روایت شهرداری از ماجرای خانه اندیشمندان علوم انسانی

گروه راه و شهرسازی|

آن‌گونه که یک عضو شورای شهر تهران گفته، شهرداری تهران مستقیم و بدون طی مراحل قانونی به خانه اندیشمندان علوم انسانی مراجعه کرده و این روش پسندیده و قابل دفاع نیست. اگر چه مدیران شهرداری طی سه روز گذشته، تلاش کردند، ادله منطقی برای ماجرای خانه اندیشمندان علوم انسانی از جمله «عدم استفاده بهینه از فضای این خانه» و«عدم حضور همه طیف‌های فکری اندیشمندان علوم انسانی در این خانه» اقامه کنند، اما تیتر خبرگزاری‌های وابسته به شهرداری و اصولگرایان از جمله این تیتر که «خانه اندیشمندان علوم انسانی یا دورهمی اصلاح‌طلبان؟» نشان می‌دهد که مساله برای مدیران شهرداری، به ویژه در آستانه انتخابات مجلس، احتمالا سیاسی و جناحی است.

«تخصیص بهینه منابع کمیاب» از اصول اولیه علم اقتصاد است و اساسا یکی از تعریف‌های علم اقتصاد به شمار می‌رود. اینکه اصولگرایان حاکم بر شهرداری به این منطق علمی دست یافته‌اند را باید به فال نیک گرفت. همچنین ایده لزوم مشارکت همه طیف‌های فکری در موسسه‌ای به نام خانه اندیشمندان را نیز باید ستود و در عین حال، باید سئوال کرد که آیا شهرداری از تمام منابع در اختیار خود از جمله املاک، نیروی انسانی و ... به صورت بهینه استفاده می‌کند؟ آیا همه طیف‌های فکری در مدیریت کلان‌شهری همچون تهران مشارکت دارند یا اینکه حلقه این مدیریت به قدری تنگ شده است که حتی برخی از اعضای شورای یکدست اصولگرای شهر تهران هم در آن جایی ندارند؟ پاسخ این سئوالات بسیار روشن است. البته پاسخ به اینکه آیا شهرداری با همین وسواس و دقت نظر، سرنوشت تمام املاک واگذار شده به اشخاص حقیقی و حقوقی را بررسی می‌کند نیز هویدا است.

با این حال، امید می‌رود، مدیران شهرداری تهران، دو ایده و انگیزه کلیدی تصرف خانه اندیشمندان علوم انسانی را به مدیریت خود بر سازمان مدیریت شهری تعمیم دهند و مثلا به‌طور شفاف به مردم بگویند با عرضه چه فرصت‌ها، خدمات یا منابعی موفق به کسب 19 هزار میلیارد تومان درآمد مازاد در سال گذشته شدند و این منابع را در چه راهی خرج کردند؟ یا توضیح دهند که طی 22 ماه فعالیت خود در شهرداری از کمک فکری کدامیک از کارشناسان شناخته شده جناح مقابل بهره برده اند؟ آیا از جناح مقابل، شخصی در سطح مدیران جز و میانی شهرداری هم اینک فعالیت دارد؟

   از تکذیب پلمب تا تصرف خانه اندیشمندان

به گزارش ایلنا، روز سه‌شنبه ۱۳ تیر برخی رسانه‌ها از حضور «پرتعداد» ماموران شهرداری تهران در خانه اندیشمندان علوم انسانی مکانی فرهنگی که حدود ۱۲ سال قبل در محل پارک ورشو تهران آغاز به کار کرد؛ خبر دادند و خبرهایی مبنی بر اینکه «شهرداری تهران سعی در تخلیه و پلمب ساختمان این مجموعه کرده است.» در رسانه‌ها منتشر شد. براساس گزارش منتشر شده، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری و مدیرکل مطالعات فرهنگی و اجتماعی، به‌همراه تعداد زیادی عوامل اجرایی شهرداری تهران، با در دست داشتن حکم پلمب این ساختمان، اقدام به «تغییر قفل‌ها و بیرون کردن عوامل اجرایی» خانه اندیشمندان علوم انسانی کردند. این اخبار در حالی در فضای رسانه‌ای کشور منتشر شده بود که عصر روز چهارشنبه ۱۴ تیرماه سخنگوی شهرداری تهران پلمب خانه اندیشمندان علوم انسانی را تکذیب و اعلام کرد: رویکرد شهرداری تهران مثل همه ظرفیت‌های فرهنگی و نخبگانی شهر تهران، ایجاد یک ظرفیت و بستر برای فعالیت «همه» گروه‌ها، جریانات و ظرفیت‌های دانشگاهی، نخبگانی و دانشجویی است.

