بورس در انتظار روزهای خوش

گروه بازارسرمایه| 

شاخص کل بورس تهران در هفته‌های اخیر ریزش‌های سنگینی را تجربه کرد و در نهایت با فشار و اجبار توانست دوباره به مدار صعودی بازگردد و روند صعودی به خود بگیرد. شاخص کل بورس بالاخره پس از حدود سه سال توانسته بود روند جدیدی را تجربه کند؛ اما دستکاری و دخالت باعث شد که شاخص به اصلاح ریزش سنگینی را تجربه کند و در نهایت نقدینگی سهامداران حقیقی از بازار خارج شود. اکنون بازار سرمایه با سختی‌های زیاد پس از ریزش چند روز گذشته توانسته به مدار رشد برسد ولی نکته اساسی اینجاست که هرگونه دخالت مجدد و دستکاری می‌تواند وضعیت بازار را همانند گذشته وخیم کند و باعث بی‌اعتمادی و خروج سهامداران از بازار شود.

در سه روز گذشته بازار روی مدار رشد بوده و توانسته سودی جدید نصیب سهامداران کند ولی با این وجود همچنان بازار نتوانسته صعودی خوبی را تجربه کند. از سوی دیگر طبق گزارش‌های منتشر شده و براساس صورت‌های مالی سال ۱۴۰۱، سود خالصی که شرکت‌ها شناسایی کرده‌اند، به‌طور میانگین افزایش ۲۲ درصدی را نسبت به سال قبل‌تر تجربه کرده‌اند.

این موضوع نشان می‌دهد که وضعیت بنیادی شرکت‌ها در آخرین فصل از سال ۱۴۰۱ بهتر از شرایط آنها در پاییز سال گذشته بوده و این سودآوری اکنون با کاهش میانگین نسبت قیمت به سود (P/E) کل بازار، جذابیت سرمایه‌گذاری در سهام را افزایش می‌دهد. بنابراین می‌توان انتظار داشت که در بورس فردا شاهد تقاضای خوبی برای شرکت‌هایی باشیم که در انتشار گزارش‌های سالانه خود، از بهبود سودآوری در سال ۱۴۰۱ خبر داده‌اند و فعالان بازار سهام نیز چشم‌انداز خوبی را برای آنها متصور هستند. با این حال اما همچنان برخی تهدیدهای تکراری می‌تواند به عنوان سرعت‌گیری در روند صعودی بورس عمل کند.

   مشکل بازارسرمایه چیست؟

حمیدرضا طریقی، کارشناس بازار سهام گف: بازار سرمایه فاصله زیادی با سال ۹۹ و فضای حبابی آن دارد. در واقع، وضعیت بورس به‌ گونه‌ای است که اغلب سهام ارزنده هستند و می‌توان به رشد و افزایش سودسازی صنایع مختلف امیدوار بود. یکی از مشکلات اصلی بازار، کوچک بودن و رشد نامتناسب ابزارهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم سبدگردانی‎‌ها و صندوق‌های متنوع اوراق بهادار و کالایی است که همگام و مطابق رشد ارزش بازارسرمایه، ارتقا نیافته است.

این مدیر بورسی ادامه داد: معرفی ابزارهای نوین معاملاتی از جمله موضوعات مهمی است که مغفول مانده و بسیاری از سرمایه‌گذاران بورسی از روش‌های سرمایه‌گذاری غیر مستقیم شناختی ندارند. در حال حاضر حجم و ارزش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در مقابل ارزش بازارسهام و حجم معاملات روزانه بازار بسیار ناچیز است. این درحالی است که نهادهای مالی فارغ از روندهای صعودی و نزولی بازار، می‌توانند با ایجاد رقابت مثبت در کنار ابزارهایی مانند دو طرفه کردن معاملات رونق نسبی در بازارسرمایه ایجاد کنند.

مدیرعامل کارگزاری توانا، تصریح کرد: به این ترتیب، از شدت نوسانات و تنش‌ها در روند معاملات روزانه بازارسهام کاسته می‌شود و کمتر شاهد رفتارهای هیجانی در بورس خواهیم بود.

او در پاسخ به این پرسش که چگونه و با چه ابزارهایی می‌توان از تکانه‌های غیرمنطقی بازارسهام جلوگیری کرد، گفت: توسعه و تعمیق بازار از طریق عرضه‌های اولیه و ورود سهام شرکت‌های بزرگ و مطرح به بورس با قیمت‌های منصفانه اولین راهکار است. تلاش سازمان بورس برای ایجاد شفافیت حداکثری در بازارسرمایه گام بعدی است. همچنین برای جلوگیری از تکانه‌های شدید بازار، علاوه بر سازمان‌های بالادستی و ناظر، نهادهای مالی مانند کارگزاری‌ها و سبدگردان‌ها نیز باید اقدامات موثر فرهنگی انجام دهند.

