محرک‌های ساده در بورس

بازار سرمایه این هفته نوسانی عمل کرد، مثبت و منفی‌های زیادی را پوشش داد و در نهایت توانست در چهارمین روز کاری هفته تا حدودی سبزپوش شود که این سبزی هم بسیار کم رنگ بود و چندان به چشم فعالان بازار سرمایه نیامد. بازار سرمایه 10 روز کاری بسیار پرحجم و سبزی را پشت سر گذاشت؛ اما از اولین روز کاری این هفته از میزان سبزی‌ها کاسته شد و بازار رنگ سرخ را بر خود دید که این سرخی ادامه‌دار باعث ناامیدی و گاها بی‌اعتمادی سهامداران می‌شود.

برخی از کارشناسان عقیده دارند که مداخلات نظامی میان کشورهای منطقه باعث شده بورس به صورت هیجانی واکنش نشان دهد و برخی دیگر نیز می‌گویند که تنش‌های نظامی در منطقه و جهانی ربطی به بورس ندارد.

داستان از اینجا شروع شد که ارمنستان و آذربایجان بر سر مساله قره‌باغ به تنش‌های نظامی رسیدند. جمهوری آذربایجان در جنگ دوم قره‌باغ در سال ۲۰۲۰ بخش‌های بزرگی از این منطقه را تحت کنترل خود درآورد و در ۹ ماه گذشته هم با اعمال محدودیت‌هایی در دسترسی ارمنستان به بخش ارمنی‌نشین قره‌باغ از طریق کریدور لاچین، به این کشور فشار وارد کرد. شواهد می‌گویند باکو قصد دارد تا از یک بند توافق آتش‌بس ۲۰۲۰ که میان دو طرف درگیر و روسیه به امضا رسید، درباره راه ارتباطی میان جمهوری آذربایجان و نخجوان سوءاستفاده کند.

چالش ارمنستان و جمهوری آذربایجان یکی از بااهمیت‌ترین و حساس‌ترین مساله منطقه‌ای است که علاوه بر اینکه دخالت کشورهای عضو ناتو مانند ترکیه، امریکا و انگلیس در آن دیده می‌شود؛ راه‌های دیپلماتیک نیز برای حل مناقشه به نتیجه نرسیده و همچنان بسیاری از موضوعات مانند کریدور لاچین و زنگزور نیز ابهام دارند. 

به گفته کارشناسان این چالش زمانی که مربوط به ایران باشد می‌تواند روی اقتصاد و بازارها تاثیر بگذارد و تا زمانی که ایران احساس خطر نکند نباید نگران بود. اما گروهی دیگر از کارشناسان عقیده دارند که چالش‌های منطقه‌ای در هر شرایطی می‌تواند تاثیرگذار باشد و بورس تهران نیز به واسطه این اخبار تا حدودی منفی شده است.

   صعود قیمت نفت

بهای معاملات نفت برنت برای تحویل در نوامبر، با ۲۸ سنت افزایش، به ۹۰ دلار و ۹۲ سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات نفت وست تگزاس اینترمدیت امریکا برای تحویل در اکتبر، با ۳۵ سنت افزایش، به ۸۷ دلار و ۶۴ سنت در هر بشکه رسید.

بهای نفت برنت پس از آنکه عربستان سعودی و روسیه اعلام کردند که کاهش داوطلبانه عرضه خود به میزان مجموعا ۱.۳ میلیون بشکه در روز را تا پایان سال میلادی جاری تمدید خواهند کرد، هفته گذشته برای اولین‌بار در ۱۰ ماه اخیر، به بیش از ۹۰ دلار در هر بشکه صعود کرد.

به گفته تینا تِنگ، تحلیلگر بازار در شرکت «سی‌ام سی مارکتس»، معامله‌گران منتظر انتشار گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده امریکا هستند که قرار است روز چهارشنبه منتشر شود و این داده می‌تواند در اینکه نرخ‌ بهره در بزرگ‌ترین اقتصاد جهان و بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت جهان چه میزانی باید افزایش پیدا کند، تعیین‌کننده باشد.

به گفته تحلیلگر شرکت «سی‌ام سی مارکتس»، دورنمای میان مدت برای نفت، مثبت مانده است زیرا چین، آمار اقتصادی بهتری را گزارش می‌کند. همچنین، کاهش تولید اوپک پلاس، عامل اصلی تاثیرگذار در روند صعودی بازار نفت است. در این بین، بانک مرکزی اروپا تصمیم خود درباره نرخ بهره را پنج‌شنبه هفته جاری اعلام خواهد کرد. کمیسیون اروپا دوشنبه هفته جاری پیش‌بینی کرد که منطقه یورو در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ رشد کندتر از پیش‌بینی‌های قبلی خواهد داشت.

سرمایه‌گذاران همچنین منتظر آمار صنعتی مربوط به ذخایر نفت امریکا هستند. تحلیلگران در نظرسنجی اولیه رویترز پیش بینی کردند که ذخایر نفت امریکا در هفته منتهی به هشتم سپتامبر، حدود دو میلیون بشکه کاهش پیدا کرده است. بر اساس گزارش رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی ماه گذشته پیش‌بینی خود از رشد تقاضا برای نفت در سال ۲۰۲۴ را با اشاره به شرایط نامطلوب اقتصاد کلان، به یک میلیون بشکه در روز کاهش داد. در همین حال، اوپک در گزارش ماه اوت خود، پیش‌بینی رشد تقاضا به میزان ۲.۲۵ میلیون بشکه‌ در روز در سال ۲۰۲۴ را بدون تغییر، حفظ کرد.

