هنگام سفر مراقب مارگزیدگی در طبیعت باشید

دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت با توجه به افزایش سفرهای نوروزی و حضور مسافران در طبیعت، توصیه‌هایی را برای پیشگیری و اقدامات درمانی اولیه در مارگزیدگی منتشر کرد.

به گزارش فارس، متن این توصیه‌ها به شرح زیر است: 

*هنگام دوباره پوشیدن کفش‌ها، باید داخل آنها را به دقت بررسی کرد. 

*در روزهای گرم، هنگام حضور و پیش از ورود به مکان‌های خنک و سایه دار مانند شکاف کوه‌ها، غارها، سنگ‌های کنار چشمه‌ها و زیر شاخه درختان، باید از نبود مار مطمئن شوید. 

*در حین راه رفتن میان علف‌های بلند، حتما باید با دقت زیرپا را پایید و با استفاده از یک چوب دستی یا عصا و کشیدن آن به زمین و ضربه زدن به سنگ‌ها یا شاخه‌های جلو از وجود مار آگاه شوید. 

*در بسیاری موارد، مارگزیدگی‌ها در ناحیه زانو به پایین اتفاق می‌افتد؛ بنابراین هنگام گذر از مناطق احتمالی زیستگاه مار، با پوشیدن کفش‌های مناسب مانند چکمه و پوتین و جوراب‌های ضخیم از ناحیه زیر زانوی پای خود محافظت کنید. 

*از دست بردن به زیر توده‌های سنگ یا داخل توده‌های علف اجتناب کنید؛ زیرا در بسیاری موارد، آشیانه مارها در این نوع مکان‌هاست. 

*در بسیاری موارد مارگزیدگی به دنبال اقدام به صید مار و تحریک حیوان انجام می شود. بنابراین از صید بی مورد مارها اجتناب کنید. 

*در مسافرت یا گردش در جنگل‌ها، پارک‌ها یا کوهستان‌هایی که ممکن است زیستگاه مار باشند، کوله پشتی و لباس‌ها ارا نباید روی زمین رها کرد. 

*در صورت اقامت در چادر در مناطق مارخیز، باید همیشه در چادر بسته باشد و شب‌ها وسایل و به ویژه کفش‌ها را به درون چادر ببرید و اگر به ناچار، برخی لوازم از جمله کفش‌ها خارج از چادر ماند، حتما باید آنها را داخل یک کیسه نفوذناپذیر قرار دهید. 

*در مناطقی که دید کافی نیست، باید از بالارفتن خودداری کرد. 

*از دست زدن به مار سمی مرده به ویژه در ساعت های اول مرگ آن باید پرهیز کرد زیرا خطر گزش رفلکسی در برخی مارها تا ساعت‌ها پس از مرگ وجود دارد. 

*اوج فعالیت زمانی مارها پس از تاریکی هوا است که به شکار می‌پردازند؛ از این رو، هنگام پیاده روی در شب باید به دقت مراقب بود. 

در مناطق روستایی و کشاورزی برای پیشگیری از مارگزیدگی چه کنیم؟

*اطراف خانه‌ها را از مکان‌هایی که برای مخفی شدن مارها مناسب هستند مانند توده زباله، بوته‌های بلند، نخاله‌های ساختمانی پاکسازی کرد. 

*شاخه‌های درختانی که در تماس با دیوارهای خانه هستند و بوته های گل و گیاه در حیاط و اطراف خانه را کوتاه کرد. 

*انبار نگهداری محصولات کشاورزی را دور از محل مسکونی ساخت. 

*مخازن آب، حوضچه‌ها و استخرهای آب باتوجه به جذب جانورانی مانند قورباغه و وزغ به عنوان طعمه‌های مورد علاقه مارها می‌توانند سبب جذب مارها در این مکانها شده و باید به صورت دوره‌ای از نظر وجود و یا عدم وجود مار، بررسی شوند. 

*جمع آوری هیزم در شب در مناطق مارخیز با افزایش احتمال خطر مارگزیدگی همراه است. 

*از راه رفتن با پاهای برهنه و یا پوشیدن صندل در حیاط و بیرون منزل اجتناب کنید. 

*در مناطق ییلاقی و بیرون از شهر در هنگام راه رفتن در شب به ویژه پس از بارندگی حتما از نور مناسب مانند چراغ قوه یا مشعل استفاده کنید.

*در نواحی خارج از شهر، بارندگی می‌تواند سبب خروج مارها از لانه‌ها و محل‌های اختفای آنها شده و پس از بارندگی، احتمال مواجهه با مارها و مارگزیدگی افزایش یابد. بنابراین در مناطق مارخیز در هنگام راهپیمایی در جاده به ویژه در شب باید مراقب بود. 

*در هنگام رانندگی با وسیله نقلیه از زیرگرفتن عمدی مارهای در جاده خودداری شود. این امر ممکن است سبب زخمی شدن مار و افزایش خطر حمله مار زخمی به عابرین پیاده شود. از طرفی احتمال اینکه مار به زیر وسیله نقلیه پیچیده و در هنگامی که وسیله نقلیه متوقف است از سوراخ‌ها و منافذ کف آن خزیده و وارد خودرو شود، وجود دارد. 

*از نزدیک شدن و آوردن کودکان به نواحی مارخیز خودداری کنید. 

اقدامات درمانی اولیه بعد از مارگزیدگی

*آرام کردن مصدوم

*دور کردن فرد آسیب دیده از محل حادثه به منظور جلوگیری از گزیدگی مجدد

*قرار دادن بیمار در وضعیت نشسته یا درازکش؛ در حالی که اندام مارگزیده در موقعیت افقی قرار گیرد. 

*بی حرکت کردن اندام مارگزیده به وسیله آتل یا باند پارچه‌ای. هرگونه حرکت یا انقباض عضلانی ممکن است به افزایش ورود سم مار به جریان خود و لنف منجر شود. 

*خارج کردن تمام وسایل زینتی مانند ساعت و انگشتر

*شستشوی محل گزش با آب و صابون و بانداژ اندام مارگزیده

*استفاده از برانکارد در صورت نیاز به حمل مارگزیده