اگر شرکت‌های اکتشاف و تولید نبودند تحریم‌ها سهمگین‌تر بود
تعادل|
مدیرعامل شرکت ملی نفت با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه کارها را شرطی نکنید، گفت: این بدان معناست که بگوییم اگر تحریم‌ها برداشته شود یا فلان شرکت خارجی باشد، می‌توان کاری انجام داد؛ این همان شرطی کردن ماموریت‌هاست.البته نمی‌گویم که از شرکت‌های خارجی استفاده نکرد چه اینکه تا حد امکان از توان خارجی استفاده می‌کنیم. ما یک سبد داریم که باید هنرمندانه آن را متوازن و متعادل کرد.
به گزارش «تعادل»، محسن خجسته‌مهر در نشست حاشیه بیست و هفتمین نمایشگاه نفت، با بیان اینکه توفیق دارم در جمعی هستم که بخش مهمی از تولید شرکت ملی نفت را بر عهده دارد گفت: وقتی ما می‌گوییم صنعت نفت را ایرانی کنیم، یعنی شما شرکت‌های اکتشاف و تولید، این کار را انجام دهید و این یعنی شما مهم هستید و اگر شما نبودید تحریم‌ها سهمگین‌تر بود. وی افزود: اینکه رهبری می‌فرمایند باید تحریم‌ها را خنثی کنیم یعنی ما در داخل کشور قوی شویم. البته اکنون مدعی داشتن بنیه قوی هستیم و ان‌شاءالله شرکت‌های اکتشاف و تولید نیز به عنوان بنیان راهبردی صنعت نفت شناخته شوند.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه مشکل ما منابع مالی نیست و مشکل در میزان جذب منابع مالی است، افزود: جذب منابع مالی بدان معناست که صورت وضعیت نداریم و سرمایه‌گذار نقش جدی در توسعه دارد. از دو دهه پیش دنبال مدیریت قوی برای اجرای پروژه‌ها و ارتقای مدیریت نفت و گاز بودیم که اکنون وضع بهتر شده است اما تا رسیدن به مرحله تکامل فاصله داریم. وی تاکید کرد: پیمانکاران می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند تا مستقل از محیط داخلی کشور در محیط‌های بین‌المللی کار کنیم.
خجسته مهر خطاب به پیمانکاران تأکید کرد: باید آنقدر قوی باشیم که یک شرکت اکتشاف و تولید ادعا کند می‌تواند یک دکل را به خارج از مرزها برده و به کار گیرد. پس نباید خیلی به دولت متکی باشید؛ باید ریسک‌های مربوطه را محاسبه و سپس مدیریت کرد.
وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه کارها را شرطی نکنید، افزود: این بدان معناست که بگوییم اگر تحریم‌ها برداشته شود یا فلان شرکت خارجی باشد، می‌توان کاری انجام داد؛ این همان شرطی کردن ماموریت‌هاست.البته نمی‌گویم که از شرکت‌های خارجی استفاده نکرد چه اینکه تا حد امکان از توان خارجی استفاده می‌کنیم. ما یک سبد داریم که باید هنرمندانه آن را متوازن و متعادل کرد.
معاون وزیر نفت با اشاره به حضور ۲۰۰ شرکت خارجی در نمایشگاه گفت: دلیل آنکه پارسال ۵۰ شرکت خارجی در نمایشگاه حضور یافته است و امسال این عدد به ۲۰۰ شرکت رسید، این است که آنها، شرکت‌ها ایرانی را در تراز شرکت‌های بین‌المللی دیده و آمادگی همکاری دارند.
خجسته‌مهر با بیان اینکه مدل‌های قرارداد در حال تکامل است، توضیح داد: این‌طور نیست که بگوییم همیشه یک الگوی قرارداد وجود دارد و تغییر نمی‌کند کما اینکه به مرور مدل قراردادها تغییر کرد. باید به سمت رفع مشکلات و نقاط ضعف رفت و به نقاط قوت اضافه کنیم. از طرف دیگر زمان واگذاری قرارداد هم کوتاه شود نه اینکه بعضاً قراردادی وجود داشته که از زمان مذاکره تا امضا ۸۰۰ روز طول کشد. به‌طور کلی تسهیل‌گری برای انجام پروژه‌ها صورت گرفته و چندین جلسه در کمیسیون اقتصادی دولت برگزار شده و منتظر تصویب پیشنهادها در دولت هستیم.