   بدهی دولت قبل پرداخت شد

سید احسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی درخصوص بازپرداخت بدهی‌های دولت گذشته گفت: بازپرداخت اوراق استقراضی حدود ۲۹۰ هزار میلیارد تومان است اما بدهی‌های دیگر بیش از ۵۵۰ هزار میلیارد تومان است که تا امروز تسویه شده است. وی توضیح داد: بازپرداخت اوراق استقراضی حدود ۲۹۰ هزار میلیارد تومان است اما بدهی‌های دیگری از جمله ۵۳ هزار میلیارد تومان است که دولت قرض گرفته بود و تسویه شد. ۲۳۰ هزار میلیارد تومان بدهی در حوزه تامین اجتماعی و شرکت‌های وزارت نیرو بود که پرداخت شد و مجموع این ارقام بیش از ۵۵۰ هزار میلیارد تومان است که تا امروز تسویه شده است.

   مردم مدیریت سهام عدالت را  به دست می‌گیرند

مهدی مسکنی، معاون امور تعاون وزارت کار با اشاره به وجود ۴۹ شرکت تعاونی سهامی عدالت اظهار کرد: امروز در مدل سهام عدالت با وجود آنکه طبق قانون سیاست‌های کلی اصل ۴۴ مالکیت را به مردم دادیم ولی مدیریت هنوز در دست مردم نیست و دولت قرار است که این کار را تعیین تکلیف کند. وی ادامه داد: در حال حاضر ۳۶ شرکت بورسی، ۱۳ شرکت غیربورسی و ۴۹ شرکت تعاونی داریم که در قالب سهام عدالت بالاترین سوددهی را دارند.

میزان دارایی شرکت‌های سهام عدالت بیشتر از میزان دارایی‌های وزارت کار در قالب شرکت‌های شستا، تامین اجتماعی، ‌صندوق بازنشستگی کشوری و صندوق بازنشستگی فولاد است ولی با وجود سرمایه بالا در سهام عدالت مردم در مدیریت آنها نقشی ندارند. در همایش اقتصاد تعاونی، رییس‌جمهور دستور دادند که این مساله رسیدگی و مرتفع شود و مسوولیت پیگیری کار با کارگروه مربوطه در وزارت امور اقتصاد و دارایی است و وزیر اقتصاد اعلام کردند که این اتفاق خواهد افتاد تا مردم بهتر بتوانند دارایی‌های‌شان را مدیریت کنند.

   سبز کم‌رنگ بورس

طی معاملات چهارمین روز کاری هفته یعنی سه‌شنبه 21 شهریور ماه شاخص کل بورس تهران توانست پس از سه روز قرمزی کمی رشد کند. شاخص کل 4 هزار و 633 واحد نسبت به روز کاری گذشته بالاتر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 127 هزار و 250 واحد رسید. شاخص کل هم وزن بورس نیز با افزایش 3 هزار و 223 واحد در رقم 718 هزار و 660 واحدی ایستاد.شاخص کل فرابورس نیز با رشد 25 واحدی به رقم 26 هزار و 453 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با افزایش 620 واحدی به سطح 128 هزار و 877 واحد رسید.

روز سه‌شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام برای پنجمین روز منفی شد و 221 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. نماد ثفارس بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 16 میلیارد تومان بود. پس از ثفارس، نمادهای حکشتی، شپنا، شتران و خگستر بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای وبهمن، تپسی و چکاپا اختصاص داشت.

در چهارمین روز کاری هفته نمادهای شستا، خودرو و میدکو نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. در مقابل فارس، پارس و مبین از نمادهای قرمز بودند که اثر منفی بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای خاور، بپاس و غصینو بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص داشتند و نمادهای وسپهر، زاگرس و کزغال بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص کل فرابورس داشتند.

در بین نمادهای پرتراکنش بورس روز اخیر نماد تکاردان بیشترین تراکنش را داشت و ثامان و خودرو در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز بمولد، فن افزار و دی بیشترین تراکنش را داشتند.ارزش معاملات کل بازار سهام به 8 هزار و 207 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 102 میلیارد تومان بود که یک درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز شامل می‌شود.ارزش معاملات خرد نیز با افزایش 2 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 3 هزار و 932 میلیارد تومان رسید. 

در معاملات روز سه‌شنبه نماد خگستر بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 78 میلیارد تومان بود. پس از خگستر، وبهمن بیشترین ارزش معاملات را داشت و خودرو رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد ورنا و خساپا در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند.

در حجم معاملات نیز سهام شستا با تعداد 260 میلیون و 108 هزار و 348 سهم در صدر قرار گرفته است. دی در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به خساپا تعلق داشت. دو نماد خودرو و خبهمن نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات سه‌شنبه، 70 نماد صف خرید داشتند و 42 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 65 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 179 میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با افزایش 51 درصدی به 358 میلیارد تومان رسید.