کدام تورم 20 درصد کاهش یافت؟
«خیلی خوب نیست که مجلس و به ویژه دولت در انتهای یک سال، تورم سال آینده را پیشبینی کنند بلکه باید هدفگذاری کنند. با توجه به تورمهای نقطه به نقطهای که در ماههای اخیر اتفاق افتاده اگر همهچیز هم خوب پیش برود که برخی چیزها خوب پیش میرود باز ما یک تورم بالایی خواهیم داشت.»
این بخشی از سخنان چند روز قبل شمسالدین حسینی، رییس کمیسیون تلفیق مجلس درباره تورم در سال آینده است. او در حالی که از تلاش مجلس برای همراهی با دولت در نهایی کردن بودجه گفته، از این موضوع هم خبر داده که تورم در سال آینده نیز همراه اقتصاد ایران خواهد بود. بانک جهانی نیز میگوید تقاضای خرید کالا از طرف شهروندان ایرانی با افزایش تورم در این کشور کاهش یافته؛ این نهاد پیشبینی کرده در سال مالی ۲۰۲۳-۲۰۲۴ نرخ تورم در ایران به ۴۴ درصد برسد.
در دیگر گزارشهای جهانی نیز خبری از کاهش جدی تورم در ایران نیست. مهمتر از تمام این موضوعات، نرخ تورمی است که مرکز آمار به عنوان یک نهاد دولتی و مرجع رسمی آمارهای اقتصادی در ایران ارایه کرده است. نرخ تورم نقطهای در بهمن ماه ١٤٠١ به عدد ٥٣,٤ درصد رسیده است؛ یعنی خانوارهای کشور بهطور میانگین ٥٣.٤ درصد بیشتر از بهمن ١٤٠٠ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کردهاند. نرخ تورم سالانه بهمن ماه ١٤٠١ برای خانوارهای کشور به ٤٧,٧ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ١,٤ واحد درصد افزایش نشان میدهد. نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن میباشد.
این آمار به خوبی دو موضوع را نشان میدهد. نخست آنکه تورم نقطه به نقطه همچنان بالای 50 درصد است و این سنت در حالی در دولت رییسی تثبیت شده که تا پیش از این، کمتر تجربه تورم اینچنینی ثبت شده بود. تورم سالانه 47.7 درصدی نیز قله تورمی ایران در 25 ساله گذشته است و از این رو در دولت سیزدهم رکوردی جدید در این زمینه به ثبت رسیده است.
این اتفاق در حالی رخ داده که دولت پس از حذف ارز 4200 تومانی ابتدا تکانههای تورمی را به این موضوع ربط داد و سپس با تاکید بر اینکه شوک تورمی به پایان رسیده، بارها از این گفت که تورم پایین آمده است. در واقع دولت تلاش میکند این موضوع را به آمارهای بانک مرکزی منوط میداند. این در حالی است که بر اساس اعلام بانک مرکزی نیز نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به بهمنماه ۱۴۰۱ نسبت به دوازده ماه منتهی به بهمنماه ۱۴۰۰ معادل ۴۳.۶ درصد میباشد.
تاکید دولت بر این موضوع است که تورم حدود 60 درصد بوده و الان به 40 درصد رسیده و از این رو دولت سیزدهم توانسته به شکل قابل توجهی تورم را کاهش دهد. موضوعی که پیش از اینبارها از سوی مقامات دولتی به آن تاکید شده و در شرایطی که در هفتههای گذشته حتی وزیر اقتصاد نیز پذیرفته بود که تورم بالای 45 درصد خواهد بود، بار دیگر سخنگوی دولت از کاهش جدی تورم در این دولت سخن گفته است.
سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درباره تورم گفت: عملکرد دولت در یک سال و نیم گذشته روشن است. تورمی که دولت سال گذشته تحویل گرفت، ۶۰ درصد بود و امسال به ۴۰ درصد رسیده و حدود یک سوم کاهش پیدا کرده است. وی ادامه داد: دولت برای کنترل تورم در سال آتی دارد و در بودجهای که تقدیم مجلس کرده، سعی شده منابع واقعی دیده شود و هزینههای اعلام شود. اگر مجلس همراهی بیشتر داشته باشد و از افزایش هزینههای غیرضروری جلوگیری کرده و آن را غیرتورمی ببیند، حتما شاهد کاهش تورم خواهیم بود. البته باید دید مجلس چه تصمیمی درباره بودجه میگیرد.
سخنگوی دولت در خصوص حضور دبیر شورای عالی امنیت ملی در پکن برای پیگیری موضوع روابط با عربستان و احتمال اینکه ممکن است مسوولیت پرونده اجرای قرارداد ایران چین به وی واگذار شود، گفت: این دو مقوله دو موضوع متفاوت است. موضوع اخیر یعنی احیای روابط تهران و ریاض، محصول پنج دور مذاکره بود که به دلایل امنیتی آقای شمخانی متولی آن شد و این جلسه برای مرحله نهایی بود، اما قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین موضوع دیگری است. بهادری جهرمی درباره ادعای مجلس در زمینه فاصله بودجه پیشنهادی دولت با واقعیت گفت: تدوین و ارایه بودجه سالانه منطق و کارشناسی خود را دارد. سال گذشته هم همین نگاه متأسفانه وجود داشت و با افزایش منابع روبرو شدیم. بودجه دولت ضدتورمی است و امیدواریم مجلس از هر گونه حکم تورم زا جلوگیری کند.
