گروه راه و شهرسازی|

مسکن در ایران و اغلب کشورهای جهان به نمادی از «ثروت» خانوادگی تبدیل شده است. کالایی است که خرید آن مستلزم سال‌ها تلاش و پس انداز است و در نهایت سرپناهی برای آرامش و زندگی. در این میان، بحران مسکن در ایران ابعاد تازه‌ای یافته است. در یک سوی ماجرا، گروهی اندک با کمک دولت قرار است، از تله فقر خارج شده و در سرپناهی متعلق به خود که دست بر قضا امن و متناسب با شرایط روز جهان ساخته شده، زندگی کنند.

اما فقر معیشتی از سویی و تعلل و تاخیر در برنامه‌های ساخت مسکن حمایتی از سوی دیگر، مانع از حفظ و نگهداری امتیاز دولتی از سوی خانوار مشمول برنامه‌های حمایتی می‌شود. اینچنین است که اغلب این خانوارها، برای گذران زندگی روزمره یا تامین هزینه‌های درمان، هنوز امتیاز مسکن دولتی به ثمر ننشسته، این امتیاز را در قبال قیمتی اندک به دیگری (بخوانید دلال و سفته باز) واگذار می‌کنند. در چنین شرایطی است که تعداد سکونتگاه‌های غیررسمی در حاشیه شهرها و بدمسکنی گسترش می‌یابد و ناهنجاری‌های اقتصادی و اجتماعی درون آن ابعاد تازه‌تری به خود می‌گیرد.

در چنین شرایطی است که مسوولان دولتی هشدار می‌دهند که فروش امتیاز مسکن ملی یا نهضت ملی، حذف امتیاز خریدار و فروشنده و قرمز شدن فرم «ج» را به همراه دارد. آیا این هشدارها اثر گذارند؟

آنگونه که ایرنا گزارش کرده است، خلیل محبت خواه سرپرست شرکت عمران شهر جدید پردیس در جمع خبرنگاران اعلام کرد: شرکت عمران شهر جدید پردیس پردیس جهت پاسخگو بودن یا ساخت و تحویل این امتیازها به کسانی که اقدام به خرید وفروش امتیاز مسکن ملی یا نهضت ملی کردند، هیچ تضمینی نمی‌دهد.

وی اظهار کرد: طبق وعده‌ای که از پیمانکاران گرفته‌ایم در زمان تعیین شده سر پروژه حاضر می‌شویم و اگر آنها به تعهداتشان عمل نکنند یا تغییر کاربری دهند قراردادشان فسخ و پروژه به افراد دیگر واگذار می‌شود.

این مسوول خطاب به پیمانکاران بد عهد، اظهار کرد: در طی ۱۰ روز گذشته ۲۲ پیمانکار بد عهد خلع شدند جایگزینی پیمانکاران خوشنام برای اجرای پروژه‌ها در دست اقدام است.

محبت خواه ادامه داد: همه کسانی که برای احدات پمپ بنزین، زمین ورزشی و نانوایی زمین در اختیار دارند طی سه ماه پروانه کسب بگیرند و در مدتی کمتر از یکسال باید طرح‌ها را اجرایی و به بهره‌برداری برسد.

وی با اشاره به وضعیت پمپ بنزین‌های شهر پردیس توضیح داد: در حال حاضر ۲ پمپ بنزین در شهر پردیس فعال است و برای رفع کمبود موجود، ۶ مورد زمین برای اجرای پمپ بنزین واگذار شده است.

سرپرست شرکت عمران شهر جدید پردیس گفت: عملیات اجرایی ۲ پمپ بنزین به دلیل مشکل محیط زیست و دریافت موافقت اصولی قدری با تاخیر اجرایی شد، در حال حاضر مشکلات حل شده و ۲ پروژه در حال اجرا هستند.

محبت خواه با بیان اینکه ساخت چهار پمپ بنزین دیگر به پیمانکاران واگذار شده است، اظهار داشت: بر اساس قولی که از سازندگان گرفتیم در موعد مقرر به سراغ آنها خواهیم رفت و اگر سازندگان بد عهدی کنند پروژه به پیمانکار خوشنام واگذار می‌شود.

    وجود ۱۱۵۳ سکونتگاه غیررسمی  در ۱۱۰ شهر کشور

در رویدادی دیگر، محمد آیینی، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: ۱۱۵۳ سکونتگاه غیر رسمی در ۱۱۰ شهر کشور وجود دارد.

