جهان دیگر امن نیست

تعادل|

هنوز مدت زمان زیادی از وقتی که سازمان بهداشت جهانی پایان وضعیت اضطراری کووید ۱۹ را اعلام کرد، نگذشته است که یک بار دیگر این ویروس با زیر سویه‌ای تازه به‌شدت در حال همه‌گیری است.

این ویروس تا کنون در ۵۱ کشور جهان شناسایی شده است و بیشتر متخصصان به استفاده مجدد افراد از ماسک برای جلوگیری از ابتلا به این ویروس اشاره می‌کنند. این در حالی است که طی ماه‌های گذشته با پایان وضعیت اضطراری کووید ۱۹ در جهان استفاده از ماسک در بیشتر کشورهای دنیا کنار گذاشته شده و حالا انگار این زیر سویه جدید کرونا قرار است یک بار دیگر امنیت سلامت در جهان را به خطر بیندازد.

به گفته دانشمندان زیر سویه «پیرولا» با بیش از ۳۰ جهش ژنتیکی دارای قدرت سرایت بالایی است. گونه تازه کشف‌شده و جهش‌یافته از سویه غالب «اومیکرون» است، اما در مقایسه با زیرسویه‌های قبلی اومیکرون، جهش‌های ژنتیکی بیشتری دارد. این اطلاعات می‌تواند خبر از یک همه‌گیری سراسری در دنیا بدهد. همه‌گیری که یک بار دیگر ممکن است شمار مرگ و میر افراد مبتلا را افزایش داده و باعث شود تا موج تازه‌ای از کووید در دنیا جان انسان‌ها را به خطر بیاندازد. 

   پیرولا به ایران نرسیده است

طبق آخرین اخبار هنوز زیر سویه جدید کرونا به کشور ما نرسیده است اما از آنجایی که تمامی زیر سویه‌ها به نوعی به کشورها راه پیدا می‌کنند بعید به نظر می‌رسد که این زیر سویه نیز به کشور ورود پیدا نکند. این در حالی است که طی هفته‌های گذشته هزاران نفر از زائران اربعین از کشور خارج و سپس وارد کشور شده‌اند و در این مدت کمتر کسی از ماسک استفاده کرده و یا به رعایت پروتکل‌های بهداشتی توجه داشته است. البته وزیر بهداشت و درمان عراق نیز اعلام کرده که زیر سویه جدید کرونا به این کشور وارد نشده است اما ....

    نمی توانیم مانع سرایت ویروس شویم

مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی در این باره به «تعادل» می‌گوید: نمی‌توانیم با قطعیت بگوییم که مانع از ورود سویه جدید کرونا به کشور خواهیم شد. چنین امکانی وجود ندارد اما می‌توانیم با رعایت برخی نکات مانع از گسترش و همه‌گیری آن شویم. در درجه اول باید همه افراد اقدام به زدن واکسن آنفلوآنزا کنند به خصوص زنان باردار و کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند و افراد سالمند.

او می‌افزاید: تجدید واکسن کرونا نیز یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از ابتلا مجدد به کرونا است. در حال حاضر بعد از ورود زائران اربعین به کشور موج ابتلا به آنفلوآنزا و کرونا افزایش پیدا کرده است. البته هنوز هیچ نشانه‌ای دال بر وجود زیر سویه «پیرولا» در کشور وجود ندارد اما ورود آن غیر ممکن هم نیست.  این متخصص بیماری‌های عفونی در بخش دیگری از سخنان خود می‌گوید: هر ساله بعد از سفرهای زیارتی در ایام اربعین ما با موجی از ابتلا زائران به آنفلوآنزا مواجه می‌شویم.

