تاثیر رابطه با عربستان بر بازارها

محسن عباسی

اقتصاد ایران در شرایط عجیبی به سر می‌برد، وضعیت نامناسب در حوزه اقتصادی کشور، تلاش دولت برای حمایت از وزیر صمت در شرایطی که اوضاع اقتصاد و تولید کشورمان بسیار نامناسب است، پرسش‌های فراوانی را در میان افکار عمومی ایجاد کرده است.

در این شرایط بسیاری از فعالان اقتصادی می‌خواهند بدانند آیا دورنمای مثبتی را می‌توان در نظم و نظامات بازارها تصور کرد؟ این در حالی است که بسیاری از چهره‌های مهم در کابینه جای خود را به نیروهای تازه نفس‌تر داده‌اند. در واقع به نظر می‌رسد که یک خانه‌تکانی در دولت در حال وقوع است.

هر اندازه هم حامیان سیاسی بگویند تنها نکته مثبت در اقتصاد ایران چشم‌اندازهای رشدی است که در اثر بهبود مناسبات منطقه‌ای ایجاد شده است، فضای سیاسی حاکم بر خاورمیانه و روابط ایران با کشورهای همسایه بعد از آشتی ما با عربستان وارد فاز جدیدی شده است. نمی‌توان منکر تاثیر این اقدامات بر وضعیت سیاسی داخلی و اقتصاد کشور شد. اگرچه که هنوز برای مشاهده‌ اثرات این موضوع کمی زود است. اما باید دید حل اختلافات با عربستان، چه تاثیری در فضای کلی کشور و بازارها به جای می‌گذارد؟ به نظر من چرخش ناگهانی و کنار گذاشتن اختلافات با عربستان (که درسال‌های اخیر «دشمن نزدیک‌تر»ی از امریکا برای ما شده بود) نشان‌دهنده‌ یک چرخش بزرگ‌تر در داخل کشور است که هنوز ابعاد آن برای ما روشن نشده است.

همچنین مدتی است واکنشی از ایران در خصوص جنگ اوکراین منتشر نشده و تنش‌ها با آذربایجان هم اگر نگوییم کاملا برطرف شده اما از لیست اخبار مهم حذف شده است. من به شخصه انتظار گشایش‌های بیشتری در سیاست خارجی دارم و به نظرم باید منتظر سورپرایزهای بیشتری در سیاست‌های خارجی باشیم. به نظرم اتفاقات بزرگ‌تری در داخل در حال وقوع است.

تغییراتی که در دولت در حال وقوع است نشان از یک خانه‌ تکانی در نیروهای مدیریتی است که به نظرم به زودی به سطوح دیگر هم منتقل خواهد شد و  مدیران، مسوولان و افکارِ جدیدی درکشور رونمایی خواهند شد. چند ماه آینده می‌تواند  آبستن اتفاقات مهمی باشد. وضعیت بازارهای سرمایه‌گذاری کمی عجیب به نظر می‌رسد. چشم بسته به شما می‌گویم بازار خودروی کشور در یک سوپر حباب به سر می‌برد که ترکیدنش معطل یک امضاست. به نظرم باید از این بازار تا مدت‌ها فاصله گرفت حتی اگر سناریوی خوش‌بینانه‌ای برای سیاست فرض نکنیم! در صورت بروز گشایش‌های بیشتر و رونق تجارت در کشور اولین بازاری که بعد از ترکیدن حباب بازار خودرو تحت تاثیر قرار می‌گیرد مسکن است که با رکود حداقل ۲-۳ ساله مواجه خواهد شد.

تقاضای سفته‌بازی در ملک و ارز و سکه هم به‌شدت فروکش خواهد کرد و شاهد رونق کسب و کارها، بهبود وضعیت کسب و کارهای عمومی مردم و بازاریان، بازگشت برندها و... خواهیم بود. برای بورس هم مشخص است که چه اتفاقی می‌افتد! بهتر است عددی عنوان نکنم... اینها سناریوی احتمالی واکنش بازارها در صورت گشایش‌های سیاسی بیشتر و حل وفصل واقعی مشکلات ما با دنیاست و فقط در آن صورت محقق می‌شود.

من تغییرات احتمالی در بدنه مدیران و مسوولان را درمجموع مثبت ارزیابی می‌کنم و به نظرم باعث ایجاد یک رویکرد منطقی‌تری در اقتصاد کشورخواهد شد و شاید پس از سال‌ها بار دیگر تجارت و کسب و کار در ایران، رونق واقعی (و نه اسمی و متاثر از تورم) بگیرد. شاید ما هم مسیر اصلاحات و تغییرات عربستان بعد از بن سلمان را برویم...