آغاز عملیات نظامی آذربایجان در قره‌باغ
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان اعلام کرد «اقدامات ضدتروریستی محلی» را در قره‌باغ برای بازگرداندن نظم مبتنی بر قانون اساسی آغاز کرده است. وزارت دفاع جمهوری آذربایجان روزگذشته نیروهای مسلح ارمنستان در منطقه قره‌باغ را به گلوله باران، مین‌گذاری مناطق و بهبود مهندسی مواضع جنگی متهم کرد. در همین حال ساکنان خانکندی، مرکز قره‌باغ، از به صدا درآمدن آژیرهای هشدار در این شهر خبر داده‌اند. گزارش‌هایی نیز از وقوع انفجار مخابره شده و گفته شده این شهر توسط نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان گلوله‌باران می‌شود.
رسانه‌های جمهوری آذربایجان همچنین خبر داده‌اند حریم هوایی جمهوری آذربایجان به روی ارمنستان بسته و ارتباط ارمنستان با قره‌باغ نیز قطع شده است. وزارت دفاع ارمنستان خبر داده نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان مواضع نظامی و نیروهای این کشور را هدف قرار داده‌اند. باکو در بیانیه خود آورده است: «جمهوری آذربایجان اقدامات ضدتروریستی محلی را در قره‌باغ برای بازگرداندن نظم قانون اساسی آغاز کرده است.
از این رو، فعالیت‌های ضدتروریستی محلی برای اطمینان از اجرای مفاد بیانیه سه‌جانبه، سرکوب تحرکات گسترده در منطقه اقتصادی قره‌باغ، خلع سلاح و تضمین خروج نیروهای مسلح ارمنستان از سرزمین‌های ما، خنثی کردن ارتش آنها، امنیت زیرساخت‌ها، تامین امنیت جمعیت غیرنظامی بازگشته به سرزمین‌های آزاد شده از اشغال، غیرنظامیان درگیر در کار ساخت و ساز و مرمت و پرسنل نظامی ما و در نهایت بازگرداندن نظم قانون اساسی جمهوری آذربایجان آغاز شده است.» وزارت دفاع جمهوری آذربایجان همچنین اعلام کرده فرماندهی نیروهای حافظ صلح روسیه و رهبری مرکز نظارت را از رویدادهای جاری مطلع کرده است. این وزارتخانه افزوده است: فرماندهی نیروهای حافظ صلح فدراسیون روسیه و رهبری مرکز نظارت ترکیه و روسیه در جریان فعالیت‌های جاری قرار دارند.
این حملات باکو پس از آن آغاز شد که جمهوری آذربایجان صبح امروز خبر داد یک کامیون به دلیل انفجار مین کاشته شده از سوی ارمنستان در منطقه «خوجاوند» جمهوری آذربایجان منفجر شد که در نتیجه آن هفت نیروی امنیتی این کشور کشته شدند نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان بعد از نشست شورای امنیت ملی این کشور گفت: برخی از چهره‌ها دعوت می‌کنند که برای تجمع به میدان جمهوری بروند، همانطور که قبلاً گفتیم همزمان با حمله آذربایجان به قره‌باغ، عوامل نیروهای خارجی نیز فعال‌تر می‌شوند که وظیفه اصلی آنها بی‌ثبات کردن است.
هرگونه تلاش برای شورش در طول جنگ خنجر از پشت به ارتش است. آذربایجان در تلاش است ارمنستان را به یک عملیات نظامی گسترده بکشاند. وی افزود: نیروهای مسلح آذربایجان شروع به گلوله‌باران کل قره‌باغ کردند و پس از مدتی خط تماس «قره‌باغ» را شکستند و عملیاتی را برای کنترل شهرها آغاز کردند. بیانیه آذربایجان در مورد ایجاد کریدورهای بشردوستانه برای خروج از قره‌باغ نشان می‌دهد که این کشور قصد پاکسازی قومی دارد.
من یک بار دیگر تأیید می‌کنم که نیروهای مسلح ارتش ارمنستان در قره‌باغ حضور ندارند. ارمنستان با آذربایجان وارد جنگ نخواهد شد. نخست‌وزیر ارمنستان با بیان اینکه ما قطعاً با قره‌باغ تماس داریم، اظهار داشت: آنها در ابتدا حملاتی را از جمله از چندین موشک‌انداز علیه قلمرو قره‌باغ انجام دادند و سپس عملیات زمینی را از چندین جهت علیه قره‌باغ آغاز کردند. در این مدت آذربایجان مطمئناً پشتوانه اطلاعاتی عملیات خود را انجام می‌دهد. این اطلاعات که آذربایجان رسماً روسیه را از آغاز این عملیات مطلع کرده بود برای ما عجیب و گیج‌کننده بود.
