رونق صنعت گردشگری در ایران فقط شعاری است

گلی ماندگار|

 اسفند به آخر رسیده و کم کم این صدای پای بهار است که بلند و بلندتر به گوشمان می‌رسد، بماند که این بهار شاید برای خیلی‌ها بهار دلنشینی نباشد. برخی این روزها عزیزانی را از دست داده‌اند، برخی دیگر به دلیل مشکلات مالی چندان دل خوشی از رسیدن نوروز ندارند و برخی دیگر با مشکلاتی مثل بیماری و... دست و پنجه نرم می‌کنند.

اما به هر حال بهار می‌آید چه ما بخواهیم و آماده پذیرایی از آن باشیم و چه نخواهیم و دلگیر و غم زده گوشه تنهایی را در آغوش بگیریم. از تمام این اما و اگرها که بگذریم، برای خیلی‌ها سفرهای نوروزی لطف دیگری دارد، تمام سال را تلاش می‌کنند که در تعطیلات نوروز بتوانند حسابی استراحت کنند و به شهرها و مکان‌های دیدنی سفر کنند و از بودن در فضاهای تازه لذت ببرند. امسال اما اضافه بر تمام مشکلات و مسائل اقتصادی و اجتماعی مساله دیگری هم قرار است به گردشگری آسیب برساند.

این در حالی است که کشورهای همسایه به خصوص ترکیه و امارات برای جذب مسافران نوروزی از ایران با یکدیگر رقابت می‌کنند و می‌خواهند با توسعه گردشگری خود در تعطیلات نوروز که اتفاقا فقط هم مختص ایران نیست سرمایه بیشتری را جذب کنند. ترکیه‌ای که شهرهای جنوبی‌اش درگیر زلزله و سیل بوده‌اند و همچنان نیز هستند و هزاران نفر جان خود را از دست داده‌اند و اماراتی که همچنان برای جذب سرمایه‌های ایرانیان تبلیغات بسیاری را با هزینه‌های هنگفت انجام می‌دهد.

در این شرایط اما مکان‌های دیدنی شهرهای ایران که اصلا هم کم نیستند یکی پس از دیگری پلمپ می‌شوند و هر بار هم تنها یک دلیل دارند، عدم رعایت حجاب توسط مراجعه‌کنندگان. بماند که این پلمپ کردن‌های شب عید چند نفر را از کار بیکار می‌کند، باعث می‌شود که این مراکز دقیقا در زمانی که می‌توانند ضرر و زیان یک سال گذشته را به دلیل مشکلات اقتصادی و عدم استقبال مردم در طول سال از این مراکز جبران کنند، باعث می‌شود تا اگر کسی هم قصد ایران گردی داشته باشد، با دیدن این وضعیت ترجیح بدهد که به جای دیدن کاشان و شیراز و اصفهان و... راهی استانبول و آنتالیا و امارات شود و البته که پول سرمایه‌اش را به جیب این کشورها بریزد.

   ترکیه سال‌هاست که از گردشگری  درآمد بالایی دارد

مهین بامی نژاد، کارشناس گردشگری در این باره به «تعادل» می‌گوید: متاسفانه سال‌هاست که ما برای استفاده درست از این همه ظرفیت گردشگری که در کشور خود داریم با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کنیم و هیچ‌وقت هم نتوانستیم این مشکلات را حل و فصل کنیم. اگر واقعا به گردشگری ایران اهمیت داده می‌شد الان دیگر ما نیازی به درآمد ارزی نفت نداشتیم و می‌توانستیم از این راه درآمد بسیار بالایی داشته باشیم. اما رونق صنعت گردشگری در ایران فقط یک شعار است و کار عملی در این زمینه صورت نمی‌گیرد.

