هنگامی که درباره اقتصاد کلان ایران صحبت می‌کنیم، ناخودآگاه به اقتصاد متشکل از نفت و فرآورده‌های آن هدایت می‌شویم؛ لازم به ذکر است که ایران یکی از دارندگان اصلی منابع نفت و گاز در دنیاست و قسمت عظیمی از اقتصاد ایران تحت تاثیر نفت و فرآورده‌های آن است. به همین دلیل چگونگی ساز وکارهای مرتبط با عرضه و تقاضا در این بازار می‌تواند تاثیرات چشمگیری بر روی اقتصاد ایران داشته باشد.
به گزارش خبرنگار «تعادل»، بنابراین وجود بستر و محلی برای انجام معاملات حامل‌های انرژی به صورت شفاف و حرفه‌ای کاملا ضروری است و به همین منظور در سال ۱۳۹۱ شرکت بورس انرژی به منظور کشف قیمت و سازوکار شفاف معاملات مرتبط با انرژی تأسیس شد. نیاز به چنین فضای شفاف، منصفانه و کارآمد برای بازارهای حامل انرژی بسیار احساس می‌شد. همانطور که بیان شد، هدف اصلی تأسیس بورس انرژی، ایجاد یک بازار کارآمد و شفاف با کارایی و رقابت‌پذیری بالا به منظور کشف قیمت و رفع انحصار کالاهای حامل انرژی بوده است که به فروش بیشتر نفت در کشور کمک می‌کند. در همین راستا گفت‌وگویی با نایب رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی حسینی کیا انجام داده‌ایم که در ادامه آن را می‌خوانید.
سید جواد حسینی‌کیا، نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس، با اشاره به مشکلات موجود در حوزه تجارت نفت گفت: یکی از مشکلات اصلی در حوزه تجارت نفت، وابستگی فروش نفت کشور به مبادی مشخص و معین نفتی است؛ براین اساس یکی از راهکارهای مهم در این زمینه، متنوع‌سازی مبادی فروش است که عاملی مهم برای تحریم گریز بودن کشور است.
وی در ادامه یکی از راهکارهای مهم برای تنوع مبادی فروش را، به‌کارگیری از ظرفیت بخش خصوصی در عرضه نفت در بورس انرژی از طریق اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام دانست و در این زمینه نکاتی را یادآور شد: عرضه نفت در بورس انرژی به منظور تنوع و فراوانی انرژی نیست، بلکه ارزش آفرینی و فروش بیشتر انرژی از این طریق است و این بر هیچکس پوشیده نیست که انرژی محدود و حق آیندگان نیز هست.
نایب‌رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی افزود: این نکته نیز حائز اهمیت است که نمی‌توان تمام انرژی را در بورس انرژی عرضه کرد، زیرا کشور به درآمدهای ارزی نیز احتیاج دارد و نمی‌تواند مشتریان دایمی خود را از دست بدهد. مورد بعدی این است که، بورس انرژی در شرایط و محدودیت‌های تحریم به فروش بیشتر نفت کمک می‌کند و در بورس فقط خرید انجام می‌شود و نوعی سرمایه‌گذاری برای خریداران است تا بازار اصلی برای تبدیل شدن به فرآورده نفتی، ایجاد شود.
حسینی‌کیا در تشریح مزیت‌های عرضه نفت در بورس انرژی از طریق اوراق گواهی سپرده کالایی نفت خام، اینگونه می‌گوید: فروش نفتی که ظرفیت تولید آن وجود دارد اما به دلیل شرایط تحریمی بازار فروش برای آن محدود است، یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این راهکار است. حضور بخش خصوصی در تجارت نفت خام ایران از طریق اوراق گواهی سپرده نفت خام، علاوه بر متنوع‌سازی مبادی فروش نفت، امکان توسعه بازارهای نفتی کوچک اما متعدد را برای ایران ایجاد خواهد کرد که اثر تحریم تجارت نفت خام ایران از بین خواهد برد. علاوه بر این، عرضه نفت در بورس ایجاد یک فرصت طلایی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است و قدرت مدیریت و هدایت نقدینگی را دارد که منجر به رونق تولید و اشتغال نیز می‌شود.
ایشان در پایان با اشاره به ضرورت سرمایه‌گذاری در میادین مشترک گفت: سرمایه‌گذاری در میادین مشترک به منظور حداکثر بهره‌برداری از سهام و منابع کشورمان، از اهمیت بالایی برخوردار است و کمبود آن به‌شدت احساس می‌شود؛ لذا هدایت منابع حاصل از عرضه نفت در بورس انرژی، به سمت توسعه میادین جدید و سرمایه‌گذاری در میادین مشترک، ضروری است.
