ارزش دلاری مسکن افزایش یافت؟

گروه راه و شهرسازی|

 در پی اعلام کاهش قیمت مسکن از سوی رییس کل بانک مرکزی، مشاور وزیر راه و شهرسازی نیز از بازگشت آرامش به بازار مسکن و کاهش تورم تقریبی ۳.۸ درصدی قیمت مسکن در روزهای پایانی تیرماه سال جاری نسبت به ماه گذشته در شهر تهران خبر داد. در این حال، وزیر راه و شهرسازی نیز به نقل از رییس بانک مرکزی اعلام کرد، بین ۱۲ تا ۱۵ درصد کاهش قیمت مسکن در بیشتر مناطق تهران رخ داده است.

این همه در حالی است که در غیاب آمارهای رسمی از تحولات بازار مسکن، بازار گمانه زنی درباره میزان رشد متوسط قیمت مسکن طی چند ماهه اخیر در محافل کارشناسی و رسانه‌ای داغ است. در یکی از تازه‌ترین برآوردها، طی مدت یادشده، یعنی از زمان انتشار آخرین گزارش بانک مرکزی از بازار مسکن تهران در آذرماه سال 1401 تاکنون، متوسط قیمت مسکن 100 درصد افزایش یافته است.

در آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن، متوسط قیمت هر متر مربع واحدمسکونی در تهران 48 میلیون تومان ثبت شده بود. در صورتی که افزایش 100 درصدی برآورد شده از سوی کارشناسان مسکن را بپذیریم، در حال حاضر، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران 96 میلیون تومان است که رقمی نجومی به شمار می‌رود و در عین حال، افت 3.8 درصدی در یک ماهه اخیر، اثر قابل توجهی روی روند هفت ماهه گذشته نخواهد داشت. از سوی دیگر، می‌توان گفت که ارزش دلاری قیمت هر متر مسکن در تهران، با توجه به ثبات نسبی نرخ دلار طی ماه‌های اخیر، به 2 هزار دلار رسیده است و هم اینک از این منظر در شرایط سال 1386 که شاهد یکی از جهش‌های قیمتی مسکن بودیم، قرار گرفته‌ایم. 

   دو سناریوی مسکن در این شرایط، دو سناریوی عمده را می‌توان 

پیش بینی کرد. در سناریوی اول، با فرض تحول در فضای کلی سیاست خارجی و سیاست پولی که سناریویی خوش‌بینانه به شمار می‌رود، احتمالا قیمت مسکن در حول و حوش همین رقم 96 میلیون تومان متوقف می‌شود و در طول زمان و همگام با تورم، قیمت واقعی مسکن تعدیل خواهد شد. در سناریوی دوم، تحولی در شرایط حکمرانی اقتصادی و سیاسی کشور رخ نخواهد داد و از همین رو، رشد بالای نقدینگی و پایه پولی تداوم خواهد یافت. در این حالت، نرخ دلار نیز رقم‌های بالاتری را خواهد دید و به این ترتیب، در کوتاه‌مدت، به میزان افزایش نرخ دلار، ارزش ریالی متوسط قیمت هر متر مسکن به سمت یک هزار دلار میل می‌کند، اما در  میان مدت دوباره، شرایط کنونی تکرار خواهد شد. 

  افت 3.8 درصدی متوسط قیمت مسکن

به گفته سیدجواد سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی، بر اساس آمارها و برآوردهای صورت گرفته، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحدهای مسکونی معامله شده در شهر تهران، در روزهای پایانی تیرماه نسبت به ماه‌های گذشته کاهش قابل توجهی داشته است به‌طوری که در روزهای پایانی تیرماه بر اساس آمارهای رسمی  ۳.۸  درصدکاهش قیمت‌ها را شاهد بودیم.

