فرزندانتان ضامن آرزوهای شما نیستند
بسیاری از والدین همیشه سعی دارند فرزند خود را به بهترین شکل ممکن پرورش دهند و برای رسیدن به مدارج بالا کودک را تحت فشار قرار میدهند، در علم روانشناسی به این افراد والدین کمالگرا میگویند.
در واقع این والدین فکر میکنند فرزندانشان وسیلهای برای دست یابی به رویاها و آروزهایی هستند که از آن باز ماندهاند. آنها از موفقیتهای فرزند خود اعتماد به نفس میگیرند و در این بین برای سود بردن بیشتر روحی و روانی از این موفقیتها فرزندانشان را تحت فشار قرار میدهند.
برخی والدین بر این باورند که برای پیشرفت فرزندشان در آینده، باید فشار زیادی را به خود و او تحمیل کنند. گاهی پدر و مادرها احساس میکنند باید والدین کاملی باشند، به همین دلیل خودشان را تحتفشار قرار میدهند تا بهترین و بیشترین امکانات را برای فرزندشان فراهم کنند؛ گاهی هم برعکس، والدین از فرزندشان انتظار کامل بودن دارند، به همین دلیل از همان کودکی با مقایسه، کنترلگری و قضاوت سعی میکنند ازنظر خودشان فرزند کاملی را تربیت نمایند و فرزندشان را ترغیب میکنند تا در همه زمینهها بهترین باشد. این فشار برای انجام دقیق و بینقص هر کاری، یکی از مشکلات بزرگ و مسکوت خانوادههای کمالگرا است.
در واقع والدین کمالگرا، کودک را به این باور میرسانند که اگر به بالاترین استانداردها دست پیدا نکند، شکستخورده است اما فشار بیشازحد به بچهها برای کامل بودن میتواند منجر به آسیبهای دیگری شود. به عنوانمثال، یک کودک ممکن است در تکالیف مدرسه خود تقلب کند تا نمرات خوبی کسب کند، زیرا ممکن است فکر کند والدینش برای موفقیت بیش از صادق بودن ارزش قائل هستند.
کمالگرایی والدین، سلامت روح و روان کودک را مختل میکند. هر انسانی دارای سه نیاز فطری است؛ نیاز به خودمختاری، شایستگی و ارتباط. والدین وظیفهدارند که این نیازها را در خود و کودکشان تأمین کنند اما والدین کمالگرا با توقعات بیشازحد از فرزندشان، نهتنها باعث ارضای این نیازها در فرزندشان نمیشوند بلکه در صورت شکست کودک در انجام یک کار، حس شایستگی در او را از بین میبرند.
والدین با تأثیر بر روی شایستگی کودک، احساس خودمختاری که نیاز فطری هر انسانی است را زیر سوال میبرند لذا این مساله باعث میشود تا کودک در آینده نتواند تصمیمگیریهای خوبی داشته باشد. بهترین راه برای جلوگیری از پیامدهای منفی سبک فرزندپروری کمالگرا این است که والدین را متقاعد کنیم که از مقایسه فرزندان خود با تصویر غیرواقعی از یک کودک ایدهآل یا ایجاد انتظارات غیرواقعی از فرزندان خود دستبردارند.
والدین برای مقابله با کمالگرایی باید به دنبال بهبود سلامت روان خود باشند زیرا کمالگرایی در والدین میتواند ناشی از ناراحتیهای روحی و روانی گذشته آنها باشد یا والدین به دلیل بزرگ شدن توسط پدر ومادر کمالگرای خود، حال میخواهند این کمالگرایی را به فرزندان خودشان انتقال دهند لذا والدین کمالگرا حتماً باید تحت رواندرمانی قرار بگیرند تا مشکلات گذشتهشان ریشهیابی و حل شود تا درنهایت بتوانند با پیدا کردن حال خوب، حال خوبی را به فرزندشان نیز انتقال دهند. همانطور که اشاره شد کمالگرایی والدین تأثیرات منفی زیادی در آینده کودک و سلامت روان او خواهد داشت. همچنین فرزندان کمالگراها اغلب با اضطراب و عزتنفس پایینی دستوپنجه نرم میکنند. البته در برخی مواقع میتوان با برخورد سالم، تأثیر رفتارهای کمالگرانه والدین را کاهش داد یا با آنها مقابله کرد.
والدین کمالگرا اغلب متوجه تأثیر رفتارشان بر فرزندشان نمیشوند لذا توصیه میکنم در این خصوص با والدینتان صحبت کنید و اجازه دهید والدینتان متوجه شوند که انتظارات غیرواقعی آنها چه احساسی را در شما ایجاد میکند. انتقاد و انتظارات بالا داشتن از خود و دیگران جزو خصوصیات افراد کمالگرا ازجمله والدین کمالگرا است لذا انتقاد و انتظارات بیشازحد والدینتان از شما و دیگران را بهحساب عادت و ویژگی شخصیتی آنها بگذارید و سعی کنید بهجای آنکه مدام به دنبال تأیید والدینتان باشید، در راستای اهداف خود تلاش کنید. ازآنجاییکه فرزندان کمالگراها در برابر ابتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی آسیبپذیر هستند، به این افراد توصیه میکنم که با تمرکز بر نکات مثبت خود، ارتباط با افراد مثبت اندیش، پرهیز از مقایسه خود با دیگران و در صورت ضرورت مراجعه به یک رواندرمانگر، از فشار انتظارات و انتقادات والدین کمالگرای خود بکاهند و با آنها مقابله کنند.