او می‌افزاید: ما نه تنها نتوانستیم در جذب توریست‌های خارجی موفقیت کسب کنیم که گردشگران داخلی را هم به مرور به دلایل مختلف از دست دادیم و حالا بسیاری از افراد به جای اینکه به شهرهای داخلی سفر کنند ترجیح می‌دهند به ترکیه بروند. ترکیه سال‌هاست که از گردشگری درآمد بسیار بالایی دارد، او برای این کار برنامه‌ریزی بلندمدت انجام داد و حتی با ساخت فیلم و سریال‌های مختلف و فروش آن به کشورهای دیگر جاذبه‌های گردشگری خود را به نمایش گذاشت و حالا هم درآمد سرشاری از این راه به دست می‌آورد.

جاذبه‌های ایران چندین برابر ترکیه است

این کارشناس گردشگری در بخش دیگری از سخنانش می‌گوید: اگر بخواهیم منصفانه به ماجرا نگاه کنیم جاذبه‌های گردشگری ایران بسیار بیشتر از ترکیه است، در واقع ما هر شهر و استانی در ایران را نام ببریم یک جاذبه گردشگری مخصوص به خود دارد و اگر این مساله مورد توجه قرار می‌گرفت ما باید سالانه میلیون‌ها دلار از ورود گردشگر به کشور کسب درآمد می‌کردیم. اما عدم هماهنگی و البته عدم همکاری با سازمان‌های گردشگری و... باعث شده که ما این فرصت طلایی را از دست بدهیم.

هزینه بالای ایرانگردی

هوشنگ مولوی، کارشناس گردشگری نیز یکی از دلایل عدم استقبال از گردشگری داخلی را قیمت بالای آن می‌داند و به تعادل می‌گوید: متاسفانه افزایش قیمت‌ها به خصوص افزایش قیمت بلیت و مکان‌های اقامتی باعث می‌شود تا بسیاری از افراد ترجیح بدهند پول سفر خود را در کشور دیگری که امکانات بهتری هم دارد خرج کنند. طی سال‌های گذشته بارها و بارها در مورد افزایش قیمت هتل، بلیت هواپیما و... بحث و گفت‌وگوهایی انجام شده است، اما متاسفانه در این بین هیچ کار عملی برای جذب گردشگری داخلی صورت نگرفته و افرادی که توان مالی بهتری دارند رفتن به کشورهایی مانند، ترکیه، تایلند، مالزی، امارات و... را به گشت و گذار در ایران ترجیح می‌دهند.

  او می‌افزاید: در زمینه گردشگری بسیار مشکل داریم. ما نتوانسته‌ایم از این فرصت خدادادی به خوبی استفاده کنیم. حتی نتوانسته‌ایم شرایط را برای کشورهای اسلامی که با قوانین ما آشنایی کامل دارند فراهم کنیم. متاسفانه آمارهایی که ارایه می‌شود با واقعیت جور در نمی‌آید و این مساله باید مورد توجه قرار بگیرد. اینکه بخواهیم با دادن آمارهای غیر واقعی بگوییم گردشگری ما در شرایط خوبی است نمی‌تواند سرمایه‌ای را به کشور وارد کند. 

نبود امنیت در جاده‌ها

مولوی در بخش دیگری از سخنانش می‌گوید: متاسفانه مساله دیگری که باید به آن توجه کرد، عدم استاندارد بودن جاده‌های کشور و البته ماشین‌های داخلی است که هر ساله در روزهای آخر سال و آغاز سفرهای نوروزی باعث می‌شود آمار تصادفات به شکل چشمگیری افزایش پیدا کند، وقتی تمام این شرایط در کنار هم قرار می‌گیرند، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند، به کشورهای دیگر سفر کنند. البته امسال به دلیل شرایط اقتصادی آمار سفرهای نوروزی به خارج از کشور کاهش چشمگیری داشته است.

او می‌افزاید: البته مساله فقط شرایط حاکم بر کشور نیست، ما در این زمینه هیچ کار تبلیغاتی قابل توجهی هم انجام نداده‌ایم. در حالی که هر کدام از شهرهای ایران به صورت بالقوه می‌تواند یک جاذبه گردشگری برای خارجی‌ها باشد. اگر این پتانسیل‌ها مورد نظر قرار بگیرد و به صورت بالفعل در بیاید قطعا باعث افزایش سرمایه ارزی در کشور می‌شود. 

