چالش حکمرانی انرژی در سال‌های آینده!
گلناز پرتوی مهر|
مساله خط لوله صلح در وضعیت فعلی ایران و اهمیت آن برای تحقق تجارت گازی بین ایران-پاکستان-هند بسیار مهم است و در کنار آن ظرفیت خطوط لوله ایران با تنوع بسیار برای سوآپ گازی روسیه و درگیر کردن سیاسی روسیه در تحقق خط لوله صلح و شکل‌گیری تجارت گازی بین ایران-پاکستان-هند بسیار ضروری و مهم است و همین موضوع نیز در نهایت برای نقش آفرینی جدید ایران در منطقه و آسیا بسیار اهمیت ویژه‌ای پیدا خواهد کرد و همچنین اثرپذیری تحریم‌ها در حوزه تجارت گاز بسیار کم است. از همین رو توجه به تجارت گاز به جای تمرکز بر صادرات نفت، مهم‌ترین سیاست و البته چالش حکمرانی انرژی در سال‌های آینده است.
داوود خدابنده، کارشناس اقتصادی، پیرامون اهمیت تجارت گاز برای ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار«تعادل» گفت: تجارت گاز به عنوان یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های پیش روی در صادرات انرژی ایران است و به دلیل داشتن ذخایر غنی گاز طبیعی، در سال‌های اخیر به عنوان یک راهبرد برای کاهش وابستگی به تجارت نفت و افزایش درآمد ارزی به کشور مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به تحریم‌های نفتی علیه ایران، توجه بیشتر به صادرات گاز به عنوان یک منبع درآمد جایگزین نفت مطرح شده است.
وی ادامه داد: همانطور که می‌دانید، تجارت گاز به دلیل داشتن تنوع بالای استفاده از گاز به عنوان ماده سوختی پاک، می‌تواند به عنوان یک گزینه تجاری مهم و جایگزین برای صادرات نفت خام در ایران در نظر گرفته شود. وی گفت: همچنین، برخی از کشورهای خاورمیانه همچون قطر، به دلیل داشتن منابع غنی گاز طبیعی، در سال‌های اخیر به عنوان صادرکننده‌های بزرگ گاز در بازار جهانی مطرح شده‌اند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اهمیت بازطراحی تجارت انرژی ایران و حرکت به سمت تجارت گاز به جای صادرات نفت خام، اظهار کرد: بازطراحی حکمرانی تجارت انرژی ایران و سوییچ به سمت تجارت گاز به جای تجارت نفت خام، می‌تواند به عنوان یک راهکار موثر برای تحقق درآمدزایی پایدار به شمار رود. از آنجا که ایران در میان کشورهای خاورمیانه و آسیای مرکزی واقع شده است، موقعیت جغرافیایی آن می‌تواند به عنوان یک مزیت برای تحقق درآمدزایی پایدار از تجارت گاز به شمار رود. همچنین، با دریافت گاز از روسیه و انتقال آن به هند، ایران می‌تواند به عنوان یکی از اصلی‌ترین محورهای تجارت گاز در منطقه به شمار رود.
خدابنده با اشاره به موقعیت ایده آل جغرافیایی ایران و نزدیک به محورهای توسعه آینده دنیا اهمیت تجارت گازی ایران با هند به وسیله گاز روسیه را بسیار مهم برشمرد و گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی ایران و نزدیکی آن به منابع انرژی غنی در روسیه و ترکمنستان، این کشور می‌تواند به عنوان یک قطب تجارت انرژی و سوآپ گاز در منطقه شناخته شود.
وی با بیان اینکه با توجه به رشد جمعیت در هند و پاکستان، نیاز به انرژی در این کشورها نسبت به سال‌های گذشته بسیار بالاتر است گفت: بنابراین، صادرات گاز طبیعی از ایران به همین دو کشور ممکن است بسیار سودآور باشد.به علاوه، با توجه به پتانسیل صادرات گاز طبیعی ایران، محصولات صادرات شده ممکن است شامل فروش گاز طبیعی فشار قوی (CNG ،( LNG (گاز طبیعی مایع) و LPG (گاز مایع پروپان- بوتان) باشد. همچنین، صادرات نفت خام و فرآورده‌های نفتی از ایران به هند و پاکستان نیز می‌تواند بسیار سودآور باشد.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه هند و پاکستان دارای جمعیت بالایی هستند، توسعه صنعتی در این کشورها بسیار مهم است. با توجه به نزدیکی ایران به این دو کشور، صادرات گاز طبیعی و فرآورده‌های نفتی به هند و پاکستان ممکن است به عنوان یک عامل کلیدی در توسعه صنعتی این کشورها شناخته شود. با توجه به محدودیت‌های مالی و فناوری در بسیاری از کشورهای منطقه، صادرات گاز طبیعی و فرآورده‌های نفتی به هند و پاکستان یک راه‌حل مناسب برای تامین نیاز به انرژی در این کشورها است. با توجه به رشد جمعیت در هند و پاکستان، نیاز به انرژی در این کشورها نسبت به سال‌های گذشته بسیار افزایش یافته است و همین موضوع اهمیت خط لوله گازی ایران پاکستان را گوشزد می‌کند که هرچه سریع‌تر باید راه‌اندازی شود و به مرحله اجرایی برسد.
خدابنده در پایان افزود: مساله خط لوله صلح در وضعیت فعلی ایران و اهمیت آن برای تحقق تجارت گازی بین ایران-پاکستان-هند بسیار مهم است و در کنار آن ظرفیت خطوط لوله ایران با تنوع بسیار برای سوآپ گازی روسیه و درگیر کردن سیاسی روسیه در تحقق خط لوله صلح و شکل‌گیری تجارت گازی بین ایران-پاکستان-هند بسیار ضروری و مهم است و همین موضوع نیز در نهایت برای نقش آفرینی جدید ایران در منطقه و آسیا بسیار اهمیت ویژه‌ای پیدا خواهد کرد و همچنین اثرپذیری تحریم‌ها در حوزه تجارت گاز بسیار کم است. از همین رو توجه به تجارت گاز به جای تمرکز بر صادرات نفت، مهم‌ترین سیاست و البته چالش حکمرانی انرژی در سال‌های آینده است.
