موازی‌کاری از شرق تا غرب پایتخت
گروه راه و شهرسازی|
دیروز نشست هم‌اندیشی اعضای شورای شهر تهران با مشاوران شهرداری در پروژه احداث تراموا برگزار شد. اگرچه به‌طور رسمی نتیجه خاص و روشنی از این جلسه منتشر نشد اما برخی اعضای شورای شهر اعلام کردند که به‌طور کلی طرح احداث تراموا از سوی شورا پذیرفته شده است. در عین حال، تصریح کردند که احداث تراموا منوط به اجازه شورای شهر به شهرداری است.
این در حالی است که مشاهدات شهروندان در بخش‌های شرقی خیابان دماوند حاکی از شروع عملیات احداث خطوط تراموا در کنار خطوط بی‌آرتی است. همچنین در تاریخ 19 شهریور سال جاری خبرگزاری فارس به نقل از دریادار امیر رستگاری، مدیرعامل شرکت صنایع الکترونیک ایران خبر داد که احداث خط شرقی- غربی تراموای تهران از 19 شهریور آغاز می‌شود و این پروژه ظرف مدت دو سال با سرمایه‌ای حدود ۲۰ میلیون یورو انجام خواهد شد.
در حالی که بررسی‌های علمی نشان می‌دهد، مساله ترافیک صرفا وابسته و منحصر به نوع وسایل حمل و نقل نیست، بلکه ریشه در مناسبات دیگر اجتماعی دارد، علیرضا زاکانی، شهردار تهران یکشنبه هفته جاری در نشست علنی شورای شهر تهران با بیان اینکه مقدمات جهش بزرگی در حمل و نقل تهران فراهم شده است، وعده داد با کمک مردم کمر ترافیک تهران شکسته شود. از نگاه او، احداث تراموا در مسیر سه‌راه تهران پارس در شرق تهران تا میدان آزادی در غرب تهران به طول 34 کیلومتر یکی از مقدماتی است که می‌تواند کمر ترافیک تهران را بشکند.
این مد حمل و نقل عمومی اگر چه مانند هر مد حمل و نقلی دیگری، دارای مزایا و فواید مختص به خود است، اما در مسیر یاد شده که دارای خطوط اتوبوس سریع‌السیر است، نوعی «موازی‌کاری» به شمار می‌رود و از همین رو، از نگاه ناظران، نوعی هزینه اضافه و تحمیلی به شهر است نه سرمایه‌گذاری! هزینه‌ای است که می‌تواند صرف نوسازی ناوگان خطوط بی‌آرتی شود. خطوط فعلی بی‌آر تی برای شهر سرمایه هستند. حذف آنها به معنی تخریب سرمایه موجود است و جالب اینکه انجام همین تخریب خود نیز نیازمند انجام هزینه از جیب شهروندان تهرانی هست. نصب خطوط تراموا نیز مستلزم سرمایه‌گذاری جدید است.
تهیه ناوگان تراموا نیز خود هزینه و داستان دیگری دارد. این در حالی است که تراموا از نظر جابه‌جایی حجم مسافر تفاوت معناداری با بی‌آرتی ندارد. اگر ناوگان بی‌آرتی نوسازی و به‌روز شود، با کاهش سرفاصله حرکت اتوبوس‌ها، می‌توان تفاوت اندک میان اتوبوس و تراموا در حجم انتقال مسافر را جبران کرد. همچنین در خطوط بی‌آرتی می‌توان از اتوبوس‌های برقی استفاده کرد که مشکل آلودگی هوا نیز کنترل شود. از این رو، بهتر است، اگر تراموا قرار است در پایتخت اجرایی شود، در مسیر جدیدی باشد که منجر به تخریب سرمایه‌های کنونی و ایجاد هزینه جدید برای این تخریب نشود.
استقبال شورای شهر ششم از «تراموا»
این در حالی است که دیروز احمد صادقی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران درباره نشست هم‌اندیشی اعضای شورای شهر تهران با محوریت موضوع تراموا گفت: در این جلسه مشاوران، طرح مطالعاتی که در سطح داخلی و بین‌المللی در ارتباط با بحث شبکه حمل و نقل عمومی اعم از ریلی و غیر ریلی انجام شده را مطرح کردند و به سوالات اعضا پاسخ دادند.