وی به قراردادهای ۳۴ بسته‌ای موسوم به EPD/EPC اشاره و اظهار داشت: برخی از این قراردادها مشکلاتی داشته‌اند و پیمانکاران نمی‌توانند آن را جلو ببرند، از طرف دیگر فرآیند فسخ قرارداد هم چند سال طول می‌کشد به همین دلیل باید راهی پیدا می‌کردیم تا پیمانکاران از مشکلات پیش رو به‌صورت قانونی عبور کنند. در همین زمینه تعدیلی برای تعدادی از پروژه‌ها به تأیید وزیر نفت و سازمان برنامه رسیده است که لازم است شرکت‌ها هم هرچه سریع‌تر الحاقیه را انجام داده تا از این توقف عبور کنیم.
معاون وزیر نفت تأخیر در اجرای پروژه‌ها را آسیب‌زا دانست و گفت: یکی از دلایل مهم تأخیر در پروژه‌ها، کمبود و ناکارآمد بودن دکل‌های حفاری است که باید پیمانکاران بر آن غلبه کنند. اگر شرکت‌های صاحب صلاحیت توانستند دکل به‌ویژه دکل‌های دریایی بیاورند، ما حاضر به اجاره بلندمدت هستیم؛ برای نمونه اگر کسی دکل دریایی در سقف گنجایش و ظرفیت و نیاز بیاورد، ما حاضر به امضای قرارداد پنج‌ساله هستیم، این یعنی پیمانکار با اجاره به شرط تملیک صاحب یک دکل می‌شود؛ کمک‌های ما به این صورت و به شکل تمهیدهاست. معاون وزیر نفت با بیان اینکه باید طبق قرارداد مطالبات پیمانکاران را پرداخت کرد، گفت: البته پیمانکاران همیشه با ما مدارا کرده‌اند؛ باید نشست‌هایی برای حل مشکلات برگزار کنیم و ما به عنوان کارفرما امور را برای پیمانکاران تسهیل کنیم. در همین راستا برنامه‌ای برای واگذاری تعدادی از میدان‌ها همچون برگزاری مناقصه داریم، زیرا زمان مناقصه کمتر از مذاکره است و فرآیند آن نیز کوتاه‌تر می‌شود. در ادامه محمد جواد شمس رییس هیات‌مدیره شرکت‌های اکتشاف و تولید اظهار داشت: ما به عنوان شرکت‌های اکتشاف و تولید، قصد داریم گام‌های بلندی در برنامه هفتم توسعه‌برداریم، راهگشایی کنیم و به عنوان انجمن، تسهیل‌گر فعالیت‌های صنعت نفت باشیم و نقش خود را به عنوان سرمایه‌گذاران در جهت افزایش تولید برای شرکت ملی نفت ایفا کنیم.
در ادامه الینا باقری دبیرکل انجمن نیز با اشاره به بخشی از فعالیت‌های انجمن در موضوع قراردادهای IPC پرداخت و گفت: انجمن با موافقت شرکت نفت و اتاق بازرگانی در بودجه سال ۱۴۰۲ توانست بندهایی را نهایی ساخته و مشکل وثایق قراردادها را تا حدودی مرتفع کند اما اصلاحات اساسی دیگری نیز باید در راستای تسریع توسعه بالادستی در قراردادها صورت گیرد.
وی افزود: در این مسیر اگرچه با تلاش شرکت ملی نفت و همراهی انجمن، روند اصلاح قراردادهای IPC تا مرحله هیات دولت پیش رفته است اما باید تا حصول نتیجه پیگیری شود زیرا که این تغییرات به درستی اغلب مشکلات و چالش‌های اجرایی را حل خواهد کرد.
باقری به اهمیت توان مالی این شرکت‌ها و کاهش آن به دلیل مطالبات معوق اشاره کرد و گفت: یکی از چالش‌های اصلی شرکت‌های اکتشاف و تولید، مطالبات میلیاردی آنها از شرکت‌های دولتی است و با رابطه مالی تعریف شده شرکت نفت و دولت، عملا توان شرکت ملی نفت در پرداخت این مطالبات به‌شدت کاهش خواهد یافت.
وی ادامه داد: بندهایی در برنامه هفتم توسعه برای پرداخت مطالبات مشابه صندوق توسعه ملی، بانک‌ها و تامین اجتماعی پیشنهاد شد.
وی همچنین به دلیل حجم درگیری شرکت‌های اکتشاف و تولید به صورت پیمانکار در قراردادهای ۲۸ میدان، حل مسائل این قراردادها را جهت تمرکز شرکت‌ها بر توسعه میادین حیاتی دانست.
