نزول ارزش دلاری بازار سرمایه

دومین هفته کاری سال جدید به پایان رسید و در این هفته شاخص کل هم‌وزن در رقابت با شاخص کل توانست بازدهی بیشتر و بهتری را کسب کند؛ اما شاخص کل از رقابت جاماند و تنها توانست بازدهی 2.8درصدی را اذعان کند، البته این موضوع درحالی است که هفته گذشته تنها سه روز کاری داشت و این بازدهی در مقایسه با میزان نقدینگی وارد شده به بازار طبیعی است.

با وجود بازدهی بیش از دو درصدی شاخص کل بورس، شاخص هم‌وزن 3.2 درصدی را در کارنامه کاری خود ثبت کرد و این بدان معناست که این هفته سهام خرد و کوچک توانستند در مثبت نگاه داشتن بازار کمک کنند. همانطور که گفته شد بازار سرمایه این هفته وضعیت نسبتا نوسانی را پشت سر گذاشت و با وجود اینکه روز چهارشنبه شاهد عرضه اولیه سهام شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد عرضه اولیه اما بازدهم شاخص تا حدودی نوسانی بود اما در نهایت با بازدهی مثبت بسته شد.

آخرین روز کاری هفته گذشته اولین عرضه اولیه سال جدید رونمایی شد و بر اساس آمار استقبال خوبی از این عرضه شده است و به گفته مدیرعامل بورس تهران قرار است تا پایان سال شاهد عرضه و‌پذیرش 15 شرکت در بورس تهران باشیم. این بدان معناست که میانگین عرضه اولیه‌های امسال نسبت به سال گذشته افرایش خواهد یافت و باتوجه به پیش‌بینی کارشناسان بازار سهام در سال جدید عقب ماندگی خود را نسبت به بازارهای موازی جبران می‌کند و به نوعی بازدهی بیش از تورم خواهد شد و با این اوصاف عرضه اولیه در این شرایط بازار سرمایه منطقی است. پیش از این هم کارشناسان و تحلیلگران در گفت‌وگو با «تعادل» یا در رسانه‌های دیگر اعلام کردند بورس امسال بازدهی بسیار خوبی خواهد داشت و عقب ماندگی خود را در مقابل بازارهای موازی را جبران می‌کند.

با وجود این پیش‌بینی‌ها، سهامداران نسبت به شرایط بازار اعتراض دارند اغلب این افراد دو و نیم سال پیش و زمانی که دولت دوازدهم مردم را به بورس دعوت می‌کرد وارد بورس شدند و از 20 مرداد سال 99 در زیان هستند و پرتفوی آنها هنوز رنگ سود به خود ندیده است. «تعادل» در گزارش پیشین خود شرایط بازار سرمایه و پرتفوی سهامداران را بررسی کرد و قرار است امروز ارزش دلاری بازار این روزها را با سال 99 مقایسه کنیم.  برای توضیح ارزش دلاری بازار باید گفت که با جمع ارزش سهام بازار، یک ارزش کلی از بورس تهران خواهیم داشت که این عدد در سایت مدیریت فناوری بورس تهران نیز مشخص است. حال اگر این ارزش کل بازار را تقسیم بر دلار کنیم، ارزش دلاری بازار سرمایه به دست می‌آید که این ارزش هنوز به محدوده سال 99 نرسیده است.

زیان تحمیل شده برای سهامداران

هفته‌های پایانی سال 98 بود که رییس و مسوولان دولت سیزدهم در تمامی تریبون‌های خود از مزیت بازار سرمایه و سود بی‌قید و شرط آن می‌گفتند؛ اگر نگاهی به صحبت‌های آن زمان مسوولان داشته باشیم می‌بینیم که همه تعریف و تمجیدها از بورس درست اما یک چیزی در این میان کم است و آن موضوع ریسک است. در آن زمان اعلام شد که با بورس سرمایه‌گذاری در بورس سود بسیار خوب و بدون ریسکی خواهید داشت و همین موضوع باعث شد که سهامداران بورس دانش خاص و با خیال راحت وارد بازار سرمایه شوند.

