تراشه و دردسرهای آن پایان مییابد؟
با گذشت چندین سال از وقوع بحران کمبود تراشه پس از شیوع بیماری کرونا وپیامدهای ناشی از آن، مدتی است کشورهای مختلف در تلاش هستند تا از شرایط پیش آمده مانند محدودیتهای ایجاد شده توسط برخی کشورها، عبور کنند.
به گزار ش ایسنا، هنگامی که پاندمی کووید ۱۹ در سراسر جهان گسترش پیدا کرد، بسیاری از شرکتها انتظار داشتند مردم با دشوار شدن شرایط اقتصادی، میزان هزینههایشان را کاهش دهند. اما مردمی که در خانه حبس شده بودند شروع به خرید کردند و رایانههای بهتر و نمایشگرهای بزرگتری خریدند تا بتوانند از خانه به کار ادامه دهند. برای کودکانشان لپ تاپهای جدیدی برای آموزش از راه دور خریداری کردند. تلویزیونهای ۴k، کنسولهای بازی، دستگاههایی مانند کف شیرساز، سرخکن و مخلوطکنهای قوی خریداری کردند تا زندگی در قرنطینه را دلپذیرتر کنند.
بنابراین کمبود تراشه، زاده یک محاسبه اشتباه پس از شیوع پاندمی ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ عنوان شد. در این میان خودروسازان هم غفلت کردند؛ این شرکتها کارخانههایشان را تعطیل کردند زیرا تقاضا به دلیل عدم امکان مراجعه برای خرید سقوط کرده بود. آنها به تامینکنندگان قطعه اعلام کردند ارسال قطعات از جمله تراشههایی که برای تولید خودروها بسیار ضروری هستند را متوقف کنند. سپس یکباره تقاضا در اواخر سال میلادی ۲۰۲۰ اوج گرفت. مردم میخواستند از خانه خارج شوند و تمایلی به استفاده از حمل و نقل عمومی نداشتند. خودروسازان کارخانههایشان را بازگشایی کردند و با سرافکندگی سراغ تراشهسازانی نظیر TSMC و سامسونگ رفتند.
اما پاسخی که شنیدند این بود که باید منتظر بمانند. نمیتوانند به سرعت کافی برای مشتریان وفادارشان تراشه تولید کنند. از سوی دیگر کمبود شیشه عامل دیگری بود که بحران را تشدید میکرد؛ تولیدکنندگان بزرگ شیشه حوادثی را در پایگاههای تولیدشان گزارش کردهاند که شامل خاموشی در کارخانه نیپون الکتریک گلس در دسامبر و انفجار در کارخانه فاین تکنو کوریای AGC در ژانویه بود. مشکل کمبود تراشه زمانی که کووید ۱۹ به سرعت شیوع یافت و باعث سقوط فعالیت اقتصادی و کاهش تولید شرکتها شد، غیرقابل تصور بود؛ اما پس از شوک اولیه، فروش بسیاری از صنایع افزایش یافت و شرکتها در تلاش برای افزایش موجودی انبارهایشان هستند. بسیاری از شرکتهای تراشهسازی اکنون با حداکثر ظرفیت تولید میکنند و دولتها کمبود کارخانههای تولید تراشه را یک ریسک امنیت ملی میبینند.
در همین رابطه با گذشت چندین سال و تلاش کشورها برای عبور از این بحران چندی پیش در راستای تلاش برای تقویت زنجیره تامین تراشه اتحادیه اروپا، پروژههای تحقیقاتی نیمهرسانا با هشت میلیارد یورو (۸.۶ میلیارد دلار) بودجه عمومی توسط کمیسیون اروپا تایید شدند. اما پس از مدت اندکی از این خبر اعلام شد چین محدودیتهایی را برای صادرات دو فلز مورد استفاده برای ساخت نیمهرساناها و سایر دستگاههای الکترونیکی اعمال کرد. وزارت بازرگانی چین در بیانیهای اعلام کرد که گالیوم و ژرمانیوم به همراه ترکیبات شیمیایی آنها، از اول اوت مشمول کنترل صادرات قرار خواهند گرفت و چنین اقدامی، احتمالا هزینههای تولیدکنندگان سخت افزار را افزایش داده و تنشهای ژئوپلیتیکی را در رقابت برای توسعه فناوری رایانشی پیشرفته، تشدید میکند.
با فرا رسیدن ماه شهریور خبرهای جدیدی از تراشه در گوشه و کنار جهان منتشر شد بهطور مثال امریکا محدودیت صادرات تراشههای هوش مصنوعی پیشرفته شرکتهای AMD و انویدیا را علاوه بر چین، به بعضی از کشورهای خاورمیانه گسترش داد. شرکت انویدیا در یک اظهارنامه رگولاتوری اعلام کرد که این محدودیتها که شامل تراشههای A۱۰۰ و H۱۰۰ میشود، تاثیر فوری بر نتایج مالی این شرکت نخواهد داشت. تراشههای مذکور برای سرعت بخشیدن به وظایف یادگیری ماشینی طراحی شدهاند.
مقامات امریکا، معمولا به دلایل امنیت ملی، کنترل صادرات را اعمال میکنند. اقدام مشابهی که سال گذشته اعلام شد، از تشدید مقابله امریکا با تواناییهای فناوری چین حکایت داشت اما هنوز مشخص نیست که صادرات به خاورمیانه چه خطراتی را به همراه دارد. اما پس از اعلام این موضوع سخنگوی وزارت بازرگانی امریکا در پی افشای این موضوع که واشنگتن الزامات مجوز صادرات تراشههای هوش مصنوعی پیشرفته شرکتهای AMD و انویدیا را گسترش داده، مدعی شد دولت بایدن، فروش تراشه به خاورمیانه را ممنوع نکرده است.