از همه‌گیری کرونا تا وعده اجرای نظام ارجاع
گلی ماندگار|
در حالی که هر روز اخبار افزایش تورم و امکان گران شدن بنزین و ... روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار می‌گیرد و مردم بیشتر از هر زمان دیگری درگیر معیشت هستند، کرونا خیلی آرام و آهسته هر روز تعداد بیشتری قربانی می‌گیرد و در این بین هیچ کدام از مسوولان هم در مورد افزایش میزان ابتلا به این بیماری و افزایش تعداد مرگ و میرها اظهارنظری نمی‌کنند، در واقع نه تنها در حوزه بهداشت و درمان که بیش از همه باید در این زمینه به مردم هشدار بدهد، خبری از آگاه‌سازی نیست که حتی وزیر بهداشت بیشتر از آنکه نگران وضعیت کرونا در کشور و نگران وضعیت درمانی مردم که اکثرشان به دلیل شلوغی بیمارستان‌های دولتی با مشکلات زیادی برای بستری درگیر شده‌اند، باشد. سعی در اظهارنظرها تبلیغاتی در مورد فعالیت‌های وزارتخانه مطبوعش دارد.
مساله اینجاست که مشکلات موجود در حوزه بهداشت و درمان نه در این دوره و نه حتی در دوره‌های قبل هیچ‌وقت با شعار حل و فصل نشده است. مشکلاتی که هر بار باعث می‌شود تا بیماران بیشتری دچار سرگردانی شوند. از زمانی هم که همه‌گیری کرونا آغاز شده است بیش از همیشه مشکلات درمانی در کشور بروز و ظهور پیدا کرد. از کمبود چشمگیر داروهای ضروری تا کمبود داروهایی که برای بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی تجویز می‌شوند، از کمبود سرم در داروخانه‌ها و بیمارستان‌ها تا نایاب شدن قرص‌هایی که برای درمان انواع افسردگی‌ها تجویز می‌شدند. با تمام این اوصاف اما وزیر بهداست و درمان همچنان بر این عقیده است که نظام سلامت کشورمان قدرت اول منطقه است و در خبری هم اعلام کرده که از 420 قلم دارویی که دچار کمبود و نبود شده بودند در حال حاضر تنها 70 قلم دارو با کمبود همراه است و بقیه داروها تامین شده است.
مساله اینجاست که اظهارات وزیر بهداشت با آن چیزی که در داروخانه‌ها و مراکز درمانی در حال رخ دادن است فاصله قابل ملاحظه‌ای دارند. حالا هم با اینکه موج هشتم کرونا همچنان در حال تاخت و تاز است و به‌طور میانگین روزانه بین 28 تا 30 نفر جان خود را بر اثر این بیماری از دست می‌دهند. به گفته معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر هنوز به قله موج هشتم کرونا نرسیده‌ایم و این بیماری در ایران و جهان همچنان قربانی می‌گیرد.
هنوز به قله موج هشتم کرونا نرسیده‌ایم
معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: یکی از راه‌های ایمنی در برابر ویروس کرونا رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به خصوص استفاده از ماسک است. بابک عشرتی افزود: بررسی آمارها نشان می‌دهد که روند بیماری کرونا تا حدودی کاهش پیدا کرده اما به‌طور قطعی نمی‌توان گفت که روند افزایشی این بیماری در موج هشتم پایان یافته است. به گفته او، در حال حاضر نمی‌توان گفت که به قله موج هشتم کرونا رسیده‌ایم اما مساله مهم این است که کرونا هنوز در ایران و دنیا تمام نشده و افراد باید
شیوه نامه‌های بهداشتی را به‌طور دقیق رعایت کنند. به هر حال هر چقدر میزان موارد ابتلاء و بستری بالا برود به طبع آن میزان مرگ و میر نیز افزایش پیدا می‌کند و به‌طور کلی بیماری آنفلوآنزا نسبت کشندگی‌اش بیشتر خواهد بود.
عشرتی ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که افراد دارای علائم باید پنج روز در خانه بمانند و خود را قرنطینه کنند، بنابراین این افراد برای جلوگیری از انتقال بیماری کرونا به دیگران از حضور در اجتماع باید خودداری کنند. یکی از راه‌های ایمنی در برابر ویروس کرونا رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی به خصوص استفاده از ماسک است. او گفت: در حال حاضر اگر شش ماه از تزریق نوبت قبلی واکسن کرونا گذشته باشد، افراد باید برای حفظ سطح ایمنی بدنشان اقدام به تلقیح واکسن کرونا کنند.
طرح‌هایی که فقط در شعارها اجرایی می‌شوند
از سوی دیگر وزیر بهداشت در حاشیه جلسه هیات دولت یک بار دیگر از اجرایی شدن نظام ارجاع خبر داده است. این در حالی است که بر اساس آخرین مصاحبه‌هایی که وزیر بهداشت در سال گذشته انجام داده بود قرار بر این بود که نظام ارجاع یا همان طرح پزشک خانواده از ابتدای سال 1402 اجرایی شود. بالغ بر 20 سال است که تصویب طرح پزشک خانواده می‌گذرد. 20 سالی که این طرح جسته و گریخته و البته دست و پا شکسته در برخی شهرها و روستا به اجرا درآمد اما هیچ‌وقت به اجرای سراسری نرسید.
