افزایش درخواست ساخت مسکن در تهران

گروه راه و شهرسازی|

آن‌گونه که حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران اعلام کرده، در 4 ماهه ابتدای سال جاری برای ۱۴ هزار ۸۱۳ واحد مسکونی پروانه ساخت صادر شده است. به گفته او، «این آمار بیانگر رشد تولید مسکن در سال جاری است.» اگرچه درخواست صدور اجازه ساخت مسکن و صدور پروانه ساختمانی از سوی شهرداری نوعی سیگنال افزایش عرضه مسکن نوساز به شمار می‌رود، اما از آنجا که فرایند ساخت دستکم حدود 2 سال زمان می‌برد و همچنین الزاما همه پروانه‌های صادره منجر به صدور پایان کار در پایان این موعد دو ساله نمی‌شود، می‌توان گفت که این میزان ساخت و ساز، اگرچه نسبت به سال‌های گذشته از رشد قابل توجهی برخوردار بوده است، اما در کلیت بازار مسکن شهر تهران که با تقاضای انباشته مواجه است، اثر زیادی نخواهد داشت. البته در صورتی که این رشد قابل توجه در فصل ثلث اول سال، در مابقی ماه‌های مانده از سال نیز تکرار شود، آن موقع می‌توان از یک جهش بزرگ در بازار ساخت و ساز تهران یاد کرد.

در این حال، صارمی تصریح کرد: در چهار ماهه اخیر، چهار هزار و ۳۲۲ مورد پروانه ساختمانی در شهر تهران صادر شده که این آمار در مدت مشابه سال گذشته، هزار و ۳۱۵ مورد بوده است، بنابراین شاهد رشد حدود ۳۲۰ درصدی صدور پروانه در چهار ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته هستیم.

وی اظهار کرد: از مجموع پروانه‌های صادر شده در چهار ماهه ابتدایی امسال، ۱۴ هزار و ۸۱۳ واحد مسکونی احداث خواهد شد، این در حالی است که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۹ هزار و ۵۰۸ واحد مسکونی بوده و این آمار بیانگر این است که شاهد رشد تولید مسکن در سال ۱۴۰۲ خواهیم بود.

معاون شهردار تهران تصریح کرد: از لحاظ متراژ ساخت ‌و ساز نیز در چهار ماه ابتدایی امسال، مجوز ساخت برای حدود ۲ میلیون و ۶۰۴ هزار و ۸۵۶ مترمربع صادر شده که این عدد در مدت مشابه سال گذشته حدود یک میلیون و۷۵۸ هزار و ۲۹۲ مترمربع بوده است که مقایسه این دو عدد، رشد حدود ۵۰ درصدی ساخت و ساز در پایتخت را نشان می‌دهد.

وی با اشاره به کاهش زمان صدور پروانه‌های ساختمانی اظهار کرد: شهرداری تهران با هدف افزایش رضایت شهروندان، کاهش زمان صدور پروانه را در دستور کار خود قرار داده است که در نتیجه اقدامات صورت گرفته، میانگین زمان صدور پروانه از ۱۰۶ روز در ۴ ماهه ابتدایی سال گذشته به ۶۲ روز در ۴ ماه امسال کاهش یافت.

صارمی افزود: مناطق ۱۵، ۴ و ۱۴ در صدر جدول بیشترین تعداد صدور پروانه در چهار ماه ابتدایی امسال قرار گرفتند، همچنین در این بازه زمانی مناطق ۹، ۱۲ و ۳ کمترین تعداد صدور پروانه را داشتند.

   9 هزار پروانه ساخت در 1401

در 20 اسفند سال گذشته اما حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران از رونق ساخت و ساز در بافت فرسوده و سوق یافتن تمرکز ساخت‌وساز از مناطق شمالی به مناطق جنوبی شهر خبر داد و با اشاره به رونق ساخت و ساز در مناطق جنوبی شهر، گفت: آمار صدور پروانه ساخت از حدود ۶ هزار پروانه در سال ۱۴۰۰ به حدود ۹ هزار پروانه در سال جاری رسیده است وپیش بینی ما این است که این تعداد به حدود ۱۰ هزار پروانه در سال ۱۴۰۲ برسد.

  رشد صدور پروانه‌ ساخت  در بافت فرسوده

دیروز اما شهردار تهران نیز با اشاره به رشد صدور پروانه ساخت و ساز در پایتخت، گفت: بیشترین رشد صدور پروانه در بافت فرسوده است.

به گزارش ایلنا، علیرضا زاکانی اظهار کرد: نسبت به سال گذشته شیب صدور پروانه به صورت جدی رشد پیدا کرده است. به‌طوری که سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۸۰ درصد رشد صدور پروانه داشتیم که این رقم در بافت فرسوده ۶۸درصد افزایش داشته است. هدف‌گذاری کرده‌ایم با نوسازی؛ ناایمنی و سستی بافت فرسوده را تغییر دهیم.

وی افزود: ناظر به صدور پروانه کل زیرساخت و شرایط را بازبینی می‌کنیم. میانگین زمان صدور پروانه ۳۷۰روز بود که به دو ماه و در بعضی مناطق به چهار ماه کاهش یافت. بخش عمده کار صدور پروانه، مربوط به شهرداری است، اما بخشی نیز مربوط به خارج از شهرداری است که از عهده ما خارج است، چون اطلاعات برای استعلام برخط نیست.