اکثر افراد بعد از این سفر به بیماری‌های تنفسی دچار می‌شوند. بهترین راه پیشگیری از همه‌گیری بیماری این است که افراد تازه از سفر برگشته بین ۳ تا ۵ روز از ماسک استفاده کنند تا اگر مبتلا شده‌اند این بیماری را به دیگر افراد خانواده سرایت ندهند. بهتر است در این مدت با دیگر افراد خانواده در محیط‌های بسته قرار نگیرند و به محض مشاهده علائم بیماری به پزشک مراجعه کنند.  مینو محرز می‌افزاید: فراموش نکنیم که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به راحتی می‌توانیم از انتشار بیماری جلوگیری کنیم. شستن دست‌ها، رعایت فاصله با افراد، استفاده از واکسن، قرار نگرفتن در محیط بسته با افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند و یا سالمند هستند.

همه این‌ها مواردی است که باید از سوی افراد و به خصوص زائران اربعین مورد توجه قرار گیرد.  این متخصص بیماری‌های عفونی در رابطه با علائم خطرناک در زائرانی که از سفر کربلا باز می‌گردند، می‌افزاید: علائمی نظیر سرفه، تب، اسهال و تهوع می‌تواند از علائم کووید باشد، سرفه، تب شدید و بدن درد نیز می‌تواند نشان‌دهنده ابتلا به آنفلوآنزا باشد و به همین دلیل زائرانی که از سفر باز می‌گردند باید علائم‌شان جدی بگیرند و گمان نکنند دچار یک سرماخوردگی ساده شده‌اند چرا که ویروس‌های بسیاری علائمی شبیه سرماخوردگی دارند.

   هشدار به زائران اربعین

در حالی که موج بازگشت زائران به کشور رو به إتمام است سخنگوی اورژانس از ابتلا بسیاری از زائران اربعین به بیماری‌های گوارشی خبر می‌دهد و می‌گوید: موارد متعددی ابتلا به بیماری‌های گوارشی از کودکان تا افراد مسن در بین زائران هنگام بازگشت به کشور دیده شده است. به این ترتیب افراد باید برای جلوگیری از همه‌گیری به پزشک مراجعه کرده و با رعایت أصول بهداشتی از سرایت بیماری به دیگر افراد خانواده نیز جلوگیری کنند. 

   تا کنون کدام کشورها درگیر این زیرسویه شده‌اند؟

به گزارش خبرآنلاینگونه BA.۲.۸۶ یا پیرولا اولین بار ۲۴ جولای ۲۰۲۳ در دانمارک شناسایی و سپس در ماه اوت در ایالات متحده و کانادا ظاهر شد. پیرولا تا کنون حداقل در شش کشور مشاهده شده است و میان موارد شناسایی‌شده ارتباطی وجود ندارد؛ که این موضوع نشان‌دهنده درجاتی از انتقال ویروس در سطح گسترده [جهانی] است که هنوز چندان قابل درک و شناسایی نیست. طبق آخرین اطلاعات، پیرولا در دانمارک، اسراییل، کانادا، سوئد، بریتانیا و ایالات متحده امریکا (در چهار ایالت‌ نیویورک، ویرجینیا، اوهایو و میشیگان) شناسایی شده است. تا کنون گزارشی مبنی بر مرگ و میر ناشی از ابتلا به پیرولا ثبت نشده است و به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های امریکا، بستری‌های فعلی کرونا احتمالاً درگیر زیرسویه جدید نیستند و مبتلا به گونه‌های خنثی‌شده ویروس‌های نسل (XBB) هستند.

    عملکرد واکسیناسیون در کنترل پیرولا  چگونه است؟

بر اساس اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های امریکا، انتظار می‌رود نسخه به‌روزشده واکسن کووید در جلوگیری از ابتلا به ویروس جدید، کاهش شدت بیماری و پیشگیری از بستری شدن در بیمارستان موثر باشد. از همین رو، دانشمندان در حال ارزیابی اثربخشی واکسن تقویت‌کننده و دوز یادآور کووید-۱۹ در برابر گونه جدید هستند.