وی راهکار دیگر را افزایش دامنه نوسان معاملات دانست و گفت: افزایش دامنه نوسان نیز از دیگر راهکارهایی است که با جلوگیری از صف‌های خرید و فروش کاهش معنادار هیجان بازار را به همراه دارد. ریسک‌های بازارمالی کشور معمولا کوتاه‌مدت و مقطعی است و زمانی که بازارسرمایه با افت‌های عجیب روبرو می‌شود باید علت را در جایی خارج از فضای اقتصادی جست‌وجو کرد. معمولا صعود و سقوط‌های طولانی و شدید شاخص در فرهنگ سرمایه‌گذاری ریشه دارد بنابراین فرهنگ‌سازی باید در اولویت تصمیم‌گیران بازارسرمایه باشد.

این تحلیلگر بازارمالی افزود: فرهنگ‌سازی رسالت مشترک تمامی نهادهای بازارسرمایه است. سرمایه‌گذاری غیرمستقیم از طریق صندوق‌ها، سبدگردان‌ها و مشاورین حرفه‌ای نقدینگی ورودی به بازارسرمایه را به بخش‌های درست هدایت می‌کنند و در نهایت از شدت هیجان فروش در روزهای منفی و ریزش‌های بازار کم می‌شود.

طریقی در پایان یکی از مهم‌ترین فرصت‌های فرهنگ‌سازی را نمایشگاه‌ تخصصی صنعت مالی دانست و گفت: رویدادهای تخصصی، فرصت رقابتی مهمی برای نهادهای مالی است. نهادهای مالی می‌توانند با عرضه توانمندی‌ها و محصولات نوآورانه خود در نمایشگاه صنعت‌مالی، به رشد بازارسرمایه کمک کنند و سرمایه‌گذاران هم می‌توانند متناسب با میزان سرمایه و سطح ریسک‌پذیری، بهترین خدمات را شناسایی و از آن استفاده کنند. بنابراین فعالان و به‌ویژه بازیگران جدید بازارسرمایه نباید از ظرفیت‌های ویژه‌ این رویداد غافل شوند.

   بازار از دریچه معاملات

شاخص کل بورس در چهارمین روزکاری هفته یعنی سه‌شنبه دو خرداد ماه روند صعودی داشت و با افزایش 12 هزار و 292 واحدی معالدل 0.53 درصدی به سطح دو میلیون و 330 هزار واحدی رسید. شاخص کل هم‌وزن ینز توانست رشد بیش از شاخص کل داشته باشد با افزایش 1.84 به محدوده 791 هزار و 142 واحدی رسید. همچنین شاخص فرابورس نیز با افزایش 256 واحدی معادل 0.88 درصدی در سطح 29 هزار و 498 هزارواحدی ایستاد.

روز دوشنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام مثبت شد و 267 میلیارد تومان پول حقیقی به بازار سهام وارد شد. همچنین در چهارمین روز کاری هفته نماد خپویش (سازه پویش) بیشترین ورود پول را داشت که ارزش آن 53 میلیارد تومان بود. پس از خپویش، نمادهای ثبهساز، انرژی و وکغدیر بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین خروج پول حقیقی به نمادهای شپنا، ثپردیس و وشهر اختصاص داشت. نمادهای اخابر، میدکو و ومعادن نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند.

در مقابل نمادهای فملی، فولاد و فارس بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل داشتند.  در فرابورس نیز نمادهای خاور، دی و آریا بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص داشتند و نمادهای کگهر، فروژ و شاوان بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس روز اخیر نیز وبملت بیشترین تراکنش را داشت و ثشاهد و خگستر در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز دی، فرود و خاور بیشترین تراکنش را داشتند. روز گذشته ارزش معاملات کل بازار سهام به 43 هزار و 81 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 23 هزار و 870 میلیارد تومان بود که 55 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز شامل می‌شود.

ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 3 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 12 هزار و 876 میلیارد تومان رسید.در معاملات نماد وبملت (بانک ملت) بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را نیز به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 378 میلیارد تومان بود. پس از وبملت، ثشاهد بیشترین ارزش معاملات را داشت و دی رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن دو نماد خاور و خزامیا در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. در حجم معاملات نیز سهام شپنا (شرکت پاالایش نفت اصفهان) با تعداد 2 میلیارد و 83 میلیون سهم در صدر قرار گرفته است. دی در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وبملت تعلق داشت. دو نماد شستا و خودرو نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند. 

در معاملات سه‌شنبه، 163 نماد صف خرید داشتند و 29 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 8 درصدی نسبت به روز قبل به هزار و 394 میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با افزایش 31 درصدی به 153 میلیارد تومان رسید.