  افت فصلی در تهران رشد ملایم در کشور

آخرین آمار رسمی منتشره درباره تحولات پروانه ساخت مربوط به پاییز سال گذشته است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در پاییز سال ١٤٠١، تعداد 11 هزار و 261 واحد مسکونی در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌ تهران، پیش‌‌بینی شده است که نسبت به فصل گذشته ١٢,٢ درصد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ١٩ درصد افزایش داشته است.‌ متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانه‌های احداث ساختمان ٧.٢ واحد بوده است.تعداد ١٥٦١ پروانه‌ احداث ساختمان توسط شهرداری‌ تهران در پاییز ١٤٠١ صادرشده است که نسبت به فصل گذشته ١,٧ درصد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ٣٠.٣ درصد افزایش داشته است.

 این گزارش همچنین حاکی است، مجموع مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان‌ صادرشده از سوی شهرداری‌ تهران در پاییز ١٤٠١ بالغ ‌بر ١٩٨١ هزار مترمربع بوده است که نسبت به فصل گذشته ١٢,٣ درصد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ٥.٩ درصد افزایش داشته است. متوسط مساحت زیربنای این دسته از پروانه‌ها در دوره مورد بررسی ١٢٦٩ مترمربع بوده است.

بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، در پاییز سال ١٤٠١، تعداد 101 و هزار و 878 واحد مسکونی در پروانه‌های صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری‌های کشور پیش‌‌بینی شده است که نسبت به فصل گذشته ٤,١ درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ٢٣.٢ درصد افزایش داشته است.‌ متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانه احداث ساختمان ٣.٣ واحد بوده است‌.

   جدایی از کف تاریخی در تابستان 1401

تعداد پروانه‌های صادره برای‌ احداث «ساختمان» توسط شهرداری‌ تهران در پاییز سال گذشته با ثبت افت 1.7 درصد نسبت به تابستان همان سال به 1561 فقره رسیده است. 

روند فصلی صدور پروانه‌های ساختمانی در سایر شهرهای کشور اما در جهت مخالف روند نزولی پایتخت سیر کرده است به گونه‌ای که تعداد پروانه‌های صادره برای ساخت «مسکن» 4.1 درصد و برای «ساختمان» 0.9 درصد افزایش یافته است.

به گزارش «تعادل»، آمارهای رسمی از تعداد پروانه‌های صادره برای ساخت مسکن در شهر تهران طی تابستان سال گذشته حاکی از خیز ملایم پروانه‌های مسکونی از کف تاریخی و رشد اندک آن بود. تعداد پروانه‌های ساختمانی در کل کشور نیز طی تابستان سال گذشته افزایش اندکی را تجربه کرده بود.

    روند بلندمدت در کشور؟

بر اساس این گزارش، بررسی آمار تعداد پروانه‌های ساختمانی طی 8 سال گذشته نشان می‌دهد در سال‌های 1397 تا 1399 که اقتصاد کشور شاهد جهش نرخ دلار (نماگر انتظارات تورمی) به‌طور پیوسته بود، تعداد پروانه‌های ساختمانی و در واقع تمایل به ساخت و ساز افزایش یافته بوده است به گونه‌ای که طی این سال‌ها درصد تغییرات پروانه‌های صادره به ترتیب 15.2، 3.9 و 18.9 درصد بوده است و در اوج خود طی سال 1399 تعداد پروانه‌های صادره ساختمانی به 187 هزار و 666 فقره رسیده بوده است.

اما در سال 1400 که سال انتخابات و تغییر دولت بود و همچنین اقتصاد ایران تحت تاثیر لحظه‌ای اخبار مذاکرات در بهار و پاییز و زمستان همان سال قرار داشت، تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده با افت 26.2 درصدی به کانال 140 هزار فقره بازگشت. در سال 1401 نیز علی رغم، آغاز برخی پروژه‌های انبوه‌سازی دولتی، تعداد پروانه‌های ساختمانی به هزار فقره رشد به 139 هزار و 570 فقره افزایش یافت. در نیمه دوم سال 1401 اگر چه، همچون سال‌های 1397 تا 1399 شاهد جهش نرخ دلار بودیم، امااین‌بار سیگنال دلار به بازار ساخت و ساز، راه خروج این بازار از رکود را نشان نداد و با جهش‌های تورمی همه کالاها از جمله مصالح ساختمانی، کار برای سازندگان و توسعه‌دهندگان با سختی رو به رو شد.

بر اساس این گزارش، همانطور که طی سال‌های 1397 تا 1399، تعداد پروانه‌های صادره ساختمانی اوج گرفت، تورم مصالح ساختمانی نیز دچار جهش شد، به گونه‌ای که تورم مصالح ساختمانی طی سال‌های یادشده به ترتیب رکورد 47.8 درصد، 35.1 درصد و 76.4 درصد را ثبت کرده‌اند.

این روند اما در سال 1400و1401 نزولی شده به گونه‌ای که این شاخص به ترتیب به 55.3 درصد و 40 درصد کاهش یافته است که نشان می‌دهد، با کاهش تقاضا برای ساخت و ساز بخشی از تورم مصالح ساختمانی در دو سال اخیر تعدیل شده است اما بخش اعظم آن به دلیل تداوم شرایط نوسانی در اقتصاد کلان و بازار دلار تداوم یافته است.