بازار درگیر معضلات

برزو حق‌شناس

با وجود ریزش‌های سنگین شاخص در محدوده دو میلیونی باقی مانده که این موضوع ناشی از ایراد ساختاری شاخص کل بورس است؛ یعنی شاخص کل نمی‌تواند حال و روز واقعی بازار را منعکس کند، چراکه با چند سهم می‌توانند زهر ریزش شاخص را بگیرند و نتیجه این می‌شود که میانگین سهم‌ها بیش از شاخص ریزش می‌کند.

سال‌هاست که فعالان بازار نسبت به این ایراد شاخص کل اعتراض دارند اما سازمان بورس بنا  به دلایلی نمی‌خواهد به این موضوع رسیدگی کند و متاسفانه علی‌رغم سازمان برخی از بیرون می‌گویند که شاخص با فلان عدد باشد در صورتی که فرمول و ساختار شاخص را نمی‌دانند و طی سال‌ها سودهای تقسیمی و افزایش سرمایه و شرکت‌های جدیدی که وارد بازار سرمایه در شاخص رسوب کردند ممکن است شاخص یک میلیون واحد شود و سهم‌ها صفر شوند و به نوعی به مرحله عجیب و غریب برسند. 

باید به این موضوع توجه داشت که علی‌رغم اخبار بدی که در حوزه خوراک و دست‌اندازی دولت به سود شرکت‌ها وجود دارد من عقیده دارم که به لحاظ ارزش جایگزینی فوق‌العاده ارزنده است و به لحاظ سودسازی نیز بازار سرمایه تماما ارزندگی دارد.

بی اعتمادی توسط بازارساز و دولت به وجود آمده و این دو وظیفه ترمیم بازار را دارند، چه از طرف سازمان با عرضه‌های آبشاری و صحبت‌هایی بود که سازمان به بازارگردان‌ها برای عرضه مازاد فشار می‌آورد آن زمان تکذیب می‌کردند اما می‌دیدیم که بازارگردان‌ها زیر فشار بودند. سازمان بورس، دولت و بازارسازها باید اعتماد بازار را بازگردانند و این کار کمی سخت است و علی‌رغم این شرایط بنده به آینده بازار امیدوار هستم. 

باتوجه به سیاست‌های کلی دولت، صنایع کوچک بازار و صنایعی که از حوزه قیمت‌گذاری دستوری دور هستند (صنایع ریالی) مورد اقبال بازار قرار خواهند گرفت، دست‌اندازی دولت به سود شرکت‌های بزرگ موجب می‌شود تا سرمایه‌گذاران به سمت صنایع کوچک‌تر سوق پیدا کنند.

همچنین درخصوص وضعیت بازار باید گفت که نمی‌توانیم بگوییم که بعد از این کف قیمتی ما رشد قابل توجهی را در بازار سرمایه مشاهده خواهیم‌کرد، بلکه به معنای آن است که آن سهم‌هایی که از دخالت دولت به دور هستند، احتمال رشد بیشتری از سایر سهام‌ها را در ماه آینده خواهند داشت. احتمالا تا پایان شهریور بازار حرکت مثبتی را آغاز کند هرچند شاید این رشد، رشد زیادی نباشد. حال بازار سرمایه بیشتر از ۲ ماه است که خراب است، دولت با گذاشتن قوانین و مقررات مختلف به سود شرکت‌های بورسی دست درازی می‌کند پس نمی‌توان انتظار خاصی برای بازار سرمایه داشت.

مساله دست‌درازی دولت را می‌توان در نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها مشاهده کرد. مشکل اساسی، قیمت‌گذاری‌های دستوری در بازار سهام است. دستور عرضه‌های آبشاری به معنای افزایش عرضه در سهم‌های بورس به صورت مصنوعی باعث فشار فنر تورم می‌شود که نتیجه زیانبار این قضیه در بلندمدت مشخص خواهد شد.