به نحوی که با وضعیت منصفانه و عادلانه همه بتوانند از این ظرفیت‌ها استفاده کنند. متأسفانه این رویه درباره خانه اندیشمندان علوم انسانی در سال‌های اخیر مراعات نشده و از حداقل این مکان هم به لحاظ ظرفیت موجود در ساختمان و هم به جهت حضور افراد، بهره‌برداری شده است. به گفته محمدخانی براساس مستندات و مشاهدات، بسیاری از اتاق‌ها و فضاهای این خانه خالی بوده و تبدیل به انباری و محل جمع‌آوری وسایل شده است و تنها از چند اتاق محدود استفاده می‌شده است. از سوی دیگر این ظرفیت در حقیقت تنها در اختیار یک جریان خاص قرار داشته است.

این در حالی است که به سادگی و سهولت می‌توان این ظرفیت را با یک فرآیند شفاف در اختیار دیگر گروه‌های دانشجویی و هیات‌های اندیشه‌ورز قرار داد. اگرچه معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران از ارسال چندباره اخطار و نامه به مسوولان این خانه خبر داده است، اما برخی اعضای شورای شهر نسبت به این اقدام شهرداری انتقاد داشته و معتقدند درصورتی که شهرداری قصد گسترش بهره‌برداری از این فضا را داشته باید از طریق مذاکره با مسوولان آن اقدام می‌کرده است.

   حرکت شهرداری قابل دفاع نیست

 در این رابطه «ناصر امانی» عضو شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایلنا با انتقاد از این عملکرد شهرداری تهران گفت: آن طور که شهرداری اعلام کرده است، پلمب خانه اندیشمندان علوم انسانی تکذیب شده و ما با دوستانی که در آنجا حضور دارند تماس داشتیم و آنها اعلام کردند که این خانه پلمب نشده است، اما شهرداری مراجعه کرده است که آنجا را از افرادی که در آنجا حضور داشتند، تخلیه کند.

وی ادامه داد: برابر روال عادی معمولا درخصوص این سری املاکی که در اختیار موسسات و مجموعه‌های فرهنگی قرار می‌گیرد، قراردادهایی وجود دارد. این قرارداد هم ظاهرا از دهه ۹۰ بین هیات امنای خانه اندیشمندان و شهرداری تهران منعقد شده است.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه ظاهرا مدت این قرارداد هم نامحدود است یعنی زمانی برای آن مشخص نشده است، خاطرنشان کرد: حالا به هر دلیلی اگر شهرداری تصمیم گرفته است که این خانه را توسعه دهد تا دیگران هم حضور پیدا کنند یا مدیریت آن را جابه‌جا کند، طبعا باید در ابتدا اخطار کتبی صادر می‌کرد و همچنین مهلتی به مدیریت خانه داده می‌شد و اگر تمکین نمی‌کردند، باید از طریق مراجع قضایی نسبت به حکم تخلیه یا جابه‌جایی اقدام می‌کرد.

امانی تاکید کرد: این شکلی که شهرداری مستقیم بدون طی این مراحل به این مرکز مراجعه کرده به نظر قابل دفاع نیست و ما این روش را نمی‌پسندیم.

وی با بیان اینکه اگر شهرداری قصد یک کار خوب هم داشت با این کار نتیجه مطلوب به دست نمی‌آید، گفت: اگر شهرداری می‌خواست این مرکز را توسعه داده و همه سلائق فکری در آنجا حضور داشته باشند و از این مرکز استفاده کنند، روش مناسب این بود که از طریق مذاکره اقدام کند، چراکه این مکان در اختیار یک سری افراد فرهیخته قرار دارد و نویسندگان، گویندگان و اندیشمندان علوم انسانی در آنجا حضور دارند و به راحتی می‌شد از طریق مذاکره با این افراد این مشکل را حل کند و اگر به نتیجه نمی‌رسید، راه‌های حقوقی برای شهرداری باز بود و هنوز هم باز است و می‌توانست از طریق مراجع حقوقی و قضایی اقدام کند نه اینکه مستقیم به آنجا مراجعه کرده و قفل‌ها را عوض کنند و در کنار افرادی که از قبل آنجا بودند بنشینند و این برخورد شکل خوبی نداشت و در عین حال بازتاب مثبت و مناسبی هم نداشت.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه شهرداری قصد تخریب این خانه را ندارد، تصریح کرد: آنگونه که یکی از اعضای شورای شهر با شهردار تهران در این خصوص صحبت کرده بود، شهردار اعلام کرده‌اند که می‌خواهند در این مکان دیگران هم حضور پیدا کنند و نمی‌خواهیم به این افراد که از سابق در آنجا حضور داشتند بگوییم بروند و می‌خواهیم همه نخبگان و اندیشمندان این حوزه از این مکان استفاده کنند و با توجه به اینکه ظاهرا بنا به گفته شهرداری از بخشی از این ساختمان بهره‌برداری نمی‌شده است، شهرداری قصد داشته از این بخش هم استفاده شود و این موضوعی است که از سوی شهرداری مطرح شده است، اما روشی که انتخاب کردند مناسب نبوده است.