اوپک چطور خلاء نفت روسیه را برای آمریکا جبران کرد؟

اندکی بیش از یک سال پیش، دولت آمریکا واردات نفت خام، نفت، روغن و محصولات تقطیری آنها، ال‌ان‌جی و محصولات زغال سنگ روسیه را ممنوع کرد. هر چند آمریکا در قیاس با یک کشور اروپایی، چندان به واردات کالاهای انرژی روسیه وابسته نبود، اما واردات مقادیر قابل توجه نفت خام، نفت و فرآورده های نفتی نیمه نهایی، کار جایگزینی این منابع در مدت کوتاه را به چالشی برای شرکتهای انرژی تبدیل می کرد.

به گزارش ایسنا، در واقع، ردپای روسیه در آمریکا، در سالهای قبل از آغاز جنگ اوکراین، پیوسته در حال افزایش بود. اما از اقبال بلند آمریکا، تولیدکنندگان و پالایشگاه‌ها در خاورمیانه و آمریکای لاتین توانسته‌اند وارد عمل شده و خلا ناشی از حذف نفت و گاز روسیه را پر کنند.

صادرات انرژی روسیه به آمریکا

بزرگترین کالای انرژی که آمریکا از نظر حجمی در سال ۲۰۲۲ از روسیه وارد کرد، نفت بود که وارداتش برای سه سال متوالی افزایش یافت و به رکورد ۶۷۳ هزار بشکه در روز رسید. دومین کالای وارداتی، روغن‌های نیمه نهایی بود. آمریکا به جای خرید محصولات نهایی مانند بنزین یا سوخت جت از روسیه، عمدتا روغن‌های نیمه نهایی را وارد می‌کرد که به طور اساسی مواد اولیه مورد استفاده پالایشگاه‌ها و مواد مورد استفاده برای تولید مایعات دیگر بود. روغن‌های نیمه نهایی تقریبا ۷۵ درصد از ۴۷۴ هزار بشکه در روز واردات آمریکا از روسیه در سال ۲۰۲۱ را تشکیل دادند که در مقایسه با ۸۲ درصد در سال پیش از آن، کمتر بود.

جالب اینجاست که آمریکا پیش از اعلام ممنوعیت، فقط مقدار اندکی نفت از روسیه را وارد می کرد. این کشور در سال ۲۰۲۱، تنها ۸۰ هزار بشکه در روز نفت از روسیه خریداری کرد که در مقایسه با رکورد ۲۶۹ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۱۰، کاهش قابل توجهی داشت. شرکت والرو انرژی، شرکت ماراتون پترولیوم، فیلیپس ۶۶، شرکت PBF انرژی و مونرو انرژی (زیرمجموعه خطوط هوایی دلتا)، واردکنندگان بزرگ نفت روسیه بودند.

آمریکا، نفت روسیه را تا حدی برای تامین خوراک پالایشگاه‌هایی می خرید که برای تولید سوخت در بالاترین ظرفیت، به نفت خام حاوی گوگرد بالاتر نیاز دارند. بسیاری از پالایشگاه‌های آمریکا سال‌ها پیش، زمانی که تولید داخلی کمتر بود، برای استفاده از گریدهای نفتی سنگین‌تر طراحی شدند.

پر کردن جای خالی نفت روسیه

اوپک نقش بزرگی در پر کردن خلا به جا مانده پس از تحریم نفت روسیه در آمریکا ایفا کرده است. طبق گزارش شرکت "انرژی اینلیجنس"، واردات نفت آمریکا از این گروه، در فاصله سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲، به میزان ۱۰۱ هزار بشکه در روز افزایش یافت و واردات از عربستان سعودی و عراق به ترتیب ۱۰۰ هزار بشکه در روز و ۹۲ هزار بشکه در روز افزایش یافت.

چندین تولیدکننده نفت خام آمریکای لاتین نیز پس از تحریم واردات از روسیه، توانسته اند سهم بازارشان در آمریکا را افزایش دهند. برزیل، گویان، مکزیک، کلمبیا و آرژانتین، همگی عرضه به آمریکا را افزایش داده‌اند. جالب اینجاست که برخی از پالایشگاه‌های آمریکایی توانسته‌اند از تولیدکنندگانی که قبلا هیچ ارتباط تجاری با آنها نداشتند، نفت خریداری کنند. به عنوان مثال، شرکت "مونرو انرژی" در سال گذشته، برای اولین بار پس از اجرایی شدن تحریم علیه واردات از روسیه، از آرژانتین نفت وارد کرد.

عامل دیگری که کمک کرد، کاهش ظرفیت پایین‌دستی آمریکا در طول سال‌های گذشته بود و آخرین تعطیلیهای پالایشگاهی که از اواسط سال ۲۰۱۹ انجام شد، حدود یک میلیون بشکه در روز ظرفیت تولید را حذف کرده است.

کشورهای عضو اوپک نیز نقش مهمی در جایگزینی محصولات نفتی روسیه ایفا کرده اند و عربستان سعودی و عراق مجددا صادرکنندگان بزرگ بودند. چندین تولیدکننده غیر عضو اوپک هم به میزان قابل توجهی روغن‌های نیمه نهایی بیشتری را به آمریکا فروخته اند، به طوری که صادرات فرآورده های نفتی نیمه نهایی کانادا ۱۵ هزار بشکه در روز و صادرات برزیل ۱۲ هزار بشکه در روز، افزایش یافته است. به طور کلی، آمریکا ۵۱۷ بشکه در روز فرآورده های نفتی نیمه نهایی در سال ۲۰۲۲ صادر کرد که نسبت به سال قبل ۴۲ هزار بشکه در روز کاهش داشت.

افزایش صادرات نفت آمریکا

جالب است بدانید که صادرات فرآورده های نفتی آمریکا در سال گذشته، پس از این که این کشور در پی حمله نظامی روسیه به اوکراین، به تامین کننده انرژی جایگزین تبدیل شد، افزایش یافت و مجموع صادرات محموله های نفتی از ۱۱ میلیون بشکه در روز فراتر رفت. به خصوص تقاضا برای دیزل آمریکا در اروپا و آمریکای لاتین بالا بود. افزایش صادرات به سراسر جهان، در کاهش ذخایر آمریکا و بالاتر رفتن قیمتها نقش داشت.

تقاضا برای نفت آمریکا در سال جاری همچنان قوی است

صادرات نفت خام آمریکا به اروپا تحت تاثیر افزایش اختلاف قیمت با شاخص جهانی و تقاضای ضعیف تر پالایشگاه های آمریکایی برای نفت، در ماه میلادی جاری به رکورد ۲.۱ میلیون بشکه در روز به طور میانگین رسید. با این حال، تقاضای صادرات، از قیمت بعضی از گریدهای نفتی آمریکایی پشتیبانی کرده است. میانگین قیمت وست تگزاس اینترمدیت میدلند، از ابتدای امسال تاکنون، حدود ۵۰ درصد در مقایسه با سه ماهه قبل رشد کرده و وست تگزاس اینترمدیت در هیوستون شرقی، حدود ۳۰ درصد رشد کرده است. به گفته تحلیلگران شرکت کپلر، صادرات نفت آمریکا در ماههای آینده و تا زمانی که اختلاف قیمت زیادی بین نفت برنت و وست تگزاس اینترمدیت وجود دارد، قوی خواهد ماند.