عضو شورای شهر تهران افزود: در این جلسه قرار بر این شد، طرح در اختیار «کمیسیون تخصصی معماری و شهرسازی شورای اسلامی» قرار بگیرد و این کمیسیون با مشاورین جلسات مختلفی داشته باشد و در نهایت یک جلسه هم اندیشی بین نخبگان و متخصصین حوزه حمل و نقل و ترافیک تشکیل و نقطه نظرات درباره طرح داده شود.
به گزارش سایت شهر، وی با بیان اینکه در کل همه اعضا از موضوع «تراموا» استقبال و کلیات موضوع را تایید کردند، خاطرنشان کرد: با این حال اعمال نقطه نظرات تخصصی نیاز به وقت و جلسات بیشتری دارد. همچنین در جلسه بر اساس مطالعات انجام شده پیرامون موضوعاتی چون هم مسیر بودن تراموا یا بی. آر.تی و اینکه کدام یک از خطوط پیشنهادی برای اجرای این طرح‌ها در اولویت است نیز بحث شد و اعضا نقطه نظرات خودشان را مطرح کردند و قرار شد که در جلسات بعدی این مباحث و موارد تکمیل شود.
جلسات هم‌اندیشی ادامه دارد
پرویز سروری، نایب‌رییس شورای اسلامی شهر تهران نیز در این باره گفت: در جلسه هم‌اندیشی اعضای شورا با شهردار تهران، پیشینه حمل‌ونقلی و مطالعات احداث تراموا از دهه ۵۰ تاکنون مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد هم جلسات هم‌اندیشی ادامه پیدا کند و هم جلساتی با متخصصین این حوزه برگزار شود.
سروری در حاشیه آغاز یکصد و هفتاد و هشتمین جلسه دوره ششم شورای اسلامی شهر تهران در جمع خبرنگاران گفت: احداث خطوط تراموا، موضوع حساس و مهمی است و باید بررسی جدی در مورد آن صورت بگیرد. وی گفت: تفاهم‌نامه احداث خط تراموا با وزارت دفاع منعقد شده است و ابعاد و جزییات این موضوع حتما در شورا بررسی خواهد شد.
مزایای تراموا چیست؟
بر اساس این گزارش، تراموا در نقطه استفاده دودی ایجاد نمی کند. از خصوصیات تراموا قدرت جابه‌جایی زیاد مسافر و نزدیکی ایستگاه های آن به یکدیگر است. ضمناً برای تعویض سریع مسافر درهای ورودی بسیار و با عرض زیاد تعبیه شده است. در مقایسه با اتوبوس های
موتوری صدای تراموا به‌طور کلی کمتر است. اما استفاده از محورهای ثابت باعث لغزش بین چرخ و ریل در پیچها می‌شود که صدای دلخراشی ایجاد
می نماید. ظرفیت تراموا بیشتر از اتوبوس است و با افزودن و کاستن از تعداد واگنها و بدون نیاز به تغییری در تعداد راننده می‌توان ظرفیت آن را کم و زیاد نمود.
به گزارش فارس، از آنجایی که تراموا در سطح حرکت می‌کند نیاز به تهویه اضافی مورد نیاز در تونل‌های مترو نیست. این مساله باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت می‌شود. همچنین نیازی به پله‌های برقی مورد نیاز در ایستگاه‌های مترو ندارد. در مقایسه با مترو و حرکت داخل تونل، تراموا دید بسیار دلپذیرتری به مسافران می‌دهد.
ایمنی تراموا در موقع بروز آتش‌سوزی نسبت به مترو بسیار بالاتر است و دسترسی نیروهای امدادی به مصدومین بسیار آسان‌تر خواهد بود. ایستگاه‌های تراموا در خیابان به آسانی قابل دسترس‌اند بر خلاف ایستگاه‌های مترو که در زیرژزمین هستند و نیاز به طی مسیری از پله‌ها و پله برقی دارند. به دلیل کنترل شتاب و ترمز راحتی سفر در تراموا از اتوبوس بالاتر است.