وی افزود: فروش املاک تملیکی رشد ۵۰۰ درصدی را تجربه کرد. طرح دولت الکترونیک در سال جاری اجرا شد و ۹۵ درصد دستگاهها به پنجره خدمات الکترونیک متصل شدند. بیش از ۲ هزار کارخانه تولیدی راکد و نیمهراکد فعال شدند. سخنگوی دولت با تاکید بر اینکه خرید تضمینی گندم در سال جاری ۶۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت، اظهار کرد: تنشهای آبی در استانهای مختلف تا حدود زیادی مهار و کنترل شدند. رفع قطعی مکرر برقهای خانگی در سال ۱۴۰۱ تجربه شد. افزایش تولید ۶ هزار مگاواتی برق را هم که یک رکورد بود را در همین سال شاهد بودیم.
بهادری جهرمی با بیان اینکه در حوزه سلامت اقدامات متعددی انجام شد و بیش از ۱۰ هزار تخت بیمارستانی به مجموعههای درمانی افزوده شد، یادآور شد: نسخهنویسی الکترونیکی و اجرای طرح دارویار را در سال ۱۴۰۱ داشتیم و سه دهک پایینتر جامعه هم بهطور کامل تحت پوشش بیمه رایگان قرار گرفتند.وی افزود: راهآهن زاهدان به خاش امسال افتتاح شد و هم در حوزه تولید خودرو به آمار یک میلیون و دویست هزار دستگاه رسیدیم. پرتاب ماهواره خیام را شاهد بودیم و علاوه بر این امر تکمیل ۶۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات را پشت سر گذاشتیم.
سخنگوی دولت با اشاره به اینکه در حوزه نفت و گاز افتتاح فاز ۱۴ پارس جنوبی را شاهد بودیم، گفت: خطوط گازرسانی توسعه جدی یافت و در زمینه روابط با همه همسایگان روند، افزایشی شد و شاهد برقراری مجدد ارتباط با عربستان سعودی بودیم. بهادری جهرمی ادامه داد: حذف ۱۰۰۰ شرط مبهم از مجوزهای کسب و کار، صدور برخط ۲۷۰ هزار مجوز کسب و کار از ابتدای امسال، انتشار اسامی بدهکاران کلان بانکی برای اولینبار، ساماندهی انبارهای اموال تملیکی و فروش خودروهای رسوبی در بنادر و تعیین تکلیف پروندههای بلاتکلیف چندین ساله و تعیین تکلیف ۲۸ هزار میلیارد تومان کالای متروکه دهه ۹۰، گوشههای دیگری از اقدامات دولت در سال ۱۴۰۱ در حوزه معیشت بوده است.
وی اضافه کرد: شفافسازی صورتهای مالی بانکها و ۶۰۳ شرکتهای دولتی برای نخستینبار در کشور، شفاف کردن سامانه توزیع آرد و نان و جلوگیری از قاچاق گسترده آرد، اجرایی شدن طرح رتبهبندی معلمان بعد از ۱۱ سال، پرداخت سود سهام عدالت دو برابر سال گذشته و افزایش ۶۰ درصدی خرید تضمینی گندم، از مهمترین اقدامات دولت در سال ۱۴۰۱ بوده است. بهادری جهرمی در پاسخ به پرسشی درباره چشمانداز توسعه روابط ایران و عربستان سعودی، اظهار کرد: احیای روابط نشان داد حل مسائل منطقهای و جهانی صرفاً از مسیر غرب نمیگذرد. سیاست خارجی دولت از ابتدا توسعه روابط همسایگی و دیپلماسی منطقهای بود. سایر کشورها هم از احیای روابط استقبال کردند تا مدیریت منطقه از سوی کشورهای منطقه صورت گیرد و آسیاییها بیشتر از گذشته اداره آسیا را برعهده میگیرند.
وی در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت کمیته پیگیری وضعیت مسمومیت دانشآموزان تصریح کرد: کسانی که شعار زن، زندگی و آزادی را سر میدادند با تنشآفرینی در مدارس دخترانه سعی کردند، التهابآفرینی کنند که به نتیجه نرسید و شاهد یک ثبات و آرامش نسبی در مدارس هستیم.سخنگوی دولت یادآور شد: این حوادث که سبعانه بود، ماهیت یک عده مدعی حمایت از بانوان و رشد آنها را نشان داد که از تعطیل اجباری مدارس و آموزش دختران سخن میگفتند.
سخنگوی دولت در پاسخ به پرسشی درباره طرح شایعاتی در زمینه افزایش قیمت بنزین در سال آینده و احتمال افزایش یارانهها به موازات آن، اظهار کرد: شایعات را جدی نگیرید. در مورد یارانهها هم هرکس شکایتی دارد سامانه مربوط به آن برای ثبت اعتراض و رسیدگی وجود دارد و به صورت ماهانه مواردی که باید حذف یا اضافه شود انجام میشود. سخنگوی دولت در پاسخ به پرسشی درباره اقدام اروپاییها در تعطیلی اینستکس گفت: اینستکس یک شرکت کاغذی و دورهمی و سرگرمی اروپایی بود تا از شرمندگی خروج امریکا از برجام رها شوند. آنها امروز باید پاسخگوی عملکرد مجموعهای باشند که طراح و مجری آن بودند که روش اجرای آن به دورهای باز میگشت که هنوز پول اختراع نشده بود و مبادله کالا به کالا صورت میگرفت.
بهادری جهرمی چندی پیش نیز در اظهارنظر عجیبی گفته بود که دولت تورم را 20 درصد کاهش داده و ظرف دو سال آینده با دو کاهش 20 درصدی دیگر میتوان تورم را به صفر رساند. حالا نیز دولت باز هم بر موضوعی تاکید دارد که حتی آمار دستگاههای زیر مجموعهاش نیز با آن همخوانی ندارد. موضوعی که اگر پذیرفته نشود، حتی تلاش برای کاهش تورم فعلی را نیز با اما و اگر مواجه میکند.