‌شود.
هدف ما قیمت منطقی خودرو و حفظ حقوق سهامدار است
وی در ادامه درمورد عرضه خودرو در بورس گفت: مساله اصلی خودرو این بود که طی دو سال گذشته قیمت کارخانه خودروسازها اصلاح نشده بود. جای خودرو در بورس نیست اما نتیجه شرایطی که پیش آمده بود و نحوه قرعه کشی چیزی جز از بین رفتن صنعت خودروسازی و متضررشدن مصرف‌کننده‌ها نبود. به همین دلیل پیشنهاد دادیم خودروها در بورس پذیرفته شود تا خودروسازها از وضعیت زیان‌دهی خارج شوند. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: وزارت صمت و شورای رقابت پیشنهاد دادند قیمت اصلاح شود و خودروها سود منطقی از محل فروش داشته باشند. اگر این اتفاق رخ دهد و خودروسازها بدون زیان خودروهای خود را بفروشند ما هم مخالفتی نداریم.
عشقی ادامه داد: ما مسوولیت کامل رعایت صلاح سهامداران در شرکت‌های خودروسازی را متوجه هیات‌مدیره شرکت‌ها می‌دانیم. اگر بدون زیان بفروشند تا صلاح سهامدار را رعایت کنند ما مخالفت نداریم، از طرف دیگر هم آمادگی داریم که در بورس کالا عرضه کنند. نمی‌توان عرضه‌کننده‌ای را مجبور کرد کالای خود را در بورس کالا عرضه کند. اما اگر تعهد دارند باید به تعهد خود عمل کنند. هدف ما این است که خودروساز زیان نکند تا حقوق سهام داران حفظ شود.
با ایران‌خودرو برخورد می‌کنیم
وی در مورد اینکه ایران‌خودرو طبق تعهدات خود محصولات را در بورس عرضه نکرد، گفت: با ایران خودرو برخورد می‌کنیم. این شرکت هم به سازمان دعوت شد هم از آنها توضیح مکتوب خواستیم اما هنوز نه رای صادر شده نه تصمیمی گرفته شده است.
احتمال پرداخت سود سهام عدالت در هفته آینده
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه درمورد آخرین وضعیت پرداخت مرحله دوم سود سهام عدالت اظهار کرد: از ۳۶ شرکت بورسی شش یا هفت شرکت یا سود خود را واریز نکردند یا ناقص واریز کردند. از جمله این شرکت‌ها گل‌گهر، چادرملو، فارس، فولاد و فجر هستند. قرار است تا انتهای روز آینده بخش مهمی از سود واریز شود. اگر این اتفاق رخ دهد فرآیند واریز سود شنبه و یکشنبه هفته آینده انجام می‌شود.
موافقت‌نامه تاسیس بورس بین‌الملل صادر شده است
عشقی با اشاره به اینکه موافقت‌نامه تاسیس بورس بین‌الملل در شورای عالی بورس صادر شده است، عنوان کرد: چند شرط تعیین شده است که اگر اجرایی شود بورس بین‌الملل تاسیس خواهد شد. البته درخواست دادند اجرای برخی شروط را به تاخیر بندازیم، ما مانع خاصی نداریم اگر شروط را محقق کنند و لیست سهامداران تکمیل شود و زمان‌بندی تحقق شروط را اعلام کنند. وی ادامه داد: البته تاسیس آن به مناطق آزاد بستگی دارد.
دیجی‌کالا در راه پذیرش در بازار سرمایه
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در ادامه در مورد پذیرش شرکت‌های مبتنی بر اقتصاد دیجیتال در بازار سرمایه گفت: این شرکت‌ها دارایی مشهود ندارند و بر اساس دارای نامشهود ارزش تولید می‌کنند. باید سهم بازار سرمایه از این شرکت‌ها افزایش یابد البته این به معنی حمایت از این شرکت‌ها نیست. سال قبل با توجه یه حساسیت درخصوص پذیرش این شرکت‌ها با احتیاط اولین شرکت پذیرش شد و نتایج خوبی هم داشت. عشقی افزود: شرکت‌های مشابه دیگر درحال تکمیل مدارک هستند که از جمله آنها دی‌جی کالا است. ضوابط پذیرش شرکت‌های اقتصاد دیجیتال سختگیرانه است که این موضوع درحال اصلاح است.
وی در مورد عرضه سهام تودلی سایپا و ایران‌خودرو توضیح داد: تصمیم‌گیری با خودروسازها است، اما تاکنون برای این مورد مراجعه‌ای به سازمان نداشتند. عشقی با تاکید بر اینکه در بحث خودرو سیاست اصولی ما این است که قیمت‌ها منطقی باشد به اینگونه که نه قرعه کشی انجام شود نه خودروساز مجبور به فروش شوند و همچنین خودروسازان امکان افزایش تولید داشته باشند، گفت: تا در بازه زمانی شش ماه تا یک سال امکان تامین نیاز مردم را داشته باشند . وی ادامه داد: توجه داشته باشید همین الان اگر اعلام کنند که شن و ماسه هم یک دهم قیمت بازار به فروش می‌رود مردم برای خرید آن صف می‌کشند و دلالی پیش می‌آید .
اگر قیمت خودرو منطقی باشد تمایلی به عرضه آن در بورس کالا نداریم. رییس سازمان بورس افزود: اگر روال سال‌های 1399 تا ١۴٠٠ ادامه داشته باشد، خودروسازی باقی نمی‌ماند و باید اصلاح قیمتی در قیمت کارخانه انجام شود. درباره کشف قیمت هم در واقع در بورس کالا سیستم حراج است اما با چند بار عرضه نمی‌توان درباره اثرگذاری آن بازار به‌طور قطعی صحبت کرد .
عشقی با تاکید بر اینکه در این چند نوبت عرضه خودرو در بورس، قیمت‌ها بالاتر از قیمت کف بازار نبود، گفت: در این مدت افزایش قیمت خودرو به دلیل افزایش نرخ ارز اتفاق افتاد و عرضه به اندازه نبود که در بازار آزاد اثر بگذارد. همچنین از سوی دیگر وقتی ٣ الی ۴ درصد تولید سال از طریق بورس عرضه می‌شود رقمی نیست که بخواهد در کاهش قیمت خودرو اثر بگذارد اما اگر عرضه‌ها مستمر انجام شود قیمت‌ها نزولی خواهد شد اما با دو الی سه بار عرضه نمی‌توان انتظار کاهش قیمت را داشت.