پاشینیان افزود: وضعیت فعلی غیرقابل پیش‌بینی نبود زیرا تنش قابل مشاهده بود. آذربایجان اساساً عملیات زمینی را برای پاکسازی قومی ارامنه قره‌باغ آغاز کرده است. همانطور که در بیانیه وزارت امور خارجه آمده است، ما معتقدیم که نیروهای حافظ صلح روسیه در درجه اول باید اقداماتی را انجام دهند و در درجه دوم از شورای امنیت سازمان ملل نیز انتظار داریم اقداماتی انجام دهد. نخست‌وزیر پاشینیان گفت: تضمین حقوق و امنیت ارامنه در قره‌باغ همیشه هدف ما بوده و هست و این همان چیزی است که همیشه در دستور کار ما بوده است.
این منطقی که آذربایجان ایجاد کرده است به صراحت شروع یک عملیات مشخص برای پاکسازی قومی را نشان می‌دهد. .شارل میشل، رییس شورای اتحادیه اروپا در واکنش به این عملیات گفت که آذربایجان باید فورا عملیات نظامی خود را در منطقه مورد مناقشه قره‌باغ متوقف کند. وی در شبکه ایکس (توییتر سابق) افزود: «اقدامات نظامی آذربایجان باید فورا متوقف شود تا امکان گفت‌وگوی واقعی بین باکو و ارامنه قره‌باغ فراهم شود.» جوزپ بورل، رییس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا نیز حمله نظامی آذربایجان را محکوم کرد و خواستار توقف فوری آن شد.
آقای بورل همچنین در بیانیه‌ای گفت: «این تشدید درگیری نظامی نباید به عنوان بهانه‌ای برای تبعید مردم محلی استفاده شود.» اتحادیه اروپا یک هیات نظارتی در مرز ارمنستان و آذربایجان ایجاد کرده و به عنوان میانجی بین دو کشور عمل می‌کند. این در حالی است که روسیه به عنوان یک قدرت منطقه‌ای و میانجی توافق آتش‌بس میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان خواستار پایان یافتن تنش میان دو‌طرف مناقشه قره‌باغ و بازگشت به توافق در حال اجرا در این منطقه شد. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه ضمن اشاره به برقراری تماس میان مسکو و باکو در پی آغاز حملات تازه جمهوری آذربایجان به قره‌باغ، خواستار اقدامات تحریک‌آمیز از هر دو سوی مناقشه شد.
وی در این خصوص تصریح کرد: برای حل این وضعیت (…) باید به همه آنچه توافق شده است احترام بگذاریم؛ از تحریک اوضاع اجتناب کنیم؛ برای برقراری آرامش و دوری جستن از تنش، تلاش کنیم و نسبت به تعهدات داده شده، مسوولیت پذیر باشیم.» این دیپلمات ارشد روس سپس از جمهوری آذربایجان و ارمنستان خواست به «خونریزی» در قره‌باغ پایان دهند و به «حل و فصل مسالمت‌آمیز» اختلافات در این منطقه تحت مناقشه پایبند باشند. وی همچنین یادآور شد: تمام مراحل لازم برای در پیش‌گرفتن راه‌حل مسالمت‌آمیز مناقشه در توافقنامه‌های امضا شده میان دو طرف طی سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲ مشخص شده است.
ارمنستان و آذربایجان برای اثبات حق حاکمیت خود بر قره‌باغ تاکنون دو بار با یکدیگر وارد جنگ شده‌اند که آخرین آن پاییز سال ۲۰۲۰ به شکست نظامی نیروهای ارمنی و حصول دستاوردهای ارضی قابل توجه برای آذربایجان منجر شد. تنش‌ها میان دو کشور پس از توافق صلحی با میانجی‌گری روسیه و ترکیه که به جنگ خونین و شش هفته‌ای سال ۲۰۲۰ پایان داد، بار دیگر از اوایل ژوئیه سال جاری با بسته شدن کریدورلاچین که برای ارتباط این منطقه با ارمنستان حیاتی و مهم است بالا گرفت.
