مصرف برق صنایع ایران به اندازه جمع مصرف سه کشور اروپایی
براساس آماری که استخراج شده، مصرف برق صنایع ایران معادل جمع مصرف برق سه کشور سوییس، دانمارک و ایرلند است در حالی که این سه کشور با این میزان برق ۱۷۳۲ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی دارند اما در داخل، واحدهای صنعتی معادل ۱۳۰ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی برای کشور به همراه میآورند. ظرفیت تامین برق ایران موضوعی است که تنها در قیاس با ظرفیت سایر کشورها و مطالعات تطبیقی به درستی برای مخاطبان تصویر میشود. در این راستا به منظور بررسی میزان برق تامین شده برای صنعت کشور به مقایسه میزان انرژی تامین شده بین مشترکان صنعتی ایران و چند کشور اروپایی میپردازیم.
بر اساس آمارنامه سالانه صنعت برق کشور در سال ۱۴۰۱، مشترکان صنعتی ایران شامل صنایع بزرگ و انرژیبر، صنایع داخل شهرکهای صنعتی و همچنین صنایع خرد و صنفی صنعتی مجموعا ۱۱۵ میلیارد کیلووات ساعت در ۱۲ ماه سال برق مصرف کردند.
به منظور اثر تامین برق صنایع کشور در اقتصاد ابتدا باید سری به صحبتهای وزیر صمت بزنیم. عباس علیآبادی، وزیر صمت چندی پیش در آیین گرامیداشت روز ملی صنعت و معدن گفت: بخش صنعت، معدن و تجارت با دراختیار داشتن سهم ۳۰ درصدی از تولید ناخالص داخلی کشور، بیشترین عوامل مولد اقتصاد را در خود جای داده است.
بر اساس بهروزترین اطلاعات بانک جهانی از سال ۲۰۲۲، تولید ناخالص ایران نزدیک به ۳۹۰ میلیارد دلار عنوان شده است. کنار هم قرار دادن این اطلاعات یعنی، مصرف ۱۱۵ میلیارد کیلووات ساعت برق در سال ۱۴۰۱ به تولید ناخالص داخلی ۱۳۰ میلیارد دلاری برای ایران ختم شده است. موضوعی که قطعا مورد توجه وزیر صمت هم قرار دارد و باتوجه به سالهای فعالیت در صنعت برق و حوزه انرژی، افزایش بهرهوری صنایع ایران برای خلق ارزش افزوده بالاتر در دستور کار مجموعه صمت قرار خواهد گرفت؛ همانطور که تلاش برای تکمیل زنجیره ارزش صنایع مختلف و جلوگیری از خامفروشی نیز از دیگر موارد جدی دستور کار وزارت صمت با مدیریت جدید است.
حال به منظور بررسی شرایط تامین برق صنایع در ایران و ایجاد درک دقیقتر از کار مهمی که در کشور درحال اجراست، به مقایسه مصرف برق صنعتی کشور با سه کشور اروپایی سوییس، ایرلند و دانمارک میپردازیم. بر اساس اطلاعات worldpopulationreview مصرف برق کلیه مشترکان صنعتی، خانگی، کشاورزی و سایر مصرفکنندگان برق کشور سه کشور سوییس، دانمارک و ایرلند در یک سال کامل ۲۰۲۲ به ترتیب ۵۸.۴۶، ۳۳.۰۲ و ۲۵.۶۸ میلیارد کیلووات ساعت برق برآورد میشود.
تجمیع این آمار مشخص میکند، مصرف برق سالانه همه مشترکان در سه کشور سوییس، دانمارک و ایرلند روی هم معادل ۱۱۷ میلیارد کیلووات ساعت محاسبه میشود. با این میزان مصرف برق نگاهی به تولید ناخالص داخلی این سه کشور بر اساس آمار بانک جهانی بیانگر آن است که سوییس، دانمارک و ایرلند به ترتیب ۸۰۸، ۳۹۵ و ۵۲۹ میلیارد دلار است که مجموعا به عدد ۱۷۳۲ میلیارد دلار میرسد. به عبارت دیگر، ۳ کشور اروپایی سوییس، دانمارک و ایرلند با مصرف برقی معادل ۱۱۷ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید ناخالص ۱۷۳۲ میلیارد دلاری را به ثبت رساندهاند.
اطلاع از این آمار نشان میدهد، مصرف برق صنایع کشور عددی معادل جمع مصرف سالانه سه کشور سوییس، ایرلند و دانمارک است، درحالی که مصرف صنایع ایران به تولید ناخالص داخلی ۱۳۰ میلیارد دلاری ختم میشود که نشان میدهد سه کشور اروپایی با این میزان مصرف برق ۱۳.۵ برابر تولید ناخالص داخلی صنایع ایران را پوشش میدهند. موضوعی که قطعا در دوره جدید سیاستهای وزارت صمت مورد توجه قرارخواهد گرفت، افزایش بهرهوری صنایع کشور خواهد بود. به اعتقاد کارشناسان حوزه انرژی، علت اصلی عدم تناسب برق مصرفی در ایران با ایجاد ارزش در اقتصاد توجه به مساله بهرهوری و بهینهسازی است. در این راستا، سید دانیال آل هاشم، استاد دانشگاه اشاره میکند: بخشهای مختلف کشور بهخصوص برخی صنایع، معتاد به برق رایگان شده و بهینهسازی را فراموش کردند.
وی افزود: یکی از عوامل اصلی شکلگیری ناترازی برق در تابستان مصرف غیر بهینه در برخی صنایع است حال آنکه اگر تنها صنعت فولاد در استاندارد جهانی انرژی را مصرف کرده و با همین میزان تولید را به ثبت برساند، ناترازی برق از بین میرود.
این کارشناس پیشنهاد کرد که ورود به تعرفهگذاری صنعتی، راه پیش رو برای بالقوهکردن پتانسیل ظرفیت تولید برق در اقتصاد ایران است.