تعادل|
این روزها بحث در مورد سونامی سالمندی یکی از سرخط خبرهاست. روزی نیست که مسوولان و متخصصان در این باره اظهارنظر نکنند، البته اگر به جای اظهارنظرها و برگزاری نشست‌ها و ... سعی و تلاش تمامی دستگاه‌ها بر این مهم بود که زیرساخت‌های افزایش جمعیت را در کشور فراهم کنند، قطعا تا به حال این برنامه‌ها به نتیجه دلخواه رسیده بود.
البته شاید یکی از کارهای مهمی که در این زمینه قرار است اجرایی شود، فراهم آوردن شرایط بهتر برای درمان ناباروی است، در واقع بر اساس آمارها نزدیک به 3 میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارند که اگر بتوانند از خدمات درمان ناباروری به صورت رایگان بهره مند شوند و حداقل 2 فرزند به دنیا بیاورند برای افزایش جمعیت رقم قابل توجهی می‌شود. بسیاری از زوج‌های نابارور هستند که توان پرداخت هزینه‌های درمانی را ندارند، اما واقعا دوست دارند که فرزندی داشته باشند، حمایت از این افراد می‌تواند گامی رو به جلو در حل معضل پیری جمعیت کشور باشد.
جوانانی که به دلیل مشکلات مالی به داشتن فرزند فکر نمی‌کنند
از سوی دیگر هستند زوج‌های جوانی که تنها دلیل‌شان برای نداشتن فرزند شرایط نامطمئن اقتصادی است. آنها نه امنیت شغلی دارند و نه می‌توانند روی درآمدهای خود برای تهیه مایحتاج زندگی شان حساب چندانی باز کنند چرا که تورم اجازه آینده نگری را به آنها نمی‌دهد. به همین خاطر با اینکه داشتن فرزند یکی از آرزوهای‌شان به حساب می‌آید، اما با مرور شرایط از این مهم صرف‌نظر می‌کنند. به هر حال مسوولان اگر می‌خواهند چالش سالمندی در کشور را حل کنند باید به مسائل مهمی از جمله وضعیت اقتصادی، درمانی و البته فراهم آوردن زیر ساخت‌ها توجه ویژه داشته باشند.
11 میلیون سالمند در کشور
مدیرکل بیمه سلامت استان تهران با اشاره به حضور حدود ۱۱ میلیون سالمند در کشور و چالش سونامی سالمندی و لزوم راهکارهایی در جهت برون‌رفت از آن و جوانی جمعیت، به تسهیلات در نظر گرفته شده در جهت پوشش هزینه‌های درمان ناباروری اشاره کرد و گفت: در مراکز دولتی ۹۰ درصد تعرفه و در بخش عمومی غیر دولتی، خیریه‌ها و خصوصی نیز ۹۰ درصد تعرفه دولتی قابل پرداخت است.
دکتر علیرضا نمازی در نشستی خبری گفت: خدمات زیادی در یک سال و نیم اخیر انجام شده است که سبب رضایت‌مندی مردم شده است و تلاش مسوولان این است که هرچه بیشتر خدمات با کیفیت ارایه دهیم. او افزود: از ۲۴ اردیبهشت ماه هفته جوانی جمعیت آغاز می‌شود که در این زمینه هم کارهای بزرگی انجام شده است. در زمینه موضوعات جمعیتی در حالت بحران سالمندی قرار داریم و باید برای این موضوع و حفظ و جوانی جمعیت برنامه‌ریزی کنیم. در مورد سالمندی می‌گویند اگر ۸ تا ۱۳ درصد جمعیت یک کشور بالای ۶۰ سال باشد، جمعیت سالمند است و الان در کشور ۱۱ میلیون نفر سالمند داریم؛ در اصل به مرحله سالمندی خواهیم رسید که چالش و سونامی بزرگی است و باید سیاست کلی برای برون‌رفت از آن در نظر گرفت.