این مرکز، به‌روزرسانی تمام واکسن‌ها، به‌ویژه واکسن‌های تقویت‌کننده کووید-۱۹، را به عنوان اقدامی سالانه برای ایمن‌سازی در برابر بیماری توصیه می‌کند. طبق گزارش‌های اولیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های امریکا، شواهدی مبنی بر اینکه زیرسویه پیرولا باعث بیماری شدیدتر، مرگ یا بستری شدن در بیمارستان می‌شود، وجود ندارد، اما توصیه می‌شود افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، برای کاهش احتمال بروز علائم شدید، واکسن یادآور دریافت کنند.

    مساله نگران‌کننده درمورد گونه جدید

از آنجایی که BA.۲.۸۶ دارای جهش‌های بسیار زیادی است که آن را از سایر گونه‌های ویروس کرونا متمایز می‌کند، برای بسیاری از متخصصان و پزشکان جای سوال است که آیا چنین قابلیتی می‌تواند دفاع ایمنی [حاصل از واکسن یا ابتلا به عفونت طبیعی] را دور بزند یا نه. از سوی دیگر، عدم ارتباط میان موارد شناسایی‌شده و پراکندگی ویروس در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که این سویه بیشتر از آنچه تصور می‌شد در حال گردش است، به‌ویژه از زمانی که نظارت بر کووید-۱۹ کاهش یافته است. اما نکته خوشبینانه این است که به لطف ایمنی گسترده‌ای که امروز حاصل شده، جهان به اندازه سال ۲۰۲۰ در برابر بیماری شدید یا عفونت ناشی از ویروس کرونا آسیب‌پذیر نیست. همچنین به گفته CDC، در حال حاضر شواهدی مبنی بر اینکه اینگونه باعث بیماری شدیدتر شود، وجود ندارد.

    علائم پیرولا چیست؟

به گفته متخصصان، برای تشخیص اینکه گونه BA.۲.۸۶ علائم جدید و خاصی دارد یا نه، خیلی زود است. اگر اینگونه هم عملکردی مشابه دیگر گونه‌های اومیکرون از خود نشان دهد، ممکن است علائم مشخصی اعم از: آبریزش بینی، سردرد، خستگی، گلودرد، تب، عطسه و سرفه‌های خشک داشته باشد.

    زیرسویه جدید  چه تفاوتی با زیرسویه‌های دیگر دارد؟

اینگونه جدید از نظر ژنتیکی با سویه اومیکرون متفاوت است؛ همانطور که اومیکرون هم با سویه اصلی که در ووهان پدیدار شد، تفاوت دارد. به نظر می‌رسد که پیرولا (با نام رسمی BA.۲.۸۶)، یک نسل از نوع BA.۲ (زیرسویه اومیکرون) باشد، اما گونه جدید بیش از ۳۰ جهش در پروتئین اسپایک خود دارد که در چسبیدن ویروس به سلول‌ها و ایجاد عفونت کمک می‌کند. این امر می‌تواند باعث فرار از مصونیتِ حاصل از واکسن‌ها و عفونت‌های گذشته شود.

    نکات لازم برای حفظ ایمنی و عدم ابتلا به پیرولا

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های امریکا توصیه می‌کند افراد تا جایی که ممکن است با رعایت نسبی پروتکل‌های بهداشتی، خود را ایمن نگه دارند و نسبت به حضور در اماکن پرازدحام و ارتباط با اشخاص دارای علائم، هوشیار باشند تا در معرض بیماری جدی قرار نگیرند؛ زیرا هنوز مشخص نیست که این زیرسویه به چه شکل منتقل می‌شود.

برای حفظ ایمنی در برابر ویروس، بهتر است اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهید: 

   واکسن‌های کووید-۱۹ را دریافت کنید.

   جهت اطلاع از ابتلا به ویروس، از کیت‌های تشخیص کووید استفاده کنید.

    اگر تحت درمان خانگی کرونا هستید و احساس می‌کنید به جای بهبودی، حال‌تان رو به وخامت می‌رود، به پزشک مراجعه کنید تا دارو و درمان تخصصی برایتان تجویز شود.

    اگر ماسک استفاده می‌کنید، از انواع باکیفیت آن استفاده کنید و روی بینی و دهان خود را بپوشانید.

   دست‌هایتان را مرتب بشویید.