هیچ مسوولی هشداری در خصوص ریسک بازار نداد و مردم با تکیه و اعتماد به حرف مسوولان دولتی پس‌انداز، خانه، ماشین، طلا و... خود را تبدیل به پول نقد کردند تا وارد بازار سرمایه شوند و سودی بیشتر کسب کنند. سهامداران تا 18 مرداد ماه سال 99 سود خوبی داشتند اما با سقوط یک‌باره سرمایه و سودشان تبدیل به زیان شد و اکنون نیز در زیان هستند؛ حتی برخی از سهامداران سال گذشته در زیان 90 درصدی بودند و اکنون در حال کاهش زیان هستند و حتی زیان برخی از پرتفوی‌ها به 30 درصد رسیده است. (البته این زیان سهامداران روی سرمایه اصلی است و هنوز سهامداران به سودی نرسیده‌اند تا روی آن زیان کنند.) 

زمانی که شاخص کل بورس رشد کرد به واسطه آن قیمت سهام موجود در بازار به صورت هیجانی رشد کردند و در نهایت ارزش دلاری بازار سرمایه نیز افزایش یافت. روز 19 مرداد سال 99 بود که شاخص کل بازار سرمایه به سطح دو میلیون و 78 هزار واحدی رسید؛ در آن زمان ارزش دلاری بازار بیش از 356 میلیارد دلار بود اما اکنون که شاخص به بیش از دو میلیون و 100 هزار واحدی رسیده ارزش دلاری بازار سرمایه به روز به 200 میلیارد دلار می‌رسد.

زمانی که شاخص کل بورس در سال 1399 معادل با دو میلیون و 100 هزار واحدی بود ارزش دلاری بازار 320 میلیارد دلار بوده است؛ اگر بخواهیم مبنای خود را رسیدن به سقف قبلی قرار دهیم، بازار ما هنوز به لحاظ دلاری با شاخص سال 99 در حدود 120 تا 130 میلیارد دلار اختلاف دارد؛ چرا که اکنون ارزش دلاری بازار سرمایه در حدود 170 تا 180 میلیارد دلار است. به واسطه همین تفاوت ارزش دلاری در بازار سرمایه پرتفوی سهامداران به اندازه کافی رشد نکرده است؛ البته P/E بازار نیز مهم است یعنی تا به امروز همچنان مولفه‌های بازار هنوز به سال 1399 نرسیده است و با توجه به شرایط سهامداران باید انتظار جبران زیان سال‌های اخیر خود را داشته باشند.

بازار از دریچه معاملات

شاخص کل در آخرین روز کاری هفته به رقم 2 میلیون و 137 هزار واحد رسید و نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل 58 هزار و 756 واحد بالا‌تر ایستاد و بازدهی هفته شاخص بورس مثبت 2.8 درصد شد. اما شاخص هم وزن در پایان هفته نسبت به هفته پیشین 28 هزار و 552 واحد بالا‌تر ایستاد و به رقم 651 هزار واحد رسید. شاخص هم وزن در دومین هفته کاری فروردین ماه بازدهی مثبت 4.6 درصدی را ثبت کرد.

در این هفته، میانگین ارزش معاملات کل بازار سهام 102 هزار و 570 میلیارد تومان بود و میانگین روزانه ارزش معاملات خرد بورس 13 هزار و 539 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 10 هزار و 27 میلیاردی هفته پیشین، افزایش 35 درصدی داشته است.

در هفته اخیر شاهد توقف روند ورود پول حقیقی به بازار بودیم. در روز دوشنبه 114 میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار خارج شد و روز سه‌شنبه 382 میلیارد تومان خروج سرمایه ثبت شد.اما روز چهار‌شنبه 629 میلیارد تومان پول حقیقی وارد شد تا با تقاضای حقیقی شاخص‌های بازار نیز رشد کنند.در مجموع کل هفته 133 میلیارد تومان پول حقیقی به بورس وارد شد و میانگین روزانه ورود پول حقیقی 44 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین افت 87 درصدی داشته است.

در روز ابتدایی هفته نمادهای وکغدیر، انتخاب و وبصادر بیشترین ارزش معاملات را داشتند و دی و شستا بیشترین حجم معاملات بازار را داشتند. خودرو و کرمان نیز در رتبه‌های بعدی بودند. در روز سه‌شنبه نماد خساپا صدرنشین بود و بیشترین ارزش معاملات را داشت. دی و شستا نیز بیشترین حجم معاملات را داشتند. در آخرین روز معاملاتی هفته نیز، نماد وبصادر در صدر جدول ارزش معاملات بود و خساپا، خودرو و فولاد در پی آن بودند. شستا، وبصادر، دی، خساپا و خودرو بالانشین معاملات بودند.