افزایش جمعیت کاهش هزینه‌های سالمندی
نمازی در ادامه بیان کرد: اگر جمعیت را افزایش دهیم بار هزینه‌ها و سالمندی کشور کم می‌شود و توسعه پایدار رخ خواهد داد. در زمینه قانون جوانی جمعیت، زوجین نابارور در سیستم الکترونیکی ما نشان‌دار شده و می‌توانند خدمت بگیرند. در سال قبل ۱۵۵۶ زوج نابارور را در استان تهران نشان‌دار کردیم. ارایه خدمت درمان ناباروری به زنان تا ۴۹ سالگی و به آقایان هم بدون محدودیت سنی برقرار است.
خدمات‌ای وی اف، اف‌ای تی و... در هر سال تا سه بار قابل ارایه به صورت بیمه‌ای است. او ادامه داد: در مراکز دولتی ۹۰ درصد تعرفه و در بخش عمومی غیر دولتی، خیریه‌ها و خصوصی نیز ۹۰ درصد تعرفه دولتی قابل پرداخت است. سال قبل حدود ۱۰ میلیارد تومان هزینه در این بخش انجام شد. همه مراکز ناباروری هم موظف به عقد قرارداد با ما هستند و برای سایر مراکز غیرطرف قرارداد هم از طریق خسارت متفرقه توانستیم پرداخت داشته باشیم. پیشتر در زایمان سزارین پرداختی نداشتیم اما برای زوجین ناباروری که باید سزارین کنند ۹۰ درصد تعرفه را پرداخت می‌کنیم. مدیرکل بیمه سلامت استان تهران تاکید کرد: هزینه‌های درمان ناباروری برای شخص ثالث مثل جنین اهدایی و رحم اجاره‌ای با ضوابط قابل پرداخت است؛ البته فقط هزینه درمان و سایر هزینه‌ها اعم از اجاره رحم و خرید تخمک با خود افراد است.
امسال هم قصد رشد و توسعه خدمات در این بخش را داریم. ذیل قانون جوانی جمعیت در سال گذشته به ۱۱ هزار و ۲۰۹ مادر باردار و ۱۰۳ هزار و ۱۲۸ مادر شیرده و ۲۰۸ هزار و ۵۰۰ کودک زیر ۵ سال خدمت رسانی کردیم. او در ادامه درباره پرداخت مطالبات بیمه سلامت نیز بیان کرد: تاکنون در زمینه دارو و اختصاص ارز ترجیحی به این موضوع موانع زیادی پیش رو بود؛ اما با همت همکاران کار به نحو احسن پیش رفت و از آن پس با توجه به افزایش قیمت دارو تصمیم گرفتیم هفته اول هر ماه پرداختی به داروخانه‌ها انجام شود. در زمینه دانشگاه‌های علوم پزشکی پرداخت‌ها در مهر و آبان ۱۴۰۱ و در داروخانه‌ها اسفندماه سال قبل است. در مراکز غیر دانشگاهی و بیمارستان‌ها نیز پرداخت‌ها تا آذرماه ۱۴۰۱ است که بخشی از تاخیرها به دلیل عدم ثبت اسناد از سوی مراکز است.
هزینه‌های درمان ناباروری بالاست
فرشته طائری، متخصص زنان و زایمان و ناباروری، در مورد ارایه خدمات رایگان درمان ناباروری به «تعادل» می‌گوید: در این زمینه تصمیم‌هایی گرفته شده است، جامعه هدفی هم در نظر گرفته شده که بیشتر از افراد کم بضاعت هستند که توان پرداخت هزینه‌های درمانی را ندارند، به هر حال هزینه‌های ناباروری بالاست و همه زوج‌هایی که دوست دارند فرزند داشته باشند اما به دلیل مشکلات جسمی از آن بی‌بهره‌اند، توانایی پرداخت این هزینه‌ها را ندارند. او می‌افزاید: در شرایطی که ما هر روز با افزایش قیمت داروها و هزینه‌های درمانی مواجه هستیم دولت باید شرایط درمان رایگان در این زمینه را برای تمامی افراد فراهم کند. البته در حال حاضر این شرایط به‌طور گسترده فراهم شده است، اما هنوز بخش‌هایی از این درمان هستند که پرداخت هزینه‌های آن به عهده افراد متقاضی است که باید این مشکل هم حل شود.