هر سال وزیران بهداشت و درمان و روسای دولت وعده اجرایی شدن آن را می‌دهند، هر بار قرار است از ابتدای سال، از اول اردیبهشت یا از ابتدای خرداد سال آینده این طرح اجرایی شود. اما هر بار با هزار اما و اگر طرح پزشک خانواده یک بار دیگر از دستور کار خارج می‌شود تا کمبودها و نبودهای زیرساخت مناسب برای اجرایی شدن این طرح بیش از همیشه به چشم بیاید، اما این به چشم آمدن قرار نیست باعث شود تا مسوولان در این رابطه فکر اساسی انجام بدهند. این‌بار هم وزیر بهداشت وعده اول اردیبهشت ماه را برای اجرای شدن این طرح داده است، اول اردیبهشت که جمعه است و باید ببینیم این شنبه که از راه می‌رسد استارت این طرح بالاخره خواهد خورد یا نه؟!
از اول اردیبهشت ماه نظام ارجاع در کل کشور عملیاتی می‌شود
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: از اول اردیبهشت ماه نظام ارجاع در کل کشور عملیاتی می‌شود. بهرام عین‌اللهی پس از جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران گفت: بیمه‌ها باید هزینه بیماران را بدهند.ما پارسال نظام ارجاع را در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و روستاها شروع کردیم و به اتمام رساندیم.
از اول اردیبهشت ماه امسال برنامه ما این است که نظام ارجاع را در کل کشور عملیاتی کنیم و در نظام ارجاع اولا خدمات القایی کم می‌شود و افراد باید در سطح یک دیده شوند و به سطح دو و سه ارجاع داده می‌شوند و در آنجا هزینه بیماران را بیمه‌ها پرداخت می‌کنند. او افزود: در روند تهیه و تولید دارو هیچ تغییری نداریم و تخصیص‌ها همانند سال گذشته بوده و هیچ تغییری در آن صورت نگرفته است.
اجرای پزشک خانواده باید اولویت باشد
خسرو جهانشاهی، پزشک متخصص قلب درباره اهمیت اجرایی شدن پزشک خانواده در کشور به «تعادل» می‌گوید: این طرح باید خیلی سال پیش به صورت سراسری اجرا می‌شد اما این اتفاق رخ نداد. با توجه به اینکه در حال حاضر شرایط مهاجرت پزشکان به یکی از مشکلات حوزه سلامت تبدیل شده است ما نیاز مبرم به اجرایی شدن هر چه سریع‌تر پزشک خانواده داریم. اجرایی شدن این طرح می‌تواند تا حد زیادی بار مراجعات به پزشکان متخصص را کاهش دهد.
البته متاسفانه نه تنها زیر ساخت‌های لازم برای اجرایی شدن این طرح به درستی فراهم نشده حتی در این زمینه هم فرهنگ‌سازی لازم صورت نگرفته است. او می‌افزاید: به‌طور مثال وقتی هر بیماری با درد قفسه سینه فکر می‌کند که حتما باید به متخصص قلب مراجعه کند، این باعث ازدحام می‌شود در شرایطی هم که کمبود پزشک وجود داشته باشد اوضاع بغرنج‌تر خواهد شد. پزشک خانواده می‌تواند این‌بار اضافی را از میان بردارد، در واقع تعادل بین خدمات بهداشت و درمانی برقرار می‌شود.
بیمارستان میلاد برای راه‌اندازی نظام ارجاع تاسیس شد اما...
فروغ دولتی، متخصص زنان و زایمان نیز در این باره به «تعادل» می‌گوید: به یاد دارم که زمان تاسیس بیمارستان میلاد قصد بر این بود که این بیمارستان فوق تخصصی یکی از ستون‌های نظام ارجاع باشد، در واقع پزشک خانواده بیمارانی را که نیازمند دریافت خدمات تخصصی و فوق تخصصی بودند به این بیمارستان هدایت کنند، اما وقتی این طرح اجرایی نشد و بیمارستان میلاد تبدیل به بیمارستانی شد که هر گونه خدماتی را ارایه می‌دهد.
او می‌افزاید: ازدحام در این بیمارستان و سایر بیمارستان‌هایی که طرف قرارداد با بیمه تامین اجتماعی هستند، قابل توصیف نیست، در واقع ما بیمارستانی با امکانات بسیار بالا و مجهز را قربانی کم کاری در زمینه طرح پزشک خانواده کردیم، حالا دیگر بیمارستان میلاد تنها یک بیمارستان فوق تخصصی با امکانات ویژه نیست یک بیمارستان دولتی است که مشکلات بیمارستان‌های دولتی را دارد، دستگاه‌هایش فرسوده شده‌اند، تعداد بیمارانی که مراجعه می‌کنند بیشتر از ظرفیت بیمارستان است، تعداد کادر درمانش استاندارد نیست و... این تنها یک نمونه از عدم اجرایی شدن طرح پزشک خانواده است.
این متخصص زنان در بخش دیگری از سخنانش گفت: در واقع ما امکانات را به دلیل عدم برنامه‌ریزی درست و دقیق از بین می‌بریم، امکانات ما در بیمارستان‌های تخصصی و فوق تخصصی هرز می‌روند چرا که نتوانسته‌ایم بار راه‌اندازی نظام ارجاع از امکانات بهینه‌ای که در اختیار داشتیم به بهترین شکل استفاده کنیم. به هر حال امیدوارم این‌بار وعده وزارت بهداشت و درمان برای اجرای شدن طرح پزشک خانواده به‌طور سراسری در کشور به مرحله اجرا برسد و از فواید آن هم مردم بهره مند شوند و هم بیمارستان‌ها امکان این را داشته باشند تا خدمات بهتری به مراجعه‌کنندگان خود ارایه دهند.