برنامه‌ریزی ترکیه  برای جذب 50  میلیون گردشگر خارجی

در خبرها آمده بود که ترکیه خود را برای جذب توریست در سال 2023 آماده می‌کند. رییس انجمن آژانس‌های مسافرتی ترکیه گفت: پیش‌بینی شده که در سال 2023 تعداد 50 میلیون گردشگر خارجی به ترکیه سفر کنند که در این میان آلمان، روسیه و انگلیس نیز به ترتیب بیشترین تعداد ورودی‌ها به کشور خواهند بود. فیروز باغلی‌کایا با بیان اینکه در سال 2022 گردشگران آلمانی در صدر بیشترین تعداد گردشگران ورودی به ترکیه بودند، گفت: همزمان با شروع سال جدید، میزان تقاضای گردشگران آلمانی برای ورود به ترکیه افزایش پیدا کرده است، از همین رو پیش‌بینی می‌شود که در سال جدید تعداد 7 میلیون گردشگر آلمانی جذب کنیم.

او با تأکید بر اینکه فصل زمستان 2023 - 2022 که به نوعی فصل «لو سیزن» ترکیه بود، از نظر میزان ورودی گردشگران در قیاس با سال‌های گذشته شلوغ‌تر بود، بیان کرد: هرچند که زلزله 7/8 ریشتری ترکیه تا حدی موجب متوقف شدن جریان گردشگران ورودی به این کشور شد اما هم‌اکنون روند ورودی گردشگران در حال بازگشت به روال سابق است. رییس انجمن آژانس‌های مسافرتی ترکیه ادامه داد: در این میان مطابق نظر آژانس‌های مسافرتی آلمان، گردشگران آلمانی علاقه زیادی برای سفر به ترکیه دارند و نظر آنان همسو با مسوولان گردشکری ترکیه مبنی بر جذب بالای مسافر از این کشور است.

باغلی‌کایا با بیان اینکه در جریان حادثه زلزله اخیر تعداد 500 آژانس مسافرتی تخریب و ویران شد، تصریح کرد: درصدد هستیم تا با برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته و با اختصاص منابع مالی لازم، آژانس‌های مسافرتی جدیدی را در مناطق زلزله‌زده احداث کنیم چرا که دفاتر مسافربری موجود در این مناطق غیرقابل استفاده شده‌اند.

   بازسازی سریع «غازی انتپ»  برای جذب گردشگر

او با اشاره به اینکه روند جذب گردشگر در مناطق زلزله‌زده ترکیه به‌صورت کامل متوقف شده است، اظهار کرد: در همین راستا و به منظور ایجاد بستری برای بازسازی دوباره شهر و بازگشت هرچه سریع‌تر گردشگران به این مناطق، رایزنی‌های لازم را با شهردار شهر «غازی‌انتپ» انجام داده‌ایم. رییس انجمن آژانس‌های مسافرتی ترکیه خاطرنشان کرد: پیش‌بینی شده است که در سال 2023 تعداد 50 میلیون گردشگر خارجی به ترکیه سفر کنند که در این میان آلمان رتبه اول را از نظر بیشترین تعداد ورودی‌ها به این کشور خواهد داشت و سپس روسیه و انگلیس نیز به ترتیب در مقام‌های دوم و سوم قرار خواهند گرفت.

راه‌هایی که ما نرفتیم

مساله اینجاست که بسیاری از کشورها به اهمیت جذب توریست واقف هستند و برای بهتر کردن شرایط خود فعالیت‌های زیادی را انجام می‌دهند. اما در طی تمام این سال‌ها در ایران تنها در مورد جذب توریست حرف‌های زیادی زده شده اما هیچ کار عملی که بتواند این صنعت را به یک صنعت پر سود برای کشور تبدیل کند صورت نگرفته است. راه‌های زیادی برای جذب توریست وجود دارد که متاسفانه ما هیچ کدام از آنها را امتحان نکرده‌ایم.