رحم اجاره‌ای از 100 تا 250 میلیون تومان
عاطفه مهتدی، ماما نیز درباره هزینه‌های رحم اجاره‌ای به «تعادل» می‌گوید: در این بین افرادی هستند که درمان‌های ناباروری هم نمی‌تواند آنها را صاحب فرزند کند، در این میان تنها راه چاره رحم اجاره‌ای است، اما قیمت‌هایی که برای این کار مطرح می‌شود به قدری بالاست که بسیاری از زوج‌ها را منصرف می‌کند، اینکه قرار باشد شما برای رحم اجاره‌ای 200 میلیون تومان پرداخت کنید ضمن اینکه تمام هزینه‌های درمانی و معاینات روتین و داروهای مورد نیاز و حتی هزینه زایمان هم به عهده خودتان باشد، این مبلغ به قدری زیاد می‌شود که بسیاری از افراد توان پرداخت آن را ندارند. او می‌افزاید: اینکه زوج‌هایی بتوانند از این راه به آرزوی خود که فرزند‌دار شدن است برسند، بسیار خوب است، اما این کار برای برخی افراد به صورت یک شغل درآمده و هستند زنانی که تا به حال بیش از 3 بار رحم خود را اجاره داده‌اند. خیلی از خانواده‌ها توان پرداخت قیمت‌های نجومی که اعلام می‌شود را ندارند اما چون واقعا دوست دارند بچه‌دار شوند با هر سختی و مشقتی شده این مبالغ را فراهم می‌کنند.
نظارت مستمر و تاثیرگذاری در این بخش نیست
لیلا الوندی، پزشک زنان نیز درباره قیمت‌های نجومی رحم‌های اجاره‌ای به «تعادل» می‌گوید: متاسفانه در این بخش هیچ نظارتی صورت نمی‌گیرد. این دلال‌ها هستند که قیمت‌ها را تعیین می‌کنند. آنها به سراغ زنانی می‌روند که برای گذران زندگی به پول احتیاج دارند و از سوی دیگر آنها را به خانواده‌هایی معرفی می‌کنند که واقعا دوست دارند فرزندی داشته باشند. در این میان دو خانواده هستند که زندگی شان به دست دلال‌ها رقم می‌خورد. قیمت نهایی را آنها اعلام می‌کنند. البته که درصد خوبی هم از این راه به دست می‌آورند. او در پاسخ به این سوال که انجمن رحم اجاره‌ای در این بین چه نقشی دارد می‌گوید: انجمن کارایی آنچنانی نداشته است، ما هنوز هم شاهد حضور دلالان در این بازار هستیم، هر چند که در تارنمای سایت انجمن نوشته شده که با هدف حذف دلالان راه‌اندازی شده است، اما اگر بخواهیم منصفانه در این مورد نظر بدهیم عملکرد موفقی نداشته‌اند.
افزایش جمعیتی که برای زوج‌های نابارور گران تمام می‌شود
اگر ساکن تهران باشید و قرار باشد از رحم اجاره‌ای استفاده کنید هزینه‌هایتان سر به فلک می‌گذارد. کافی است با یکی از کسانی که قصد اجاره رحم خود را دارد وارد مذاکره شوید. قیمت اصلی از 100 میلیون تا 250 میلیون متغیر است ضمن اینکه پرداخت هزینه‌های ماهیانه هم رقم دیگری است مثلا از ماهی 2 میلیون تا ماهی 5 میلیون تومان متغیر است. البته این ماهیانه‌ها فقط هزینه خورد و خوراک است؛ درمان و دارو به صورت جداگانه حساب می‌شود همانطور که هزینه زایمان هم به صورت جداگانه باید پرداخت شود.