لزوم بازنگری در طرح تفصیلی تهران
زهرا شمس احسان، رییس کمیته اجتماعی شورا در تذکر خود در یکصد و هفتاد و هشتمین جلسه دوره ششم شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به لزوم بازنگری طرح تفصیلی پایتخت با هدف زیست‌پذیرتر شدن شهر گفت: در دو سال اخیر از مناطق مختلف با دغدغه فضاهای بی‌دفاع شهری، عرصه‌های رهاشده و بافت‌های شهری مساله‌دار به‌ویژه از منظر اجتماعی بازدید میدانی داشتم و راهکارهایی برای پیگیری، حل یا مدیریت مسائل در حوزه‌های اجتماعی ارایه شد؛ اغلب راهکارهای فضایی و کالبدی متاثر از طرح تفصیلی بوده‌اند که در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت قابل تسری هستند.
وی افزود: با توجه به اینکه مهم‌ترین رسالت کمیته اجتماعی، صیانت و ارتقای منفعت عمومی شهروندان و شهر تهران است، از این منظر، طرح‌های توسعه شهری به مثابه یک میثاق جمعی و زبان گویای شهر و شهروندان و مدیریت شهری برای دستیابی به منفعت عمومی در قالب‌های فضایی و کالبدی تلقی می‌شود.
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: با توجه به اینکه مسائل اجتماعی و فضایی و کالبدی با هم نسبت دوسویه دارند و نمی‌توان به صورت یک‌طرفه به مدیریت این مسائل پرداخت، مدیریت شهری تهران با توجه به فرا رسیدن موعد بازنگری طرح تفصیلی تهران، باید هر اقدام پیرامون ترسیم فرآیندهای بازنگری را با تاکید بر مفهوم منفعت عمومی شهروندان و شهر و با تکیه بر رویکردهای نوین تدوین کند تا در نهایت طرح جدید علاوه بر حوزه شهرسازی، پاسخگوی چالش‌های حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی شهر نیز باشد.
شمس احسان با بیان اینکه روند بازنگری طرح تفصیلی، فرصتی مغتنم برای ارتقای حس تعلق شهروندان به شهر تهران است و ضرورت دارد در فرآیند بازنگری آن از رویکردهای فن‌سالار سنتی مبتنی بر کالبد خشک و مهندسی به سمت روح شاداب مبتنی بر خرد جمعی و زیست‌پذیری پایدار حرکت شود، اظهار داشت: مجموعه مدیریت شهری تهران باید این فرصت را به مثابه ظرفیت‌سازی راستین تلقی کند تا به واسطه آن، فرآیند بازنگری طرح تفصیلی تهران با رویکرد به‌روز و واقع‌گرایانه انجام شود.
تسریع در روند اجرای پروژه‌های عمرانی در تهران
جعفر شربیانی، عضو هیات‌رییسه شورای شهر تهران نیز در تذکر خود با اشاره به اهمیت اجرای پروژه‌های عمرانی در سطح پایتخت گفت: این پروژه‌ها باید مورد توجه مدیریت شهری قرار گیرد و به لحاظ مالی نیز از پروژه‌ها حمایت شود.
وی با اشاره به دو پروژه در حال اجرا در جنوب شهر اظهار داشت: یکی از این پروژه‌ها مربوط به تقاطع غیرهمسطح شهید نواب صفوی ـ شهید تندگویان (دسترسی جنوب تهران به شمال تهران) در حال اجراست که نیازمند توجه بیشتری از سوی مدیریت شهری برای اتمام دارد. پروژه دیگر نیز مربوط است به دسترسی بزرگراه شهید آوینی به حرم عبدالعظیم حسنی(ع)
که این پروژه نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. عضو هیات‌رییسه همچنین شورای شهر تهران به پروژه شهید بروجردی و زمان افتتاح فاز نخست آن نیز اشاره کرد و افزود: این پروژه هم بر اساس زمان‌بندی اعلام‌شده بزودی به بهره‌برداری خواهد رسید. وی با تاکید بر اینکه اجرای پروژه‌های عمرانی نشانگر پویایی و حرکت رو به جلوی مدیریت شهری است، اظهار کرد: اجرای پروژه‌های عمرانی باید سرعت بگیرد و در این بخش اعتبارات مورد نیاز نیز تخصیص پیدا کند.