رییس مرکز توسعه راهبردی وزارت راه وشهرسازی گفت: اجرای شهر به شهر و محله به محله طرح ساماندهی واحدهای صنفی مشاورین املاک و شناسایی و برخورد با اخلالگران بزرگ حوزه بازار مسکن، رونمایی از سامانه دریافت کد رهگیری رایگان اجاره، اقدام جدی در حوزه شناسایی و دریافت مالیات از خانه‌های خالی، تصویب طرح تنظیم بازار زمین، مسکن و اجاره‌بها در مجلس، حمایت و طرح الزام به ثبت رسمی اموال غیر منقول، تحویل زمین به بخشی از واجدین طرح حمایت از جوانی جمعیت، برداشتن گام‌های بلند‌تر در حوزه عرضه مسکن، ترویج بسته ۱۹ گانه تشویقی بازآفرینی شهری و تصویب مصوبه مبارزه با احتکار زمین در شورای عالی معماری و شهرسازی از جمله اقدامات وزارت راه و شهرسازی برای ساماندهی و کاهش نرخ تورم مسکن در شهرتهران و سراسر کشور بوده است.

   کاهش ۱۵ درصدی قیمت مسکن

در این حال، وزیر راه و شهرسازی نیز به نقل از رییس بانک مرکزی اعلام کرد که بین ۱۲ تا ۱۵ درصد کاهش قیمت مسکن در بیشتر مناطق تهران ثبت شده است. 

به گزارش ایلنا، مهرداد بذرپاش در پایان جلسه هیات دولت در خصوص آخرین آمار قیمت مسکن در تهران گفت: مسکن در شهر تهران قیمت کاهشی داشته است. رییس بانک مرکزی در جلسه هیات دولت گفت که بین ۱۲ تا ۱۵ درصد در بیشتر مناطق تهران کاهش قیمت داشتیم. وی در پاسخ به اینکه آیا این روند ادامه خواهد داشت، گفت: همه تلاش‌مان این است و باید ادامه پیدا کند. قیمت‌ها بلاوجه افزایش پیدا کرده است.

بذرپاش با اشاره به تکمیل واحدهای مسکونی مهر باقی مانده از دولت‌های گذشته گفت: این طرح‌ها تا هفته دولت به بهره‌برداری می‌رسد که از جمله می‌توان به افتتاح ۱۰ هزار واحد مسکن مهر و ۲۸۰۰ واحد در پرند اشاره کرد. وی با بیان اینکه ۱۶ هزار قطعه زمین به مشمولان قانون جوانی جمعیت تقدیم شده است، گفت: امسال هدف‌گذاری کرده بودیم که ۴۰۰ هزار قطعه زمین در راستای این قانون بدهیم که تاکنون ۲۵۰ هزار قطعه زمین واگذار شده است. وزارت راه و شهرسازی تاکید کرد: پیگیری جدی مالیات خانه‌های خالی و ساماندهی مشاوران املاک و نیز مقابله با احتکار زمین در این ماه‌های اخیر انجام شد که به کاهش قیمت مسکن در تهران و سایر شهرها منجر شده است.

    افزایش مسکن در سال‌های گذشته هیچ دلیلی نداشته جز سوداگری 

بذرپاش تاکید کرد: مسکن یکی از رها شده‌ترین بازارها در کشور بود اما با وجود آنکه وظیفه وزارت راه نبود اما عزم جدی کردیم که نتیجه گرفتیم، بیش از ۲ هزار مشاور املاک متخلف یا غیرمجاز پلمب شده است. این عضو کابینه دولت سیزدهم تاکید کرد: پیگیری جدی مالیات خانه‌های خالی و ساماندهی مشاوران املاک و نیز مقابله با احتکار زمین در این ماه‌های اخیر انجام شد که به کاهش قیمت مسکن در تهران و سایر شهرها منجر شده است.

وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد تاخیرهای مکرر پروازهای برخی شرکت‌های هواپیمایی و اینکه گفته شده به دلیل کاهش پروازها بوده است، گفت: تعداد پروازهای داخلی کاهش نیافته است بلکه باید بساط سوداگری جمع شود. بذرپاش شرکت‌های هواپیمایی را متضرر اصلی شرایط سوداگری در بازار بلیت پروازها دانست و تاکید کرد: مجوزهای چارتری به هر صورت تا اطلاع ثانوی لغو شده است و به جز پرواز به میادین نفتی که قرار شده با سازمان‌های متقاضی جزییات آن مشخص شود، بساط پروازهای چارتری به هر صورت متوقف شده است. وزیر راه و شهرسازی گفت: عدول از نرخ مصوب تخلف است و سازمان تعزیزات به گرانفروشی ورود می‌کند ولی در تعداد بلیت و پروازها نه تنها کاهش نداشتیم بلکه ۵ درصد رشد داشته‌ایم.

   علت افت قیمت مسکن

در حالی که وزیر راه و مشاور او علت افت قیمت مسکن در تیرماه را انجام اقدامات سلبی همچون مقابله با مشاوران املاک غیرمجاز و ... عنوان کرده‌اند، رییس کل بانک مرکزی گفته، «این دستاورد ناشی از ثبات در بازار ارز و مدیریت انتظارات تورمی» است. سه شنبه هفته گذشته محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی گفت: گزارش‌های موجود حاکی از این است که متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحدهای مسکونی معامله شده شهر تهران در تیرماه نسبت به ماه‌های گذشته کاهش قابل توجهی داشته است. بررسی اطلاعات مناطق 22 گانه تهران نیز نشان می‌دهد قیمت مسکن در 15 منطقه کاهشی بوده است و این امر متعاقباً تاثیر قابل توجهی بر کاهش قیمت مسکن در تمامی مناطق کشور می‌گذارد. 

به گفته فرزین، این امر، در کنار معاملات مسکن حاکی از خروج تقاضای سفته بازانه از بازار مسکن و برقراری آرامش در این بازار است. این دستاورد ناشی از ثبات در بازار ارز و مدیریت انتظارات تورمی است و امیدواریم ضمن ثبات بازارهای طلا، مسکن و خودرو شاهد رونق در بخش واقعی و کاهش تقاضای سفته بازانه و تامین نیاز داخلی مردم در این بازارها باشیم. به گزارش «تعادل»، قیمت اسمی مسکن طی سال 1401 و به ویژه در نیمه دوم آن، همگام با اهرم رشد انتظارات تورمی (جهش نرخ دلار) حدود 25 میلیون تومان (بیش از 71 درصد) رشد کرد و راه چند ساله را در چند ماه پیمود. طی سال جاری نیز به دلیل برخی گشایش‌های محدود دیپلماتیک در اردیبهشت ماه، به نظر می‌رسید که قیمت ملک در کانال 60 میلیون تومان متوقف مانده است. حال آنکه بر اساس تازه‌ترین برآورد کارشناسان، قیمت مسکن طی ماهه گذشته 100 درصد رشد کرده است.

با وجود این، از آنجا که طی هفته‌های اخیر، برخی گشایش‌های دیگر در عرصه سیاست خارجی رخ نموده است و زمینه‌های بازگشت برخی از دلارهای نفتی در کشورهای دیگر از جمله عراق فراهم آمده است، هم اینک به مدد این گشایش‌ها، انتظارات تورمی تعدیل شده و در نتیجه در بازار مسکن نیز «جهش قیمت‌های پیشنهادی»، به «عقب گرد» و در نتیجه تعدیل قیمت‌های معاملاتی تبدیل شد. با این حال، وضعیت بازار مسکن به دلیل حبس آمار این بازار توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، همچنان مبهم است و انتظار می‌رود حالا که قدری قیمت‌ها تعدیل شده‌اند، مراجع آماری، رای به آزادی آمارهای ماه‌های گذشته دهند تا چشم‌انداز روشن‌تری برای مردم ترسیم شود.