نوسازی بافت فرسوده با طرح «کلید به کلید»

گروه راه و شهرسازی|

آنگونه که محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی گفته است علاوه بر سه بسته تشویقی سال جاری، زمینه‌ بسته تشویقی دیگری در بودجه سال آینده فراهم شده که انتظار می‌رود شهرداری‌ها برای ترغیب مردم و سازندگان، صدور پروانه ساخت در بافت فرسوده را تسریع کنند. به گفته آیینی، بر اساس این بسته تشویقی، طرح «زمین یا کلید به کلید» اجرا خواهد شد. اگر چه او توضیح بیشتری در این باره نداده است، اما با توجه به اجرای طرح‌های مشابه در حوزه نوسازی خودرو، به نظر می‌رسد، دولت قصد دارد با همکاری شهرداری‌ها همزمان با تحویل واحدهای مسکونی کلنگی در بافت‌های فرسوده (که به معنای تحویل زمین است)، به مالکان این واحدها، کلید واحدهای مسکونی ساخته شده در نقاط دیگری از شهر یا شهرهای پیرامونی اعطا کند.

در این صورت، به نظر نمی‌رسد چنین طرحی دستکم در حال حاضر، قابلیت عملیاتی شدن داشته باشد. چه آنکه شهرداری کلانشهرها واحدهای مسکونی آماده سکونت در اختیار ندارند تا با واحدهای مستقر در بافت فرسوده معاوضه کنند. به گزارش ایسنا، آیینی در نشست هم‌اندیشی شهرداران ۶۵ شهر بزرگ با موضوع «سیاست‌های نوسازی مسکن با رویکرد بازآفرینی» که به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد، اظهار کرد: دو میلیون و ۷۰۰ هزار بنای ناپایدار با جمعیتی قریب به ۱۰ میلیون نفر در بافت‌های ناکارآمد کشور شناسایی شده است.

میزان سقف‌های لرزان و ناامن در بافت‌های ناکارآمد شهری باید کاهش پیدا کند. همه در قبال جان ساکنان این بافت‌ها مسوول هستیم و باید با ابتکار، جرات و شجاعت این سقف‌های لرزان و بناهای ناپایدار به سقف‌های امن و ایمن تبدیل شود و از بزرگی کار نباید هراس به دل راه داد. مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با بیان اینکه در نوسازی بافت‌های فرسوده هیچ نهادی به مانند شهرداری‌ها به مردم‌ نزدیک‌ نیست، تصریح کرد: انتظار می‌رود شهرداران مراکز شهرستان‌ها به عنوان دبیرخانه‌های ستادهای بازآفرینی شهری پایدار علاوه بر رسیدگی به امر بازآفرینی‌ شهر خود به سایر شهرها واقع در شهرستان نیز توجه داشته باشند.

او با بیان اینکه مردم ساکن در محلات بافت فرسوده به تنهایی از توانایی لازم برای نوسازی برخوردار نیستند، گفت: از سوی دیگر سازندگان، توسعه‌گران و سرمایه‌گذاران رغبتی برای حضور در این بافت‌ها ندارند زیرا معادله برای آنها اقتصادی نیست، بنابراین بسته‌های تشویقی را برای ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذاران تبیین و تعریف کرده‌ایم.

    بسته تشویقی جدید در بودجه سال آینده 

آیینی با اشاره به تدوین سه بسته تشویقی در حوزه مالی، اداری و شهرسازانه افزود: بسته تشویقی دیگری که در بودجه سال آینده نیز زمینه اجرای آن فراهم شده، بسته تشویقی زمین یا کلید به کلید است. اما آنچه امروز از شهرداری‌ها انتظار می‌رود این است که برای تشویق مردم و سازندگان، صدور پروانه ساخت در بافت فرسوده تسریع شود، علاوه بر این در محدوده‌های مصوب بافت‌های فرسوده شهرداری‌ها موظفند حداقل ۵۰ درصد در عوارض پروانه و تراکم ساخت تخفیف بدهند و انتظار بر این است تا ۱۰۰ درصد تخفیف دهند.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه مشوق‌های کالبدی بیشترین سهم را در نوسازی بافت‌های فرسوده دارند، تصریح کرد: اعطای یک طبقه تراکم تشویقی، درب اضافی پارکینگ، تعریف کاربری تجاری در طبقه همکف، افزایش سطح اشغال و عدم محاسبه تراس و بالکن به عنوان سطح اشغال از جمله امتیازاتی است که برای اولین‌بار در مصوبه تشویقی شهرسازانه در نظر گرفته شده است و انتظار می‌رود هر چه سریع‌تر نسبت به اجرایی کردن این مصوبه اقدام شود.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران ادامه داد: نکته دیگر این است که است که باید بتوانیم اطلاع‌رسانی‌های لازم در خصوص این بسته تشویقی را به جامعه هدف ارایه کنیم، بهترین روش نیز ارتباط چهره به چهره و رو در روست. ایجاد ارتباط بین مالکان و سازندگان نیاز به تشکیل حلقه‌های میانی دارد که باید این حلقه‌های میانی با توجه به ارتباط شهردارها با محلات توسط شهرداری‌ها تشکیل شود. دراین راستا شهرداری‌ها می‌توانند در محلاتی که وسعت چندانی ندارند از نیروهای خود برای تشکیل این حلقه‌ها استفاده کنند در محلاتی که محدوده مورد عمل از وسعت بالایی برخوردار است از طریق شهرداری‌های نواحی و از طریق استفاده از ظرفیت گروه‌های جهادی، دانشگاه‌ها، کارگزاران و به ویژه دفاتر تسهیلگری برای تشکیل این حلقه‌ها اقدام شود.

همچنین در سطح کوچه‌ها نیز باید رابطانی تحت عنوان شهرداران کوچه ترجیحا از گروه‌های جوانان و بانوان تحصیلکرده در حوزه‌های شهرسازی، معماری، جامعه‌شناسی، اقتصاد و سایر رشته‌های مرتبط شکل بگیرند. شهرداران کوچه درواقع رابط حلقه‌های میانی در راستای ترویج و فرهنگ نوسازی هستند.  به گزارش شرکت بازآفرینی شهری ایران، معاون وزیر راه و شهرسازی توضیح داد: شرکت بازآفرینی شهری ایران همت و اولویت خود را بر نوسازی بافت‌های فرسوده قرار داده است و امیدواریم شهرداری‌ها نیز به عنوان شرکای راهبردی ما همکاری خوبی داشته و روند نوسازی بافت‌های فرسوده با شتاب بیشتری طی شود.