کیفی‌ترین آب در مسیل‌های شمالی پایتخت
سرپرست معاونت توسعه و پایش اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران گفت: برابر ارزیابی کیفیت آب‌های سطحی، کمترین میزان شاخص کیفیت مربوط به کانال‌ها و مسیل‌ها در مناطق غربی، جنوب غربی و جنوب شرقی تهران و بیشترین میزان شاخص کیفیت مربوط به کانال‌ها و مسیل‌ها در مناطق شمال و شمال غرب شهر تهران است.
زهره حسامی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه شاخص کیفیت آب یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی کیفیت آب‌های سطحی است، درباره تغییرات آلودگی آب تهران اظهار کرد: روش تهیه نقشه کیفیت آب براساس روی‌هم‌گذاری اطلاعات مربوط به پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و زیست‌شناختی آب‌های سطحی است. براساس نتایج به دست آمده در طول مسیل‌ها و کانال‌های تهران از شمال به سمت جنوب این شاخص دارای نواساناتی است. کمترین میزان شاخص کیفیت مربوط به کانال‌ها و مسیل‌ها در مناطق غربی، جنوب غربی و جنوب شرقی تهران و بیشترین میزان شاخص کیفیت مربوط به کانال‌ها و مسیل‌ها در مناطق شمال و شمال غرب شهر تهران است.
وی درباره رودخانه‌های تهران از شمال به سمت جنوب که در این شاخص دارای نوساناتی هستند، گفت: بیشترین تغییرات مربوط به «رودخانه کن» و «چیتگر» در غرب تهران و کمترین این میزان مربوط به «رودخانه حصارک»، «فرحزاد»، «دربند» و «درکه» در بخش شمالی شهر تهران است.
حسامی تاکید کرد: از نظر شاخص کیفیت، طول غالب در مسیل و رودخانه‌های حصارک، فرحزاد و دربند در طبقات با کیفیت مطلوب قرار دارند و رودخانه‌های چیتگر و سرخه حصار در طبقات با کیفیت نامطلوب قرار می‌گیرند.
سرپرست معاونت توسعه و پایش اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران ضمن اشاره به اینکه ۹ گروه از اصناف و واحدهای خدماتی - تولیدی به عنوان منابع اثرگذار بر کیفیت منابع آب شناسایی شدند، توضیح داد: تعمیرگاه‌ها و مراکز خدمات خودرو غالبا دارای پساب‌ها، پسماندهای شیمیایی و آلودگی‌های مربوط به مشتقات نفتی هستند. این مراکز اگر استانداردهای لازم را در نظر نگیرند ممکن است خسارات سنگینی بر پیکره محیط زیست وارد کنند.
سرپرست معاونت توسعه و پایش اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران درباره اینکه در بین اصناف مربوط به خدمات خودرو، کارواش‌ها یک منبع جدی تهدید برای منابع آب تهران هستند، گفت: براساس آخرین بررسی‌ها از کارواش‌های سطح شهر تهران در سال ۱۴۰۰، تعداد ۴۵۲ مورد شناسایی شده است. منبع تامین آب در کارواش‌ها چاه عمیق، قنات، آب تانکر و بعضا آب شرب است و محل دفع پساب تولیدی آنها از طریق چاه جذبی، اگوی (سیستم دفع فاضلاب به روش مختلط) شهری، تخلیه از طریق سپتیک و تانکر، تخلیه داخل مسیل، انهار و کانال‌های سطحی و در موارد محدودی انجام تصفیه، بازچرخانی و استفاده مجدد از آن است.
حسامی درباره نظارت بر فعالیت این کارواش‌ها اظهار کرد: تمامی این واحدها توسط ادارات محیط زیست مناطق مورد بررسی و ارزیابی همچنین به منظور راستی‌آزمایی و صحت‌سنجی اطلاعات دریافتی از مناطق، ۱۱۰ واحد (در هر منطقه ۵ واحد) توسط کارشناسان اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار نیز مورد بررسی دوباره قرار گرفته است.
خطرناک‌ترین پسماند و پساب
وی با بیان اینکه بیمارستان‌ها خطرناک‌ترین پسماند و پساب را در بین همه مراکز تولید پسماند می‌کنند، گفت: بی‌توجهی به سیستم‌های دفع مبتنی بر روش‌های علمی ممکن است باعث بروز مشکلاتی جدی در رابطه با منابع آب شود. آلودگی میکروبی منابع آب می‌تواند حیات را برای همه مختل کند. بیمارستان‌ها در ردیف منابع بسیار خطرآفرین برای سلامت آب و خاک به حساب می‌آیند بنابراین انجام مطالعات دقیق درباره سهم بیمارستان‌ها و پسماندها و پساب‌های پزشکی بهداشتی در آلودگی آب و خاک امری ضروری است و آلودگی این مراکز باید به‌صورت جدی کنترل شود.
منابع بالفعل تخریب منابع آب
حسامی با اشاره به اینکه کارخانه‌ها و اصناف تولیدی نیز به دلیل رهاسازی پساب‌ها و پسماندها همواره یکی از منابع بالفعل تخریب منابع آب هستند، توضیح داد: اغلب صنایع و واحدهای تولیدی در محدوده و پیرامون شهر تهران بیش از نیم قرن پیش توسعه یافته‌اند و در آن زمان استانداردهای محیطی و سلامت آب و خاک هیچ جایگاهی در برابر توسعه صنعتی نداشت. امروزه اثرات سوء این واحدها بر محیط زیست شهر تهران به‌خوبی قابل لمس است. به عنوان نمونه قالیشویی‌ها به دلیل استفاده از آب در حجم بالا و در نتیجه تولید پساب زیاد می‌توانند اثراتی مخرب بر منابع آب بگذارند.
وی افزود: پساب این واحدها در اغلب موارد دارای آلودگی فیزیکی و شیمیایی و در برخی موارد نیز دارای آلودگی‌های میکروبی است بنابراین توجه به سیستم فاضلاب این اصناف و واحدهای خدماتی می‌تواند به میزان قابل توجهی سلامت محیط زیست شهری را از منظر آب بهبود بخشد.
سرپرست معاونت توسعه و پایش اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران درباره اقدامات انجام شده برای کاهش آلودگی منابع آب تهران توضیح داد: شناسایی و پایش منابع آلاینده اصناف، انجام گشت و پایش مشترک با اداره محیط زیست شهرستان تهران، آموزش و فرهنگ‌سازی در زمینه‌های مختلف مانند برگزاری دوره‌های آموزشی برای اصناف و شهروندان، کمک و همکاری در تکمیل شبکه جمع‌آوری فاضلاب و لایروبی مسیل‌ها و کانال‌ها از اقداماتی است که توسط شهرداری تهران برای کاهش آلودگی منابع آب تهران انجام شده است.
حسامی گفت: کنترل و نظارت بر مصرف کودها و سموم شیمیایی، کاهش استفاده از نمک جهت عملیات برف‌روبی و یخ‌زدایی، پایش دوره‌ای منظم پنج ساله منابع آب سطحی و زیرزمینی و پیگیری مجدانه و مطالبه‌گرانه رفع نقاط انفصال شبکه جمع‌آوری فاضلاب از دیگر اقداماتی است که اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار در این زمینه انجام داده است.