آیینی در بازدید سرزده از سکونتگاه‌های غیر رسمی ساوه اظهار کرد: یکی از وظایف اساسی ستاد بازآفرینی شهری پایدار کشور که ریاست آن را شخص رییس‌جمهور برعهده دارد، حول چهار محور است که دستگاه‌های مختلف را همسو می‌کند تا در قالب یک برنامه جامع اقدام مشترک در چهار حوزه شرایط محلات را بهبود ببخشند.

وی با اشاره به اینکه محور نخست بحث نوسازی مسکن است، افزود: در محلات فرسوده و در سکونتگاه‌های غیررسمی که شناسایی شده‌اند، خیلی از خانه‌ها ناپایدارند یعنی از سازه مناسب برخوردار نیستند و اگر زلزله رخ دهد به‌شدت در خطر هستند و به نوعی بر سر ساکنان آوار می‌شود.

آیینی با بیان اینکه شتاب بخشی به جریان نوسازی یک اولویت است، افزود: در این راستا با توجه به تجارب گذشته در کشور، بهترین راهکار این است که خود مردم وارد کار شوند و شهرداری‌ها و دستگاه دولتی نیز هموارکننده مسیر و کمک کار و حامی مردم در این جریان باشند.

وی به بسته‌های تشویقی مختلفی که در محلات فرسوده و حاشیه نشین ارایه می‌شود اشاره کرد و افزود: در این بسته‌ها سازوکاری فراهم شده است که مردم می‌توانند برای اخذ پروانه ساخت در این مناطق از تخفیف ۱۰۰ درصدی استفاده کنند و شهرداری‌ها موظفند این تخفیف را از حداقل ۵۰ درصد تا ۱۰۰ درصد در نظر بگیرند.

معاون وزیر راه و شهرسازی به تسهیلات بانکی پیش‌بینی شده نیز اشاره کرد و گفت: همچنین بسته تشویقی شهرسازانه‌ای اخیرا در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب شد. اجرای این طرح در شهرهای مختلف کشور شروع شده و در استان مرکزی نیز در اراک مصوب شده و ساوه نیز در شرف انجام است که با اجرای آن مردم می‌توانند از سیاست‌های تشویقی در این نقاط بهره مند شوند.

آیینی افزود: در شهرهایی که بسته تشویقی را اجرا کردند شاهد رشد خیلی خوبی در تعداد پروانه‌ها از ۱۰ درصد تا ۴۳۰ درصد بودیم لذا از همه شهرداری‌ها تقاضا می‌شود که هر چه سریعتر بسته تشویقی را اجرا کنند.

وی با بیان اینکه در نقاط حاشیه‌نشین و سکونتگاه‌های غیر رسمی به‌شدت با کمبود سرانه‌ها مواجه هستیم، اظهار کرد: در این نقاط به‌شدت کمبود سرانه‌های بهداشتی، آموزشی، درمانی، انتظامی و ورزشی وجود دارد که لازم است تمامی دستگاه‌ها با عمل به تکالیف قانونی خود و با همدلی و مشارکت به دنبال جبران این کمبودها باشند.

وی با بیان اینکه وجود معابر خاکی نشانگر بدترین چهره محرومیت در این مناطق است، گفت: با کمک مجلس شورای اسلامی و توجه وزیر راه و شهرسازی منابع خوبی در قالب تامین قیر رایگان شهرداری فراهم شده است و در طول یک سال اخیر بیش از ۲ هزار و ۱۰۰ کیلومتر در این نقاط با مشارکت شهرداری‌ها، آسفالت انجام شده است.

آیینی با بیان اینکه متاسفانه در کشور ۱۱۵۳ سکونتگاه غیر رسمی در ۱۱۰ شهر وجود دارد، افزود: اقدام اصلی در سکونتگاه‌های غیر رسمی پیش نگری و پیشگیری است یعنی اول نباید اجازه بدهیم که این مناطق شکل بگیرند و باید گفت که کوتاهی دستگاه‌های مختلف در گذشته به این مهم دامن زده است و لازم است با برآورد مهاجرت‌پذیری که در شهرها وجود دارد، سازوکاری فراهم شود تا اراضی لازم را آماده‌سازی کرده و به بخش مسکن مورد نیاز اختصاص دهیم تا کمتر شاهد 

حاشیه نشینی باشیم.

وی گفت: هم اینک در این ۱۱۵۳ محله‌ای که شکل گرفته‌اند سیاست بر ساماندهی است و مهم‌ترین موضوع حل مشکل سند مالکیت در این محلات است.