بازار سیاه بلیت اربعین
روز جمعه 27 مردادماه همزمان با اول ماه صفر، سفرها از ایران به عراق برای انجام مراسم اربعین آغاز شد. مراسم تا 20 شهریور ادامه دارد. در این مدت برخی از زائران از طریق مرزهای زمینی و برخی دیگر از مرزهای هوایی و دریایی به عراق سفر می‌کنند، اما پیدا کردن بلیت اربعین (پرواز) چندان کار راحتی نیست.
به گزارش تجارت نیوز، سازمان هواپیمایی کشور برای بلیت اربعین قیمت تعیین کرده و به گفته آنها نباید بیش از هشت میلیون تومان خرید و فروش شود. آنطور که علی صالحی، دادستان تهران گفته قیمت بلیت یک‌طرفه از تهران به نجف و برعکس چهار میلیون تومان است. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که بلیت اربعین بیش از قیمت مصوب به فروش می‌رسد.
سازمان هواپیمایی کشور نام سه شرکت را برای خرید بلیت اربعین اعلام و تاکید کرد که فقط این سامانه‌ها و البته سایت رسمی ایرلاین مجاز به فروش بلیت هستند. البته این شرایط منتقدانی نیز داشت و آن را انحصار برای آژانس‌های گفته‌شده دانستند. بنا بر اعلام سازمان هواپیمایی، علی‌بابا، فلای تودی و جهان نوین گستر اطلس (اسنپ تریپ) مجاز به عرضه بلیت در بازه زمانی اربعین یعنی 27 مرداد تا 20 شهریور هستند.
سایت‌های خرید بلیت چه زمانی باز شود؟
نکته مهم در ماجرای خرید و فروش بلیت‌های اربعین این است که سامانه‌های این شرکت‌ها فقط در مدت کوتاهی بلیت‌فروشی دارند. ساعت آغاز و پایان فروش بلیت هم مشخص نیست. خریداران باید به صورت مدوام سایت‌ها را چک کنند تا شاید گزینه خرید بلیت باز شود. این وضعیت، شرایط را برای ایجاد بازار سیاه بلیت اربعین فراهم می‌کند.
مسئول فروش بلیت یکی از این شرکت‌ها می‌گوید: «زمان دقیقی برای باز شدن سایت نداریم. باید سایت را رصد کنید. البته این راه هم بگویم که زمان کمی برای خرید بلیت دارید. تاریخ‌ها را امتحان کنید، شاید توانستید بلیت پیدا کنید.»
اپراتور یکی دیگر از آژانس‌ها می‌گوید: «تا قبل از 15 شهریور بلیت نداریم. ضمن اینکه 15 شهریور هم فقط شب چند بلیت مانده، برای روز، بلیت نداریم. با این توضیحات اگر باز هم تمایل به سفر دارید، باید سایت را به صورت مداوم رصد کنید تا اگر گزینه خرید باز شد، بتوانید اقدام کنید.»
بازار سیاه بلیت اربعین
بررسی‌ها از سایت‌های فروش آنلاین بلیت پرواز نشان می‌دهد که بلیت تهران/نجف به صورت رفت و برگشت تا بیش از 30 میلیون تومان هم خرید و فروش می‌شود.
البته بلیت‌فروشی بیش از قیمت مصوب، محدود به تهران نیست. فرهاد دوایی، دبیر انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی خراسان رضوی در این مورد گفت: «در حالی که قیمت مصوب بلیت‌های پروازی مشهد به نجف 9.5 میلیون تومان تعیین شده بود، اما با واگذاری فروش بلیت‌های اربعین به سه آژانس در تهران، در حال حاضر پروازهای مشهد به نجف از 14 تا 17 میلیون تومان به فروش می‌رسد.»
دوایی به ایسنا گفت: «با وجود عرضه اندک برای بلیت‌های اربعین قطعا بازار سیاه به وجود می‌آید و قیمت بالا برای بلیت‌ها ارائه می‌شود. اگر وزارت راه و سازمان هواپیمایی توزیع بلیت را به نحو احسن انجام می‌داد این اتفاق صورت نمی‌گرفت. در حال حاضر تعداد پروازها را کاهش و قیمت‌ها را افزایش داده‌اند.»
واکنش سازمان هواپیمایی به بازار سیاه بلیت‌ها
جعفر یازرلو، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشور درباره قیمت‌های بلیت اربعین گفت: «طبق بررسی‌ها و پایش‌های سازمان هواپیمایی کشور، فروش بلیت‌های عتبات عالیات با نرخ‌های 14 تا 17 میلیون مربوط به شرکت‌های هواپیمایی خارجی است. این شرکت‌ها به صورت کانکشن مسافران را به نجف یا بغداد منتقل می‌کنند.»
یازرلو گفت که مطابق نرخ‌های تعیین‌شده تاکنون تخلفی از سوی شرکت‌های هواپیمایی داخلی با موضوعیت گرانفروشی بلیت‌های اربعین گزارش نشده است.
پیش از این محمدامین توکلی‌زاده، رئیس ستاد اربعین شهرداری تهران گفت که برآورد شده امسال بیش از چهار میلیون زائر از ایران در مراسم اربعین شرکت کنند. به طور دقیق مشخص نیست چند نفر از آنها از راه زمینی و چند نفر از راه‌های دیگر به عراق می‌روند. البته آنطور که آمارهای هر سال نشان می‌دهد معمولا بیش از 90 درصد از سفرها به صورت زمینی است.
محمد محمدی‌بخش، رئیس سازمان هواپیمایی کشور نیز درباره آمار جابه‌جایی زائران از راه ناوگان هوایی گفت سال 1400 بیش از 38 هزار نفر و سال 1401 بیش از 251 هزار نفر با حمل‌ونقل هوایی به عتبات عالیات رفتند.
